“The Contemporary” as a teleological category in the context of educational relation

• Authors: Marek Jeziorański
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest rozstrzygnięcie problemu wyrażonego w pytaniu: w jaki sposób „współczesność” może być kategorią teleologiczną w kontekście procesu wychowawczego? W odpowiedzi na postawione zagadnienie podjęto na wstępnie próbę zarysowania mapy działalności pedagogicznej w kontekście podstawowych odniesień temporalnych, do których należą: orientacja retrospektywna, prezentystyczna i prospektywna. Następnie na podstawie przyjmowanych odrębnie perspektyw temporalnych starano się ukazać ich wpływ na formułowanie podstawowych celów wychowania. Stwierdzono, że rozłączne ujmowanie powyższych perspektyw nie jest korzystne dla procesu wychowania, a właściwym podejściem jest ich zintegrowanie. Nazwano to postulatem integralności temporalnej pedagogiki i zaproponowano dwa modele realizowania tego postulatu: chronoagogiczny i kairoagogiczny.

EN

The aim of the article is to solve a problem expressed in the question: how “the contemporary” can be a teleological category in the context of the educational process. In response to this issue, an initial attempt was made to outline a map of pedagogical activity in the context of basic temporal references which include: retrospective orientation, contemporary orientation and prospective orientation. Then, on the basis of separately adopted temporal perspectives, an attempt was made to show them to formulate the basic objectives of upbringing. It has been concluded that the disconnection of these perspectives is not beneficial for the upbringing process, but rather their integration is an appropriate approach. This was called the postulate of the temporal integrity of pedagogy and two models of realization of this postulate were proposed: chronoagogic and kairoagogic.

Keywords

PL

współczesność, orientacja temporalna, wychowanie, cele wychowawcze

EN

The Contemporary, temporal orientation, education, objectives of upbringing

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
• Year: 2020
• Volume: 39
• Issue: 2

Dates

published

2020

online

2020-06-03

Contributors

author

Marek Jeziorański

• KUL

References

• Beltz Lexikon Pädagogik, 2012, H.-E. Tenorth, R. Tippel R. (eds.), Weinheim, Basel, Beltz Verlag.
• Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, 2016, K. Chałas, A. Maj (eds.), Radom, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
• Encyklopedia katolicka, T. 1–20, 1995–2014, F. Gryglewicz et al. (eds.), Lublin, Towarzystwo Naukowe KU L.
• Encyklopedia pedagogiczna XXI. T. I – Suplement, 2003– 2010, T. Pilch (ed.), Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Encyklopedia socjologii, T. I – Suplement, 1998–2005, Z. Bokszański (ed.), Warszawa, Oficyna Naukowa.
• Gutek G.L., 2007, Filozofia dla pedagogów. Gdańsk, GWP.
• Horn K.-P., Kemnitz H., Marotzki W., Sandfuchs U. (eds.), 2012, Klinkhardt Lexikon Erziehungswissenschaft. Bad Heilbrunn, Verlag Julius Klinkhardt.
• Internet Encyclopedia of Philosophy, https://www.iep.utm.edu/ [access from: 20.10.2018].
• Kot S., 1996, Historia wychowania. T. II , Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Kotłowski K., 1976, Aksjologiczne podstawy teorii wychowania moralnego. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Ossolineum.
• Kunowski S., 2004, Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa, Wydawnictwo Salezjańskie.
• Maryniarczyk A., 2004, Kategorie. In: A. Maryniarczyk (ed.), Powszechna encyklopedia filozofii. T. V, Lublin, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 539–545.
• Melosik Z., 2007, Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Nowak M., 2008, Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
• Nowy leksykon biblijny, 2011, F. Kogler (ed.), Kielce, Wydawnictwo Jedność.
• Popowski R., 2006, Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu. Warszawa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”.
• Powszechna encyklopedia filozofii. T. I–X, 2000–2009, A. Maryniarczyk (ed.), Lublin, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Śliwerski B., 2010, Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Śliwerski B., 2012, Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Tarkowska E., 1987, Czas w społeczeństwie. Problemy, tradycje, kierunki badań. Wrocław, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
• Współczesność, In: Słownik języka polskiego PWN, W. Doroszewski (ed.), https://sjp.pwn.pl/doroszewski/wspolczesnosc;5518219.html [access from: 21.12.2018]; https://sjp.pwn.pl/szukaj/wsp%C3%B3%C5%82czesno%C5%9B%C4%87.html [access from: 21.12.2018].

Identifiers

DOI

10.17951/lrp.2020.39.2.9-21