Idea zrównoważonego rozwoju w edukacji dziecka

• Authors: Józefa Bałachowicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zagadnienie idei zrównoważonego rozwoju niezbyt często pojawia się w rozważaniach na temat modernizacji szkoły czy możliwości zmiany modelu i kultury edukacji dziecka w Polsce. Zazwyczaj tę ideę łączymy z edukacją ekologiczną lub edukacją środowiskową. Tymczasem okazuje się, że sięgnięcie do nowego narzędzia myślenia o zmianach w edukacji dzieci, jakim jest idea zrównoważonego rozwoju, otwiera nowe możliwości poszukiwań. Autorka artykułu proponuje odczytanie pedagogicznych wymiarów tej idei i wykorzystanie pojawiających się wartości do przebudowy myślenia o edukacji wczesnoszkolnej oraz znalezienie nowych rozwiązań praktycznych konstruowania środowiska uczenia się. Inspiracją do tych poszukiwań była realizacja projektu „Edukacja Środowiskowa dla Zrównoważonego Rozwoju w Kształceniu Nauczycieli”, realizowanego przez zespół projektowy Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie i Uniwersytetu Agder w Kristiansand. Słowa kluczowe: idea zrównoważonego rozwoju; nowe paradygmaty edukacji; wartości wczesnej edukacji; norweskie inspiracje zmian

EN

The concept of the sustainable development does not appear very often in deliberations about the modernization of the school or in the reflections about possibilities of changing the child’s education model and the educational culture in Poland. Usually we unite the idea of sustainable development with ecological or environmental education. Meanwhile, it turns out that it is possible to reach a new tool of thinking about changes in education, the concept of the sustainable development, which opens new opportunities for the exploration. The author of the article proposes to read out the pedagogical dimensions of this idea and to use growing values for the reconstruction of the way of thinking about the primary education. New practical solutions of building educational environment are also possible. The implementation of the project: Environmental Education for the Sustainable Development in the Teacher Education, carried out by a team of the M. Grzegorzewska Academy of the Special Education in Warsaw and of the Agder University in Kristiansand, was an inspiration for this analysis.

Keywords

PL

idea zrównoważonego rozwoju; nowe paradygmaty edukacji; wartości wczesnej edukacji; norweskie inspiracje zmian

EN

idea of sustainable development; new paradigms of education; value of an early education; the Norwegian inspirations of changes

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Prima Educatione
• Year: 2017
• Volume: 1

Dates

published

2017

online

2018-01-15

Contributors

author

Józefa Bałachowicz

References

• Bałachowicz J. (2015), Zmiany współczesnych kontekstów edukacji dziecka. W: J. Bałachowicz, K.V. Halvorsen, A. Witkowska-Tomaszewska, Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczy¬cieli. Perspektywa teoretyczna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Bałachowicz J. (2016a), Idea zrównoważonego rozwoju w teorii pedagogicznej. W: L. Tuszyńska (red.), Koncepcja zrównoważonego rozwoju w kształceniu nauczycieli klas początkowych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Bałachowicz J. (2016b), Problemy wczesnej edukacji – od dyskursu standardów do dyskursu wartości. W: K. Żegnałek (red.), Niektóre problemy wczesnej edukacji. Siedlce: Wydawnictwo UPH.
• Botkin J.W., Elmandjra M., Maliţa M. (1982), Uczyć się – bez granic. Jak zewrzeć „lukę ludzką”? Raport Klubu Rzymskiego. Warszawa: PWN.
• Bruner J. (2006), Kultura edukacji. Kraków: Universitas.
• Chawla L. (2006), Learning to Love the Natural World Enough to Protect It, www.ntnu,no/docu-ments/10458/19133135/Chawla1.pdf (dostęp: 21.02.2017).
• Cichy D. (2001), Szkoła wobec wyzwań edukacji biologicznej i środowiskowej w XXI wieku. War¬szawa: Wydawnictwo IBE.
• Core Curriculum for Primary, Secondary and Adult Education in Norway. Oslo: The Royal Ministry of Education, Research and Church Affairs. Norwegian Board of Education, www.udir.no/ kl06/NATI-03 (dostęp: 21.02.2017).
• Darling-Hommond L., Brensford J. (eds.) (2005), Preparing Teachers for a Changing World: What Teachers Should Learn and Be Able to Do. San Francisco: Jossey-Bass.
• Delors J. (1998), Edukacja: jest w niej ukryty skarb. Warszawa: Wydawnictwo UNESCO.
• Faure E. (1975), Uczyć się, aby być. Warszawa: PWN.
• Fromm E. (2000), Mieć czy być? Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Halvorsen K.V. (1995), Steps in the Plantain Project: The Ideas, Activities, and Experiences of the Plantain Project, a Scheme to Safeguard Children and their Environment. Children’s Envi¬ronment 4.
• Halvorsen K.V. (2015), Edukacja dla zrównoważonego rozwoju – implementacja wartości do prak¬tyki edukacyjnej. W: J. Bałachowicz, K.V. Halvorsen, A. Witkowska-Tomaszewska, Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Hopwood B., Mellor M., O’Brien G. (2005), Sustainable Development: Mapping Different Approach¬es. Sustainable Development 13, DOI: https://doi.org/10.1002/sd.244.
• Jickling B., Wels A.E.J. (2008), Globalization and environmental education: Looking beyond sus¬tainable development. Journal of Curriculum Studies 40(1), DOI: https://doi.org/10.1080/00220270701684667.
• Kleer J., Kleiber M. (2015), Zagrożenia globalne barierami rozwoju. Warszawa: Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”.
• Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J. (1995), Przekraczanie granic. Globalne załamanie czy bezpieczna przyszłość? Warszawa: Centrum Uniwersalizmu przy Uniwersytecie Warszawskim, Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim.
• Pawłowski A. (2009), Teoretyczne uwarunkowania rozwoju zrównoważonego, http://ros.edu.pl/ images/roczniki/archive/pp_2009_071.pdf (dostęp: 21.02.2017).
• Strategia Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (2008), Warszawa: Europejska Komisja Gospo¬darcza ONZ, Ministerstwo Środowiska.
• Suchodolski B. (1982), Przedmowa do wydania polskiego. W: J.W. Botkin, M. Elmandjra, M. Maliţa, Uczyć się – bez granic. Jak zewrzeć „lukę ludzką”? Raport Klubu Rzymskiego. Warszawa: PWN.
• Suchodolski B. (2003), Edukacja permanentna: rozdroża i nadzieje. Warszawa: Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej.
• Szczepanski A., Andersson P. (2016), Perspectives on Place – 15 Professors’ Perceptions of the Im¬portance of the Place for Learning and Teaching Outdoors. W: L. Tuszyńska (red.), Koncepcja zrównoważonego rozwoju w kształceniu nauczycieli klas początkowych. Warszawa: Wydaw¬nictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Sztompka P. (2012), Socjologia: analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Tuszyńska L. (2008), Diagnoza stanu edukacji środowiskowej społeczności lokalnych w wybranych regionach Polski. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Tuszyńska L. (2015), Nauki o środowisku przyrodniczym. W: A. Korwin-Szymanowska, E. Le¬wandowska, L. Tuszyńska, Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli w perspektywie praktycznej. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Wojnar I. (1984), Wychowanie dla wartości humanistycznych – problemy globalne. Jabłonna: Ko¬mitet Prognozowania Perspektywicznego Rozwoju Kraju „Polska 2000”.
• Wojnar I. (2001), Jedność i różnorodność pedagogiki zwanej ogólną. W: A. Bogaj (red.), Rozwój pedagogiki ogólnej. Inspiracje i ograniczenia kulturowe oraz poznawcze. Warszawa–Kielce: Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Identifiers

DOI

10.17951/pe.2017.1.21