Przyczynek prozopograficzny do dziejów tzw. wyprawy łuckiej w 1431 roku

• Authors: Dariusz Adam Wróbel
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

 Publikowany tekst dotyczy epizodu związanego z początkiem wojny polsko-litewskiej w 1431 r. Dotąd wykorzystywano go na ogół tylko za pośrednictwem krótkiego regestu. Dzięki niemu poznajemy 45 znanych imiennie uczestników wyprawy łuckiej, którzy 3 lipca 1431 r. wysłali listy wypowiednie wielkiemu księciu litewskiemu Świdrygielle z obozu wojskowego w Bystrzycy na ziemi lubelskiej. Zachował się tekst jednego z nich, którego autorem był kasztelan krakowski Mikołaj z Michałowa (publikowany w Aneksie).

EN

The published text concerns one episode connected with the polish-lithuanian war in 1431. So far it was used on the whole only through a short regest. Thereby we can explore forty five personally known participants of the Lutsk’s expedition, who sent letters of feud to the grand duke of Lithuania Svitrigaila from the military camp in Bystrzyca in 3 July 1431. One of letters, which was written by castellan of Cracow Nicolas of Michalov, is preserved and it is published in the annex.

Keywords

PL

szlachta, list wypowiedni, wyprawa łucka, edycja źródeł

EN

nobility; letter of feud; the Lutsk's expedition; edition of sources

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Res Historica
• Year: 2016
• Issue: 41

Dates

published

2016

online

2016-09-29

Contributors

author

Dariusz Adam Wróbel

References

• Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczpospolitej Polskiej z archiwum tzw. bernardyńskiego we Lwowie, t. XI, wyd. O. Pietruski, X. Liske, Lwów 1886;
• Annales seu cronicae incliti regni Poloniae, lib. XI (1413-1430), ed. G. Wyrozumski et al., Varsaviae 2000;
• Archiwum Państwowe w Lublinie, Księgi grodzkie i ziemskie lubelskie;
• Biskup M., Miscellanea archiwalne z okresu wojen polsko-krzyżackich z lat 1410-1414, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, nr 2, 1960;
• Biskup M., Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466, wyd. 2, Oświęcim 2014;
• Biskup M., Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim 1308-1521, wyd. 2, Oświęcim 2014;
• Błaszczyk G., Dzieje stosunków polsko-litewskich, t. II: Od Krewa do Lublina, cz. 1, Poznań 2007;
• Boniecki A., Herbarz polski, t. X, Warszawa 1907;
• Chachaj J., Archidiakoni lubelscy w XV w., „Nasza Przeszłość”, t. 111, 2009;
• Chronologia Polska, red. B. Włodarski, wyd. 2, Warszawa 2007;
• Codex epistolaris saeculi decimi quinti (1384-1492), t. II, wyd. A. Lewicki, Kraków 1891;
• Codex epistolaris Vitoldi magni ducis Lithuaniae 1376-1430, wyd. A. Prochaska, Kraków 1882;
• Dunin-Wąsowicz T., Sandomierska sieć drożna w wiekach średnich, w: taż, Drogami średniowiecznej Polski. Studia z dziejów osadnictwa i kultury, Warszawa 2011;
• Fortsetzung zu Peter von Dusburgs Chronik von Conrad Bitschin, bearb. von M. Töppen, w: Scriptores rerum Prussicarum, Bd. III, hrsg. von T. Hirsch, M. Töppen, E. Strehlke, Leipzig 1866;
• Gąsiorowski A., Itinerarium Władysława Jagiełły 1386-1434, Warszawa 1972;
• Gąsiorowski A., Starostowie wielkopolskich miast królewskich w dobie jagiellońskiej, Poznań 1981;
• Geheimes Staatsarchiv Preuβischer Kulturbesitz Berlin-Dahlem, XX. Hauptabteilung, Ordensfolianten, Ordensbriefsarchiv;
• Janeczek A., Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego. Województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVII w., Warszawa 1993;
• Kamiński A., Mikołaj z Michałowa i Kurozwęk zw. Białucha, w: Polski słownik biograficzny, red. E. Rostworowski i in., t. 16, Wrocław etc. 1972;
• Kiryk F., Oleśnicki Dobiesław, w: Polski słownik biograficzny, red. E. Rostworowski i in, t. 23, Wrocław etc. 1978;
• Koczerska M., Rola związków rodzinnych i rodowych w działalności publicznej Zbigniewa Oleśnickiego, w: Genealogia – rola związków rodzinnych i rodowych w życiu publicznym w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. A. Radzimiński, J. Wroniszewski, Toruń 1996;
• Kodeks dyplomatyczny Małopolski, t. IV, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1882;
• Kolankowski L., Dzieje Wielkiego Księstwa Litewskiego za Jagiellonów, t. 1: 1377-1499, wyd. 2, Oświęcim 2014;
• Kurtyka J., Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kra-ków 1997;
• Kwiatkowski K., Wyprawa letnia 1410 roku, w: S. Jóźwiak, K. Kwiatkowski, A. Szweda, S. Szybkowski, Wojna Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409-1411, Malbork 2010;
• Lewicki A., Powstanie Świdrygiełły. Ustęp z dziejów unii Litwy z Koroną, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Historyczno-Filozoficzny”, seria II, t. 4, 1892;
• Lubelska księga podkomorska XV wieku, wyd. L. Białkowski, Lublin 1934;
• Matusas J., Švitrigaila Lietuvos didysis kunigaikštis, Vilnius 1991;
• Nikodem J., Wyniesienie Świdrygiełły na Wielkie Księstwo Litewskie, „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, z. 19, 2003;
• Nowak B., Ród Porajów w Małopolsce w średniowieczu, Kraków 2009;
• Osiński K., Przejęcie stolca wielkoksiążęcego przez Świdrygiełłę. Próba rekonstrukcji wyda-rzeń do końca 1430 roku, „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, z. 43, 2015;
• Regesta historico-diplomatica Ordinis S. Mariae Teutonicorum 1198-1525, P. I: Index Tabu-larii Ordinis S. Mariae Teutonicorum Regesten zum Ordensbriefsarchiv, Vol. 1: 1198-1454, bearb. von E. Joachim, hrsg. von W. Hubatsch, Göttingen 1948;
• Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. I-IV, oprac. W. Bukowski, J. Kurtyka, J. Laberschek, Z. Leszczyńska-Skrętowa, A. Marzec, M. Mikuła, K. Nabiałek, F. Sikora, M. Wilamowski, J. Wiśniewski, M. Wolski, współpr. S. Koło-dziejski, cz. I-IV, Kraków 1980-2011;
• Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu, oprac. S. Kuraś, w: Dzieje Lubelszczyzny, t. III, red. T. Mencel i in., Warszawa 1983;
• Sochacka A., Najstarsze wiadomości o Jastkowie i okolicy, w: Z przeszłości Jastkowa, red. Cz. Taracha, Lublin 2013;
• Sochacka A., Posiadłości Lewartów w Lubelskiem w późnym średniowieczu, w: taż, Regimen – dominium – societas nobilium. Z dziejów gospodarki, administracji i polityki w Lubelskiem w średniowieczu, Lublin 2014;
• Sochacka A., Własność ziemska w województwie lubelskim w średniowieczu, Lublin 1987;
• Sroka S. A., Rodzina Kurowskich w średniowieczu, Kraków 1990;
• Stolarczyk T., Świdrygiełło przeciw Jagielle. Tzw. wojna łucka w 1431 r., „Mars” z. 10, 2001;
• Szweda A., Feud in medieval Poland. An introduction into the concept, w: Fehdehandeln und Fehdegruppen im spätmittelalterlichen und frühneuzeitlichen Europa, hrsg. von M. Prange, Ch. Reinle, Göttingen 2014;
• Szweda A., Organizacja i technika dyplomacji polskiej w stosunkach z zakonem krzyżackim w Prusach w latach 1386-1454, Toruń 2009;
• Szybkowski S., Ród Cielepałów w średniowieczu. Studium genealogiczne, Gdańsk 1999;
• Szybkowski S., Rycerscy goście z Polski na dworze wielkiego księcia Witolda – próba portretu grupy, w: Litwa i jej sąsiedzi w relacjach wzajemnych (XIII-XVI w.), red. A. Kołodziejczyk, R. Kubicki, M. Radoch, Olsztyn-Gdańsk 2014;
• Śliwiński B., Dziedzice Koziegłów, w: Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów księstwa siewierskiego, red. F. Kiryk, Katowice 1994;
• Śliwiński B., Lisowie Krzelowscy w XIV-XV w. i ich antenaci. Studium genealogiczne, Gdańsk 1993;
• Tęgowski J., Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Poznań-Wrocław 1999;
• Ulanowski B., Laudum Vartense, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Historyczno-Filozoficzny”, t. 21, 1888;
• Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XII-XV wieku. Spisy, oprac. J. Bieniak, S. Szybkowski, Kórnik 2014;
• Urzędnicy łęczyccy, sieradzcy i wieluńscy XII-XV wieku. Spisy, oprac. J. Bieniak, A. Szymczakowa, Wrocław etc. 1986;
• Urzędnicy małopolscy XII-XV wieku. Spisy, oprac. J. Kurtyka, T. Nowakowski, F. Sikora, A. Sochacka, P. K. Wojciechowski, B. Wyrozumska, Wrocław etc. 1990;
• Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Przyboś, Wrocław 1987;
• Uzupełnienia do spisu urzędników małopolskich XII-XVIII wieku, oprac. W. Bukowski, A. Falniowska-Gradowska, W. Kłaczewski, J. Kurtyka, F. Sikora, w: Burgrabiowie zamku krakow-skiego XIII-XV wieku. Spisy, oprac. W. Bukowski, Kraków 1999;
• Wroniszewski J., Nobiles Sandomirienses. Rody Dębnów, Janinów, Grzymałów, Doliwów i Powałów, Kraków 2013;
• Wroniszewski J., Pełka zwany Swank pierwszy starosta dobrzyński. Pochodzenie i przynależność rodowa, w: Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów Polski średniowiecznej i wczesnonowożytnej, red. T. Jurek, W. Bukowski, t. I, Kraków 2012;
• Wroniszewski J., Ród Rawiczów, t. I: Warszowice i Grotowice, Toruń 1992;
• Zawitkowska W., Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434, Rzeszów 2015;
• Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, wyd. S. Kuraś, cz. II, Lublin 1973;
• Zbiór dokumentów małopolskich, wyd. S. Kuraś, I. Sułkowska-Kurasiowa, cz. VII, Warszawa 1974.

Identifiers

DOI

10.17951/rh.2016.41.239