Armia Krajowa w niemieckim serialu – ćwiczenie z teorii i interpretacji

• Authors: Konrad Klejsa
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article deals with the representation of World War II in the German Generation War and focuses on one particular plot, connected with the character of a German Jew who joins a Home Army unit. The way these events had been depicted, led to a lawsuit filed by a Home Army veteran and the Home Army World Alliance against the producers of the series. The main subject of the analysis are two main, extensive court letters (the lawsuit and the answer to it). They refer to both general issues (concerning the classification of historical films) and specific ones, namely five particular scenes from the film. On this basis, the author builds an argument, in the first part broadening the spectrum of theoretical reflection, and in the latter part concentrating on the interpretation of controversial scenes from the series. The analysis leads to the conclusion that the stylistic pattern applied by the creators and the multitude of textual elements used in the series is particularly important for the consideration of the objections raised by the complainant and during the trial.

PL

Artykuł dotyczy sposobu reprezentacji II wojny światowej w niemieckim miniserialu Nasze matki, nasi ojcowie. Autor skupia się na jednym wątku, związanym z postacią niemieckiego Żyda, który trafia do oddziału Armii Krajowej. Kanwą rozważań jest pozew sądowy wystosowany przez kombatanta AK oraz Światowy Związek Armii Krajowej przeciw producentom serialu. Zasadniczym przedmiotem analizy są dwa główne, obszerne pisma sądowe (pozew oraz odpowiedź nań). Odnoszą się one zarówno do zagadnień ogólnych – dotyczących klasyfikacji filmów historycznych, jak i szczegółowych – pięciu konkretnych scen z filmu. Na tej podstawie autor buduje wywód w pierwszej części poszerzający spektrum refleksji teoretycznej, w drugiej zaś – koncentrujący się na interpretacji kontrowersyjnych scen z serialu. Analiza prowadzi do wniosku, że mnogość zastosowanych w serialu elementów jest szczególnie istotna dla rozpatrzenia zastrzeżeń wnoszonych przez stronę skarżącą.

Keywords

EN

history in film; Home Army; ZDF television; infringement of personal rights

PL

historia w filmie; Armia Krajowa; telewizja ZDF; naruszenie dóbr osobistych

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Res Historica
• Year: 2021
• Issue: 51

Dates

published

2021

online

2021-06-30

Contributors

author

Konrad Klejsa

• Uniwersytet Łódzki

References

• Studies (Opracowania)
• Bikont A., „Nie trzeba było domu palić, tylko Żydów wyprowadzić i pozabijać”. Postscriptum do tekstu Jerzego Mazurka i Aliny Skibińskiej „Barwy Białe” w drodze na pomoc walczącej Warszawie: zbrodnie AK na Żydach, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2001, 7.
• Drewniak B., Teatr i film Trzeciej Rzeszy w systemie hitlerowskiej propagandy, Gdańsk 1972 (wyd. 2 uzup., Gdańsk 2011).
• Ferro M., Historycy i kino, „Kino” 1989, 10.
• Ferro M., Kino i historia, tłum. T. Falkowski, Warszawa 2011.
• Hendrykowski M., Słownik terminów filmowych, Poznań 1994.
• Hofmann N., Meine persönlichste Produktion, w: „Unsere Mütter, unsere Väter”. Dreiteiliger Fernsehfilm, wyd. ZDF-Pressestelle, Mainz 2013.
• Kłys T., Od Mabusego do Goebbelsa: Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945, Łódź 2013.
• Kosińska-Krippner B., Parodystyczna natura przywłaszczania kodów i konwencji faktualnych w mock-dokumentach, „Kwartalnik Filmowy” 2006, 56.
• Mazurek J., Skibińska A., „Barwy Białe” w drodze na pomoc walczącej Warszawie. Zbrodnie AK na Żydach, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2001, 7.
• Ogonowska A., «Mock-documentary» i «faction genre»: wyzwanie dla kina dokumentalnego i paratekstualne gry z widzem, w: Kino po kinie. Film w kulturze uczestnictwa, red. A. Gwóźdź, Warszawa 2010.
• Przylipiak M., Poetyka filmu dokumentalnego, Gdańsk–Słupsk 2004.
• Rosenstone R.A., Historia w obrazach/historia w słowach: rozważania nad możliwością przedstawienia historii na taśmie filmowej, tłum. Ł. Zaremba, w: Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008.
• Rosenstone R.A., The Historical Film: Looking at the Past in a Postliterate Age, w: The Historical Film: History and Memory in Media, red. M. Landy, New Brunswick 2001.
• Rosenstone R.A., Zobaczyć przeszłość, tłum. P. Witek w: Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. E. Domańska, Poznań 2010.
• Saryusz-Wolska M., Piorun C., Verpasste Debatte. „Unsere Mütter, unsere Väter” in Deutschland und Polens, „Osteuropa” 2014, 64, 11/12.
• Skibińska A., „Dostał 10 lat, ale za co?”. Analiza motywacji sprawców zbrodni na Żydach na wsi kieleckiej w latach 1942–1944, w: Zarys krajobrazu. Wieś polska wobec zagłady Żydów 1942–1945, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2011.
• Statements historischer Fachberater, w: „Unsere Mütter, unsere Väter”. Dreiteiliger Fernsehfilm, wyd. ZDF-Pressestelle, Mainz 2013.
• Welch D., Propaganda and the German Cinema, 1933–1945, New York 1983 (i późniejsze wydania).
• White H., Historiografia i historiofotia, tłum. Ł. Zaremba, w: Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008.
• Witek P., Andrzej Wajda jako historyk – metodologiczne studium z historii wizualnej, Lublin 2016.
• Witek P., Film historyczny jako „gatunek dwojakiego rodzaju”. Kilka uwag metodologicznych o „(nie)użyteczności” teorii genologicznej w refleksji o filmie historycznym, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia” 2011, 56, 2.
• Witek P., Historyczne filmy Andrzeja Wajdy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2015, 13, 1.

Identifiers

DOI

10.17951/rh.2021.51.659-685