Alsace Reclaimed. French Joys, Hopes, and Problems on the Eve of the Paris Peace Conference (1919)

• Authors: Małgorzata Nossowska

Title variants

PL

Alzacja odzyskana. Francuskie radości, nadzieje i problemy u progu konferencji paryskiej (1919)

Abstracts

PL

Kiedy w 1918 roku Alzacja i Lotaryngia na powrót stały się francuskie, towarzyszyła temu ogromna radość i nie tylko urzędowy optymizm, które widoczne są w relacjach prasowych z tego okresu. Jednak reintegracja odzyskanych prowincji niosła za sobą wiele problemów, których ani charakteru, ani rozmiaru nie spodziewano się po francuskiej stronie. Już na przełomie 1918 i 1919 r. najważniejsze z nich ujawniły się: były to przede wszystkim sprawy związane z poszanowaniem lub nie przez państwo francuskie lokalnych odrębności kulturowych i językowych (m.in. w szkołach i administracji) oraz lokalnego prawa, uwzględnienie roli religii czyli nie wprowadzanie prawa z 9 grudnia 1905 r., poszanowania roli dialektu alzackiego oraz wzięcia pod uwagę faktu nieznajomości przez większą część Alzatczyków języka francuskiego. W okresie przygotowań do konferencji paryskiej najważniejszą jednak sprawą było potwierdzenie włączenia odzyskanych prowincji do Francji bez plebiscytu, warunków i dyskusji nad ich narodowościowym charakterem w imię zasady samostanowienia narodów. Akcji dyplomatycznej i militarnej (zajęcie utraconych prowincji przez wojska francuskie) towarzyszyło tworzenie faktów dokonanych na nowoprzejętych ziemiach oraz intensywna akcja propagandowa polegająca m.in. na tworzeniu w prasie obrazu francuskiej, radosnej i absolutnie nie wahającej się jeśli chodzi o jej przynależność państwową Alzacji.

EN

When in 1918 Alsace and Lorraine were returned to France, it was accompanied by a great joy and not only an official optimism, which can be found in the press coverage of that time. Nevertheless, the reintegration of the recovered provinces was associated with a number of problems, the nature and scale of which were not expected by the French side. Already at the end of 1918 and the beginning of 1919 the most important issues emerged; these were primarily all the issues related to respecting, or disrespecting, by the French state all the local cultural and language differences (e.g. in schools and administration), the local laws, recognizing the role of religion, e.g. not introducing the Act from 9 December 1905, respecting the role of the Alsatian dialect, and taking into account the fact that the vast majority of the Alsatians could not speak French. During preparations for the Paris conference, the most important issue was to confirm the incorporation of the reclaimed provinces into France without a referendum, the conditions and discussions regarding their nationality in the name of the nations’ self-determination. The diplomatic and military steps (taking over the previously lost provinces by the French troops) was accompanied by the creation of a fait accompli in the newly seized territories and the intensive propaganda campaign which involved e.g., creating in the press an image of Alsace that was French, joyful and absolutely unwavering it terms of its nationality.

Keywords

EN

Alsace; 1918; the Great War 1914–1918; Paris Conference

PL

Alzacja; 1918; Wielka Wojna 1914–1918; konferencja paryska

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Res Historica
• Year: 2022
• Issue: 54
• Pages: 355-376

Dates

published

2022

Contributors

author

Małgorzata Nossowska

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Polska

References

• Barral P., Depuis quand les paysans se sentent-ils français?, „Ruralia” 1998, 3, section 21–25 http://journals.openedition.org/ruralia/53 [dostęp: 6 VI 2022].
• Denis M.-N., Les politiques linguistiques en Alsace et la régression du dialecte, w : Contacts, conflits et créations linguistiques, red. G. Brun-Trigaud, Paris 2015, https://doi.org/10.4000/books.cths.1299 [dostęp: 8 V 2022].
• Duroselle J.-B., Wielka Wojna Francuzów 1914–1918, Warszawa 2006.
• Grandhomme F., Retrouver la frontière du Rhin en 1918: l’entrée des poilus en Alsace et le retour à la France, „Revue d’Alsace. L’Alsace et la Grande Guerre” 2013, 139, https://doi.org/10.4000/alsace.1757 [dostęp: 12 VI 2022].
• Huck D., L’école primaire et les questions linguistiques en Alsace entre 1918 et 1940, w: L’école française et les langues régionales, red. H. Lieutard, M.-J. Verny, Montpellier 2007, https://doi.org/10.4000/books.pulm.906 [dostęp: 12 VI 2022].
• Jian Ph., „Apprendre la France aux Alsaciens et l’Alsace aux Français”: un gendarme alsacien en propagande dans le département des Voges à la fin de la Grande guerre, „Guerres mondiales et conflits contemporains” 2015, 2, https://doi.org/10.3917/gmcc.258.0091 [dostęp: 12 VI 2022].
• Jian Ph., L’école en Alsace occupée par l’armée française durant la Grande Guerre: „un des moyens les plus efficaces de propagande”, „Matériaux pour l’histoire de notre temps” 2015, 3–4, https://www.cairn.info/revue-materiaux-pour-l-histoire-de-notre-temps-2015-3-page-74.htm [dostęp:12 VI 2022].
• Kissinger H., Dyplomacja, Warszawa 2009.
• Macmillan M., Paryż 1919. Sześć miesięcy, które zmieniły świat: konferencja pokojowa w Paryżu w 1919 roku i próba zakończenia wojny, Oświęcim 2018.
• Millerand A., Le retour de l’Alsace-Lorraine à France, Paris 1923, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k75106z/f1.item [dostęp: 12 VI 2022].
• Prott V., The Politics of Self-Determination: Remaking Territories and National Identities in Europe, 1917–1923, Oxford 2016.
• Rhinn E., La formalisation du droit local alsacien-mosellan dans l’ordre juridique français (1914–1925), Dissertation, Sciences juridiques, Strasbourg 2018, http://www.theses.fr/2018STRAA020 [dostęp: 12 VI 2022].
• Roth F., Alsace-Lorraine : histoire d'un pays perdu de 1870 à nous jours, Paris 2016.
• Schmauch J., Novembre 1918. L’administration française s’établit en Alsace-Lorraine, „Revue d’Alsace. L’Alsace et la Grande Guerre” 2013, 139, https://doi.org/10.4000/alsace.1951 [dostęp: 12 VI 2022].
• Soutou G.-H., La Grande illusion: Quand la France perdait la paix 1914–1920, Paris 2015.
• Soutou G.-H., Le deuil de la puissance (1914–1958), w: J.-C. Allain, P. Guillen, G.-H. Soutou, L. Theis, M. Vaïsse, Histoire de la diplomatie française. De 1815 à nos jours, Paris 2007.
• Strauss L., Uberfill F., Maringer Jean Jacques Georges, w: Nouveau Dictionnaire de Biographie alsacienne, version en ligne (NetDBA) https://www.alsace-histoire.org/netdba/maringer-jean-jacques-georges/ [dostęp: 12 VI 2022].

Identifiers

DOI

10.17951/rh.2022.54.355-376

Biblioteka Nauki

33770818