Lubelski Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej a październik 1956 r.

• Authors: Konrad Majchrzyk

Title variants

EN

Lublin Voivodeship Committee of the Polish United Workers Party and October 1956

Abstracts

EN

In October of 1956, the Polish People’s Republic went through a serious political crisis, which was partially caused by rivalry between fractions in the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. The events in Warsaw influenced the lower party structures, namely the voivodeship committees. In the October period, the Lublin Voivodeship Committee of the Polish United Workers Party experienced turmoil and staff rotation. The text shows the processes that took place in the local center of power of the Lubelskie Voivodeship. It concerns personnel changes in the executive and the position of the first secretary. The analysis of the October events also takes into account characteristics of the processes that took place on the political map of Lublin.

PL

Październik 1956 r. przyniósł Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej poważny kryzys polityczny, który był spowodowany po części rywalizacją frakcji w KC PZPR. Wydarzenia w Warszawie wpłynęły na niższe ogniwa partyjne, jakimi były komitety wojewódzkie. Lubelski KW PZPR w okresie październikowym przeszedł zawirowania i rotacje kadrowe. Tekst ukazuje procesy, jakie miały miejsce w lokalnym centrum władzy województwa lubelskiego. Dotyczy on zmian personalnych na stanowisku I sekretarza oraz egzekutywy. Analizując październikowe wydarzenia, dodatkowo uwzględnia również specyfikę procesów zachodzących na mapie politycznej Lublina.

Keywords

EN

Polish People's Republic; Polish United Workers’ Party; Lublin Voivodeship Committee of the Polish United Workers Party; Polish October

PL

PRL; PZPR; KW PZPR; Lublin; odwilż; październik 1956

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Res Historica
• Year: 2023
• Issue: 56
• Pages: 939-968

Dates

published

2023

Contributors

author

Konrad Majchrzyk

• Towarzystwo Nauki i Kultury "Libra"

References

• Burda A., Przymrozki i odwilże. Wspomnienia z lat 1945–1957, Lublin 1987.
• Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR. Wybór z lat 1949–1970, oprac. A. Dudek, A. Kochański, K. Persak, Warszawa 2000 („Dokumenty do dziejów PRL”, z. 13).
• Dziak W., Rowiński J., Polska–Chiny 1956. Zbiór dokumentów, Warszawa 2016.
• Jarząbek W., PRL w politycznych strukturach Układu Warszawskiego w latach 1955–1980, Warszawa 2008.
• „Pod Wiatr” 1956.
• „Sztandar Ludu” 1956.
• Jadczak S., Lubelski Październik, „Kamena” 1981, 25.
• Jedlicki W., „Chamy i Żydy”, „Kultura” [Paryż] 1962, 12 (182).
• Bednarski Ł., Polski Październik ’56 a lubelski Związek Bojowników o Wolność i Demokrację, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2012, 19, 1.
• Caban I., Zapis trzech dziesięcioleci. PZPR w województwach bialsko-podlaskim, chełmskim, lubelskim i zamojskim w latach 1948–1978, Lublin 1978.
• Drabik R., Stanisław Szot (1917–2008) funkcjonariusz UB, aparatczyk PPR/PZPR, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2010, 32–33.
• Drabik R., Władysław Kozdra (1920–1986) – szkic biograficzny, w: Elity komunistyczne w Polsce, red. M. Szumiło, M. Żukowski, Warszawa–Lublin 2015.
• Eisler J., „Polskie miesiące” czyli kryzys(y) w PRL, Warszawa 2008.
• Eisler J., Siedmiu Wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR, Warszawa 2014.
• Eisler J., Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989, Warszawa 1992.
• Gasztold P., Towarzysze z Betonu. Dogmatyzm w PZPR 1980–1990, Warszawa 2019.
• Machcewicz P., Odwilż 1956, w: Polski wiek XX, t. 3, red. K Persak, P. Machcewicz, Warszawa 2010.
• Madajczyk P., Warszawa – Moskwa – Pekin w 1956 r., s. 4, https://www.academia.edu/41262487/Warszawa_Moskwa_Pekin_w_1956_r [dostęp: 23 IV 2022].
• Maksimiuk D., Rok 1956 w Polsce. Sądy, prokuratury, prawo karne, Białystok 2016.
• Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski 1939–1989, Warszawa 2005.
• Siedziako M., Postalinowska „odwilż” i polski rok 1956. Kierownictwo KW PZPR w Szczecinie na tle wydarzeń w kraju (1953–1956), „Przegląd Zachodniopomorski” 2017, 32 (61), 4.
• Skrzypek A., Stosunki polsko–radzieckie w latach 1956–1957, „Kwartalnik Historyczny” 1986, 93, 4.
• Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 3, red. F. Tych, Warszawa 1992.
• Szumiło M., Roman Zambrowski 1909–1977. Studium z dziejów elity komunistycznej w Polsce, Warszawa 2014.
• Szumiło M., Bazyli Hołod (1907–1963) – kariera ukraińskiego komunisty z ziemi włodawskiej, w: Życiorysy w trzy kultury wpisane. Włodawskie biografie, red. M. Bem, A. Duszyk, Radom–Włodawa 2008.
• Władyka W., Od Natolina do Natolina, w: Październik 1956. Początek erozji systemu, red. M. Jabłonowski, S. Stępka, Pułtusk 2007.
• Wrona J, Życie polityczne 1944–1956, w: Dzieje Lubelszczyzny. Aspekty polityczne, red. T. Osiński, M. Mazur, Lublin 2016.
• Wypych M., Walka polityczna i personalna w lubelskich organach PZPR w okresie październikowym na tle walk frakcyjnych w KC PZPR w 1956 r., „Roczniki Humanistyczne” 2014, 62, 2.
• Zawadka K., Komitet Wojewódzki PZPR w Lublinie 1948–1956. Struktury – ludzie – mechanizm funkcjonowania, Lublin 2014.
• Zawadka K., Prasa lubelska w okresie odwilży, w: Nie tylko „Po Prostu”. Prasa w dobie odwilży 1955–1958, red. M. Przeperski, P. Sasanka, Warszawa 2019.
• https://encyklopediateatru.pl/osoby/26508/tadeusz-chabros [dostęp: 5 I 2022].

Identifiers

DOI

10.17951/rh.2023.56.939-968

Biblioteka Nauki

33915294