The Diet of Galicia and Lodomeria in Relation to the Government at the Dawn of the Constitutional Era in Austria

• Authors: Andrzej Dziadzio
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Galicyjski Sejm Krajowy nie miał efektywnych środków prawnych, dzięki którym mógłby wiążąco wpływać na działania namiestnictwa. Próba wzmocnienia stanowiska wobec administracji rządowej zakończyła się niepowodzeniem. Nie znaczy to jednak, że Sejm nie starał się wykorzystywać przysługujących mu uprawnień do wywierania wpływu na czynności administracyjne namiestnictwa. Interpelacje i wezwania kierowane do namiestnika były mniej lub bardziej skuteczne. W sprawach, w których interesy kraju i władz centralnych wyraźnie się rozmijały, Sejm nie mógł liczyć na zmianę w postępowaniu namiestnictwa. Dowodzą tego między innymi wysiłki Sejmu w celu skłonienia administracji rządowej do prowadzenia bardziej liberalnej polityki wobec polskich uchodźców. Tam, gdzie interesy kraju dawały się pogodzić z polityką rządu, oddziaływanie Sejmu na namiestnictwo przynosiło lepsze efekty. Pokazuje to po części współdziałanie organów autonomicznych i rządowych Galicji w takich sprawach, jak szkolnictwo czy służba wojskowa.

EN

The Diet of Galicia and Lodomeria had no legally binding means to influence the activity of the government. Despite the unsuccessful attempt to strengthen its position relative to the government administration, the Diet used its available powers to affect the administrative actions of the government. The results of these interpellations were varied. In cases where the local interests and those of the Vienna government were divergent, the Diet was not able to persuade the government to alter its policy, as demonstrated by the futile efforts to convince the government to take a more liberal position on the matter of the Polish refugees. However, in cases where the national interest and the political plans of the central government could be reconciled, the actions of the Diet were more effective. The central government cooperated with the autonomous Galician institutions on matters like education or military service.

Keywords

PL

Galicja; Sejm Krajowy Galicji i Lodomerii; namiestnictwo; polonizacja; szkoła; Żydzi

EN

Galicia; The Diet of Galicia and Lodomeria; Government/Governorship; Polonisation; school; Jews

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2016
• Volume: 25
• Issue: 3

Dates

published

2016

online

2017-01-30

Contributors

author

Andrzej Dziadzio

References

• Baczkowski M., Pod czarno-żółtymi sztandarami. Galicja i jej mieszkańcy wobec austro-węgierskich struktur militarnych 1868–1914, Kraków 2003.
• Bartel W.M., Galicyjska Rada Szkolna Krajowa. Czasy, instytucja, ludzie, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1980, z. 86.
• Chłędowski K., Pamiętniki. Galicja 1843–1880, t. 1, Wrocław 1951.
• Dutkowa R., Polityka szkolna w Galicji – między autonomią a centralizmem, Kraków 1995.
• Dziadzio A., Austria wobec Galicji i Czech w dobie przemian ustrojowych monarchii habsburskiej (1861–1871), „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1998, t. 50, z. 1.
• Dziadzio A., Cenzura prasy w Austrii 1862–1914. Studium prawno-historyczne, Kraków 2012.
• Dziadzio A., Monarchia konstytucyjna w Austrii (1867–1914). Władza – obywatel – prawo, Kraków 2001.
• Fras Z., Galicja, Wrocław 2003.
• Galicja 1772–1918. Problemy metodologiczne, stan i potrzeby badań, red. A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkilniak, t. 1–3, Rzeszów 2011.
• Grodziski S., Sejm Krajowy galicyjski 1861–1918, Kraków 1993.
• Grzybowski K., Galicja 1848–1914. Historia ustroju politycznego na tle historii ustroju Austrii, Kraków – Wrocław – Warszawa 1859.
• Łazuga W., Kalkulować… Polacy na szczytach c.k. monarchii, Poznań 2013.
• Małecki M., Wydział Krajowy Sejmu galicyjskiego. Geneza, struktura i zakres kompetencji, następstwo prawne, Kraków 2014.
• Pijaj S., Agenor Gołuchowskis Haltung zum Hause Habsburg. Zur Genese eines geplanten Galizienbesuches von Kaiser Franz Josef I im Jahre 1868, [w:] Aus der Geschichte Östereichs in Mitteleuropa, Heft 2: Kultur und Bildung, Wien 2000.
• Pijaj S., Między polskim patriotyzmem a habsburskim lojalizmem. Polacy wobec przemian ustrojowych monarchii habsburskiej (1866–1871), Kraków 2003.
• Protokoll des, zu Wien, am 26-ten Mai 1869 abgehaltenen Ministerrathes, [w:] Ministerratsprotokolle, 1869–1870, Allgemeines Verwaltungsarchiv in Wien.
• Protokoll des, zu Wien, am 28-ten Mai 1869 abgehaltenen Ministerrathes, [w:] Ministerratsprotokolle, 1869–1870, Allgemeines Verwaltungsarchiv in Wien.
• Regulamin Sejmu Krajowego Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim, [w:] S. Starzyński, Kodeks prawa politycznego, czyli austriackie ustawy konstytucyjne 1848–1903, Lwów 1903.
• Soboń M., Polacy wobec Żydów w Galicji doby autonomicznej w latach 1868–1914, Kraków 2011.
• Sroka Ł.T., Rada Miejska we Lwowie w okresie autonomii galicyjskiej 1870–1914. Studium o elicie władzy, Kraków 2012.
• Szymczak D., Galicyjska „ambasada” w Wiedniu. Dzieje ministerstwa dla Galicji 1871–1918, Poznań 2013.
• Śliż M., Galicyjscy Żydzi na drodze do równouprawnienia 1848–1914. Aspekt prawny procesu emancypacji Żydów w Galicji, Kraków 2006.
• Teka Stańczyka, oprac. nauk. i wprowadzenie A. Dziadzio, Kraków 2007.

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2016.25.3.261