An Unknown Episode from the Life of Marceli Chlamtacz, a Lwów-based Professor of Roman Law: A Few Words on the Election and Candidates for the Post of Secretary at the University of Lwów in the Academic Year 1894/95

• Authors: Renata Wiaderna-Kuśnierz
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

At the end of 1894, the University of Lwów announced a public competition for the position of the secretary of the university. A few months later the university received seven applications from young lawyers. As it turned out later the winner was Marceli Chlamtacz – a Roman law scholar, for whom it was one of the steps of his academic career. In the first part of the paper, I discussed, among others, circumstances of the elections and professional achievements of candidates until the time of elections. In the second one, were presented results of the elections and illustrated careers of competing lawyers that they had after 1895. Apart from M. Chlamtacz other persons famous in the later years applied for the position: Aleksander Doliński – professor of commercial law at Lwów’s Jan Kazimierz University, co-author of the Polish Commercial Code; Tadeusz Bujak – judge of courts in Kraków, Vienna and Warsaw; Jan Wierzbowski – attorney and judge in Stanisławów, philanthropist and donor of the Lwów’s Scientific Society; Jan Waygart – held a degree of doctor of law, specialist in military justice, Under-Secretary of State in the Ministry of Military Affairs; Jan Błeszyński – doctor of law at the Jagiellonian University in Kraków, expert in the field of theater, literature and translations. The last one who applied for the above-mentioned position was widely unknown alumni of law Kazimierz Tychowski, a Ukrainian.

PL

Pod koniec 1894 r. Uniwersytet Lwowski ogłosił konkurs publiczny na stanowisko sekretarza uniwersytetu. Kilka miesięcy później na uniwersytet wpłynęło siedem wniosków od młodych prawników. Po przeprowadzonej rekrutacji zwycięzcą został dr Marceli Chlamtacz, młody naukowiec zajmujący się tematyką prawa rzymskiego, dla którego był to jeden z etapów jego kariery naukowej. W pierwszej części niniejszego artykułu omówiono m.in. okoliczności wyborów i osiągnięcia zawodowe kandydatów do czasu wyborów. W drugiej zaś przedstawiono wyniki wyborów i wspomniano o późniejszych karierach prawników, po 1895 r. Oprócz M. Chlamtacza ubiegali się o powyższe stanowisko tak znane w późniejszym okresie osobistości, jak: Aleksander Doliński – profesor prawa handlowego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, współautor Kodeksu handlowego; Tadeusz Bujak – sędzia sądów w Krakowie, Wiedniu i Warszawie; Jan Wierzbowski – adwokat i sędzia w Stanisławowie, filantrop i darczyńca Lwowskiego Towarzystwa Naukowego; Jan Waygart – posiadał stopień doktora nauk prawnych, specjalista w sprawach wojskowych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wojskowych; Jan Błeszyński – doktor prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, ekspert w dziedzinie teatru, literatury i tłumaczeń. Ostatnim, który złożył wniosek o wspomniane stanowisko, był nieznany szerzej Kazimierz Tychowski – narodowości ukraińskiej absolwent prawa.

Keywords

EN

University of Lwów; Jan Kazimierz University; Roman law; civil law; commercial law; Lwów; Kresy; Marceli Chlamtacz; Aleksander Doliński; Tadeusz Bujak; Jan Józef Wierzbowski; Jan Waygart; Kazimierz Tychowski; Jan Błeszyński; judge; lawyer

PL

Uniwersytet Lwowski; Uniwersytet Jana Kazimierza; prawo rzymskie; prawo cywilne; prawo handlowe; Lwów; Kresy; Marceli Chlamtacz; Aleksander Doliński; Tadeusz Bujak; Jan Wierzbowski; Jan Waygart; Kazimierz Tychowski; Jan Błeszyński; sędzia; adwokat

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2020
• Volume: 29
• Issue: 4

Dates

published

2020

online

2020-09-30

Contributors

author

Renata Wiaderna-Kuśnierz

References

• SOURCES
• 1. Archival sources
• Державний архів львівської області, ф. 26, оп. 5, спр. 1989.
• 2. Magazines
• Błeszyński J.H., „Powrót taty” – najnowsza opera polska, „Kurier Niedzielny” 1897, no. 26.
• Błeszyński J.H., Teatr i muzyka. „Dziady”, „Kurier Niedzielny” 1897, no. 37.
• Proces wytyczony Polakom w Berlinie, „Gazeta Warszawska” 1864, no. 285.
• Promocye doktorskie, „Gazeta Lwowska” 11.08.1894, no. 183.
• Przegląd dzienny, „Gazeta Toruńska” 13.05.1893, no. 108.
• T.Z., Z dziejów rozwoju szermierki w Polsce, „Stadjon” 1927, no. 6.
• LITERATURE
• A.[llerhand] M., Śp. Dr Aleksander Doliński, „Przegląd Prawa i Administracji” 1931, vol. 55.
• Bernstein E., Strajk, jego istota i oddziaływanie, ed. J. Błeszyński, Warszawa 1907.
• Beskid L., Zagórski K., Robotnicy na tle przemian struktury społecznej w Polsce, Warszawa 1971.
• Błeszyński J., Komedya miłości, Warszawa 1902.
• Błeszyński J., Marokko w historii, w życiu i w pieśni według opowiadań francuskiego podróżnika, Warszawa 1908.
• Czech-Jezierska B., Nauczanie prawa rzymskiego w Polsce w okresie międzywojennym, Lublin 2011.
• Czech-Jezierska B., Okres dwudziestolecia międzywojennego a rozwój nauki prawa rzymskiego, „Zeszyty Prawnicze” 2011, no. 11.4, DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2011.11.4.07.
• Czech-Jezierska B., Prawo rzymskie i jego nauczanie w Polsce, [in:] Synteza prawa polskiego 1918–1939, eds. T. Guz, J. Głuchowski, M.R. Pałubska, Warszawa 2013.
• Doliński A., O zastępstwie przy zawieraniu aktów prawnych według prawa prywatnego austriackiego, Lwów 1895.
• Doliński A., Górski A., Zarys prawa handlowego, vol. 1: Nauki ogólne i prawo osobowe, Lwów 1912.
• J.[ackowski] A., Śp. Dr Aleksander Doliński, „Gazeta Sądowo-Warszawska” 1931.
• Jaremko J., Czy wiele krajów ma tak sławną historię?, www.kuriergalicyjski.com/historia/8132-czy-wiele-krajow-ma-tak-slawna-historie [access: 14.01.2020].
• Kamińska R., Marcelego Chlamtacza walka o realny charakter umowy, [in:] Ad laudem magistri nostri. Mistrzowie. Dzieła polskiej romanistyki, Toruń 2018.
• Kronika Uniwersytetu Lwowskiego 1894/95–1897/98, eds. L. Finkel, M. Chlamtacz, vol. 1, Lwów 1899.
• Kronika Uniwersytetu Lwowskiego (1898/9–1909/10), vol. 2, collated by W. Hahn, Lwów 1912.
• Longchamps de Bérier R., Ś.P. Prof. Dr Aleksander Doliński, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1931.
• Michalik J., Dzieje teatru w Krakowie w latach 1865–1893. Przedsiębiorstwa teatralne, Kraków 1996.
• Najdus W., Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska: 1890–1919, Warszawa 1983.
• Nancka G., Kilka uwag o poglądach Marcelego Chlamtacza na regułę bonae fidei possessor fructus/ consumptos/ suos facit, „Z Dziejów Prawa” 2018, vol. 11(19), part 2.
• Nancka G., Prawo rzymskie w pracach Marcelego Chlamtacza, Katowice 2019.
• Nancka G., Trzej romaniści w poglądach Marcelego Chlamtacza, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2017, vol. 105.
• Osuchowski W., Marcel Chlamtacz (1865–1947) [nekrolog], „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1949, vol. 2.
• Osuchowski W., Chlamtacz Marceli, [in:] Biogramy uczonych polskich: materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN, part 1: Nauki społeczne, issue 1: A–J, Wrocław 1983.
• Redzik A., Aleksander Doliński (1866–1930). Profesor prawa handlowego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2007, vol. 59(2).
• Redzik A., Nauki prawne na Uniwersytecie Lwowskim, [in:] Universitati Leopoliensi trecentessimum quinquagesimum anniversarium suae fundationis celebranti In memoriam, Kraków 2011.
• Redzik A., O naukach historyczno-prawnych w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, [in:] Nauki historycznoprawne w polskich uniwersytetach w II Rzeczypospolitej, ed. M. Pyter, Lublin 2008.
• Redzik A., Prawo prywatne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, Warszawa 2009.
• Redzik A., Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1946, Lublin 2006.
• Redzik A., Wiaderna-Kuśnierz R., Szachowski Stanisław Krzysztof (1838–1906), [in:] Polski Słownik Biograficzny, Warszawa 2010.
• Reger W., Gilewicz A., Listy Witolda Regera wysłane w latach 1896–1902 z Przemyśla do Londynu do Związku Socjalistów Polskich, Przemyśl 1961.
• Shopenhauer A., Gniazdo rodzinne (Ognisko rodzinne). Sztuka w 4. aktach Hermana Sudermanna, Lwów 1893 (translation in manuscript).
• Shopenhauer A., O religii, Dyalog, transl. J. Błeszyński, Lwów 1893.
• Sprawozdania Towarzystwa Naukowego we Lwowie, ed. P. Dąbkowski, vol. 19, issue 1, Lwów 1939.
• Sprawozdanie c.k. Państwowej Szkoły Przemysłowej w Krakowie ogłoszone z końcem roku szkolnego 1913–14, Kraków 1914.
• Śródka A., Uczeni polscy XIX–XX stulecia, vol. 1: A–G, Warszawa 1994.
• Wiaderna-Kuśnierz R., Nauka i nauczanie prawa rzymskiego na Uniwersytecie Lwowskim w pierwszej połowie XX wieku, „Studia Prawnoustrojowe” 2007, vol. 7.
• Wiaderna-Kuśnierz R., Prawo rzymskie i romaniści na łamach lwowskiego „Przeglądu Prawa i Administracji” (1876–1939), [in:] Quid leges sine moribus? Studia nad prawem rzymskim dedykowane Profesorowi Markowi Kuryłowiczowi w 65. rocznicę urodzin i 40-lecie pracy naukowej, ed. K. Amielańczyk, Lublin 2009.
• Wiaderna-Kuśnierz R., Prawo rzymskie na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w okresie międzywojennym (1918–1939), Toruń 2015.
• Wiaderna-Kuśnierz R., Wybory rektora na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1933 roku w świetle nowej ustawy o szkołach akademickich, [in:] Społeczeństwo a władza. Ustrój, prawo, idee, eds. J. Przygocki, M. Ptak, Wrocław 2010.
• Wiaderna-Kuśnierz R., Zagraniczne studia i stypendia naukowe romanistów Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, „Zeszyty Prawnicze” 2015, no. 4, DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2015.15.4.10.
• Wolsza T., Tadeusz Bujak (1862–1926), [in:] Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich, vol. 4, Warszawa 2003.
• Zaborniak S., Sportowe organizacje studenckie Lwowa i Krakowa działające przed rejestracją Akademickiego Związku Sportowego w 1909 r., [in:] Akademicka kultura fizyczna na przełomie stuleci, vol. 2: Uwarunkowania historyczno-socjologiczne, Krosno 2009.
• WEBSITES
• http://teki.bkpan.poznan.pl/search.php?section=3&single=1&fileno=4&page=45 [access: 28.12.2019].
• www.genealogia.okiem.pl/powstanies/index.php?nazwisko=B%C5%82eszy%C5%84ski [access: 28.12.2019].
• www.sejm-wielki.pl/b/dw.38418 [access: 28.12.2019].

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2020.29.4.323-338