Economic Determinants of Constitution

• Authors: Wojciech Mojski

Title variants

PL

Ekonomiczne uwarunkowania konstytucji

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przybliżenie problematyki wzajemnych relacji pomiędzy konstytucją i jej otoczeniem ekonomicznym, w szczególności w kontekście prób wyjaśnienia różnych współzależnych kryzysowych zjawisk gospodarczych i konstytucyjnych. W tym ujęciu omówione zostały tutaj aspekty teoretyczno-doktrynalne dotyczące funkcji i gwarancji konstytucji oraz konstytucji gospodarczej i ekonomii konstytucyjnej, a także przeanalizowane zostały podstawowe relacje między nimi. Zasadniczym wnioskiem płynącym z opracowania jest wniosek o bezpośrednim legitymizowaniu konstytucji i praktyki jej stosowania przez efektywność systemu ekonomicznego państwa. Efektywność ta wpływa bowiem na realność funkcji i gwarancji konstytucji w istotnym zakresie, co w konsekwencji nakazuje sięganie po instrumenty nie tylko prawnej, ale także ekonomicznej analizy konstytucji w praktyce ustrojowej.

EN

The aim of the article is to draw attention to the systemic problem of mutual relations between constitution and its economic environment, in particular in the context of attempts to explain various interdependent economic and constitutional crisis phenomena. In this approach, theoretical and doctrinal aspects of the functions and guarantees of constitution as well as the economic constitution and constitutional economics are discussed herein, and the basic relations between them are analyzed. The main finding of the study is the conclusion that constitution and the practice of its application are directly legitimized by the efficiency of the economic system of the state. This efficiency influences the feasibility of the functions and guarantees of constitution to a significant extent, which consequently requires the use of instruments not only of legal but also of economic analysis of constitution in systemic practice.

Keywords

EN

functions and guarantees of constitution; economic constitution; constitutional economics; economic analysis of constitution

PL

funkcje i gwarancje konstytucji; konstytucja gospodarcza; ekonomia konstytucyjna; ekonomiczna analiza konstytucji

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2022
• Volume: 31
• Issue: 1
• Pages: 125-133

Dates

published

2022

Contributors

author

Wojciech Mojski

• Maria Curie-Skłodowska University

References

• Bożek M., W poszukiwaniu władzy stabilizującej porządek konstytucyjny, “Przegląd Sejmowy” 2018, no. 5, DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2018.15.
• Buchanan J.M., Freedom in Constitutional Contract – Perspectives of a Constitutional Economist, College Station–London 1977.
• Chmielarz A., Funkcja prawna konstytucji na przykładzie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2011.
• Chrzanowski M., Stabilność systemu konstytucyjnego Królestwa Hiszpanii, [in:] Aktualne problemy reform konstytucyjnych, ed. S. Bożyk, Białystok 2013.
• Granat M., Prawo konstytucyjne. Pytania i odpowiedzi, Warszawa 2018.
• Grzeszczak R., Skuteczność unijnych procedur ochrony praworządności w stosunku do państw członkowskich, “Państwo i Prawo” 2019, no. 6.
• Hayek F., Konstytucja wolności, Warszawa 2006.
• Jagielski M., Konstytucyjna regulacja materii społecznych i gospodarczych (aspekty teoretyczne), “Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, vol. 31.
• Karp J., Równość w myśli prawno-politycznej Ronalda Dworkina, “Państwo i Społeczeństwo” 2005, no. 4.
• Krastew I., Holmes S., Światło, które zgasło. Jak Zachód zawiódł swoich wyznawców, Warszawa 2020.
• Landau D., Abusive Constitutionalism, “UC Davis Law Review” 2013, vol. 47(1).
• Małajny R., Geneza konstytucji, “Annales UMCS sectio G (Ius)”, 2019, vol. 66(1), DOI: https://doi.org/10.17951/g.2019.66.1.307-319.
• McClellan Marshall J., Examining Judicial Decision-making: An Axiological Analytical Tool, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 29(3), DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.3.55-65.
• Metelska-Szaniawska K., Konstytucja w świetle nauk ekonomicznych, “Przegląd Sejmowy”, 2010, no. 1.
• Młynarska-Sobaczewska A., Autorytet państwa. Legitymizacyjne znaczenie prawa w państwie transformacji ustrojowej, Toruń 2010.
• Nizioł K., Model ustroju społeczno-gospodarczego w świetle Konstytucji RP oraz wybranych krajów europejskich, “Ekonomia i Prawo” 2006, vol. 2.
• Nörr K.W., “Economic Constitution”: On the Roots of a Legal Concept, “Journal of Law and Religion” 1994, vol. 11(1), DOI: https://doi.org/10.2307/1051638.
• Posner R.A., The Constitution as an Economic Document, “George Washington Law Review” 1987, vol. 56(4).
• Przybysz M., Pojęcie „konstytucji gospodarczej” w dwudziestowiecznej niemieckiej nauce prawa i orzecznictwie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego RFN, [in:] Wokół konstytucji i zdrowego rozsądku. Prace dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Smolińskiemu, eds. J. Ciapała, A. Rost, Szczecin–Jarocin 2011.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 2021.
• Serzhanova V., Functions of Contemporary States, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, no. 6, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2018.06.25.
• Skąpska G., Znieważający konstytucjonalizm i konstytucjonalizm znieważony. Refleksja socjologiczna na temat kryzysu liberalno-demokratycznego konstytucjonalizmu w Europie pokomunistycznej, “Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna” 2018, vol. 7(1), DOI: https://doi.org/10.14746/fped.2018.7.1.12.
• Skrzydło W., Zasady ustroju politycznego i gospodarczego Rzeczypospolitej, [in:] Ustrój polityczny i gospodarczy współczesnej Polski, ed. W. Skrzydło, Lublin 1996.
• Strzyczkowski K., Konstytucyjna zasada społecznej gospodarki rynkowej jako podstawa tworzenia i stosowania prawa, [in:] Zasady ustroju społecznego i gospodarczego w procesie stosowania konstytucji, ed. C. Kosikowski, Warszawa 2005.
• Tończyk N.M., Konstytucja Republiki Weimarskiej z 11 sierpnia 1919 roku jako demokratyczna podstawa prawna totalitarnego państwa, “Studia Iuridica Toruniensia” 2014, vol. 14, DOI: https://doi.org/10.12775/SIT.2014.018.
• Trzciński K., Czym jest stabilność polityczna państwa?, “Przegląd Politologiczny” 2015, no. 2, DOI: https://doi.org/10.14746/pp.2015.20.2.3.
• Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001.
• Gros D., Why are illiberal democrats popular?, 4.8.2017, https://www.ceps.eu/ceps-publications/why-are-illiberal-democrats-popular (access: 28.2.2022).

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2022.31.1.125-133

Biblioteka Nauki

31348279