Parliamentary Opposition and Democratic Transformation Issues – Central and Eastern Europe in Focus

• Authors: Vitalii Kovalchuk , Iryna Sofinska

Title variants

PL

Opozycja parlamentarna a kwestie przemian demokratycznych – Europa Środkowa i Wschodnia

Abstracts

PL

Wybory demokratyczne wyłaniają zwycięzców i przegranych. Co zrozumiałe, zwycięzcy tworzą rząd (koalicję rządzącą), a przegrani – opozycję. W artykule przedstawiono ramy do porównywania uprawnień do kształtowania polityki przez opozycję parlamentarną w demokracjach parlamentarnych Europy Środkowo-Wschodniej (Czechy, Węgry, Litwa, Polska, Ukraina). W 2022 r. demokracja wymaga partii opozycyjnej z perspektywą (odzyskania większości) w parlamencie. Uprawnienie opozycji parlamentarnej do przeciwstawiania się rządowi utworzonemu przez rządzącą większość jest fundamentalną cechą demokracji liberalnej. Realizacja wartości konstytucyjnych (demokracji, rządów prawa itp.) w państwach Europy Środkowo-Wschodniej pokazuje rzeczywisty poziom rozczłonkowania, polaryzacji, a nawet kartelizacji opozycji. Lista Rule of Law Index 2021 wyraźnie wskazuje, że wśród badanych państw Europy Środkowo-Wschodniej Litwa zajmuje 18. miejsce, Czechy – 22., Polska – 36., Węgry – 69., a Ukraina – 74. Wskaźnik praworządności dotyczy ograniczeń władzy rządu, braku korupcji, przejrzystości działań władzy oraz innych spraw związanych z misją opozycji parlamentarnej. Dystans (nie tylko ideologiczny) pomiędzy rządzącą większością a opozycją parlamentarną polega na zdolności do utworzenia rządu, uczestnictwie w kreowaniu polityki, kontrolowaniu strategii czy polityki rządowej (populistycznej).

EN

Parliamentary elections produce winners and losers. For understandable reasons, winners become the government (coalition) and losers – the opposition. The article presents a framework for comparing the rights in policy-making of the parliamentary opposition in parliamentary Central and Eastern European democracies (Czechia, Hungary, Lithuania, Poland, Ukraine). In 2022, democracy demands an opposition party with a future (reinversion) in parliament. The right of the parliamentary opposition to oppose the government formed by the governing majority is a fundamental feature of liberal democracy. Application of constitutional values (democracy, the rule of law, etc.) in Central and Eastern European states demonstrates the actual level of opposition fragmentation, polarization, and even cartelization. Rule of Law Index 2021 explicitly shows that among researched Central and Eastern European countries, Lithuania is in 18 place, Czechia – 22, Poland – 36, Hungary – 69, and Ukraine – 74. The Rule of Law Index is about constraints of government powers, absence of corruption, open government, and other issues related to the mission of the parliamentary opposition. Distance (not only ideological) between governing majority and parliamentary opposition is based on the capacity for government formation, participation in policy-making, scrutinizing governmental (populistic) strategy and policy.

Keywords

EN

parliamentary opposition; government-opposition relations; parliament; policy-making

PL

opozycja parlamentarna; stosunki rząd–opozycja; parlament; kreowanie polityki

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2022
• Volume: 31
• Issue: 5
• Pages: 219-231

Dates

published

2022

Contributors

author

Vitalii Kovalchuk

• Lviv Polytechnic National University

author

Iryna Sofinska

• Lviv Polytechnic National University

References

• Blondel J., Political Opposition in the Contemporary World, “Government and Opposition” 1997, vol. 32(4), DOI: https://doi.org/10.1111/j.1477-7053.1997.tb00441.x.
• Dahl R.A., Patterns of Opposition, [in:] Political Oppositions in Western Democracies, ed. R.A. Dahl, New Haven–London 1966.
• Demirkaya B., What Is Opposition Good For?, “Journal of Theoretical Politics” 2019, vol. 31(2), DOI: https://doi.org/10.1177/0951629819833192.
• Holmes S., Sunstein C.R., The Politics of Constitutional Revision in Eastern Europe, [in:] Responding to Imperfection: The Theory and Practice of Constitutional Amendment, ed. S. Levinson, Princeton 1995, DOI: https://doi.org/10.1515/9781400821631.275.
• Kugler J., Feng Y., Explaining and Modeling Democratic Transitions, “Journal of Conflict Resolution” 1999, vol. 43(2), DOI: https://doi.org/10.1177/0022002799043002001.
• Louwerse T., Otjes S., How Populists Wage Opposition: Parliamentary Opposition Behaviour and Populism in the Netherlands, “Political Studies” 2019, vol. 67(2), DOI: https://doi.org/10.1177/0032321718774717.
• Maeda K., Determinants of Opposition Fragmentation: Parliamentary Rules and Opposition Strategies, “Party Politics” 2015, vol. 21(5), DOI: https://doi.org/10.1177/1354068813509512.
• Roberts A., The Politics of Constitutional Amendment in Postcommunist Europe, “Constitutional Political Economy” 2009, vol. 20(2), DOI: https://doi.org/10.1007/s10602-008-9059-z.
• Rose R., Mishler W., Haerpfer С., Democracy and Its Alternatives: Understanding Post-Communist Societies, Baltimore 1998.
• Rosenfeld M., András Sajó A. (eds.), The Oxford Handbook of Comparative Constitutional Law, Oxford 2012.
• Waldron-Moore P., Eastern Europe at the Crossroads of Democratic Transition: Evaluating Support for Democratic Institutions, Satisfaction with Democratic Government, and Consolidation of Democratic Regimes, “Comparative Political Studies” 1999, vol. 32(1), DOI: https://doi.org/10.1177/0010414099032001002.
• Whitaker R., Martin S., Divide to Conquer? Strategic Parliamentary Opposition and Coalition Government, “Party Politics” 2021, vol. 28(6), DOI: https://doi.org/10.1177/13540688211042859.
• Council of Europe, Parameters on the Relationship between the Parliamentary Majority and the Opposition in a Democracy: a checklist, adopted by the Venice Commission at its 119th Plenary Session (Venice, 21–22 June 2019) and endorsed by the Committee of Ministers on 5 February 2020, Opinion no. 845/2016, 24 June 2019, https://www.venice.coe.int/webforms/documents/?pdf=CDL-AD(2019)015-e (access: 10.12.2022).
• Venice Commission, Draft law on the parliamentary opposition in Ukraine, Opinion no. 422/2007, 8 February 2007, https://www.venice.coe.int/webforms/documents/default.aspx?pdffile=CDL(2007)006-e (access: 10.12.2022).
• Venice Commission, Report on the Role of the Opposition in a Democratic Parliament, Strasbourg, 15 November 2010, https://www.venice.coe.int/webforms/documents/default.aspx?pdffile=CDL-AD(2010)025-e (access: 10.12.2022).
• Constitution of Lithuania, 25 October 1992, https://www.constituteproject.org/constitution/Lithuania_2019?lang=en (access: 10.12.2022).
• Constitution of the Czech Republic, 16 December 1992, https://www.psp.cz/en/docs/laws/1993/1.html (access: 10.12.2022).
• Constitution of the Republic of Poland, 2 April 1997, https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/angielski/kon1.htm (access: 10.12.2022).
• Constitution of Ukraine, 28 June 1996, https://www.refworld.org/pdfid/44a280124.pdf (access: 10.12.2022).
• Seimas of the Republic of Lithuania, Statute, 17 February 1994 No. I-399, https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/e495a6e2b60611e5be9bf78e07ed6470 (access: 10.12.2022).

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2022.31.5.219-231

Biblioteka Nauki

31348147