Justice as Relations in Social Life

• Authors: Wojciech Dziedziak

Title variants

PL

Sprawiedliwość jako relacje w życiu społecznym

Abstracts

PL

Opracowanie ma charakter przede wszystkim koncepcyjny i zarazem naukowo-badawczy, a analizy w nim zawarte mają charakter uniwersalny. W artykule podjęto zagadnienie relacji sprawiedliwości w życiu społecznym. Zegzemplifikowano je na prawie do życia od chwili poczęcia. Jest ono bowiem pierwszym, podstawowym i nadrzędnym z praw. Rozpoczęto od rozważań dotyczących pojmowania sprawiedliwości. Jako punkt wyjścia przyjęto klasyczne rozumienie wyrażone w formule „oddać każdemu to, co mu się należy” (suum cuique tribuere). Zaakcentowano, że sprawiedliwość dotyczy każdego człowieka. Stwierdzono, że sprawiedliwość jako uniwersalna wartość i jako zasada-norma, będąc powinnościorodną, „buduje” relacje między podmiotami. W artykule zanalizowano przede wszystkim relację zachodzącą między podmiotami A i B, gdzie podmiot A to każdy człowiek (przypomniano też dane naukowe uzasadniające, od kiedy jest człowiek), a podmiot B to piastun władzy prawodawczej (ustawodawczej) zawsze, właśnie z uwagi na sprawiedliwość, zindywidualizowany personalnie i jako taki w relacje sprawiedliwości wchodzący.

EN

The study is of a mostly conceptual and scientific-and-research nature, and the analyses contained herein are of a universal character. The article discusses the issue of relations of justice in social life. These relations have been based on the example of the right to life from the moment of conception, as it is the first, basic, and superior right. It began with considerations regarding the notion of justice. As a starting point, the classic definition in the formula “to render to everyone his or her own” (suum cuique tribuere) was adopted. It was emphasized that justice is for every human being. It was stated that justice as a universal value and a principle-norm, from which obligations originate, “builds” relations between entities. The article mostly analyses the relation between entities A and B, where entity A is every human being (the scientific data justifying when a human being originates are also pointed out), and entity B is a holder of legislative authority, always defined as an individual body just because of the considerations of justice, and as such participating in the relationship of justice.

Keywords

EN

justice; natural justice; relations of justice; right to life from the moment of conception

PL

sprawiedliwość; sprawiedliwość naturalna; relacje sprawiedliwości; prawo do życia od chwili poczęcia

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2023
• Volume: 32
• Issue: 2
• Pages: 103-115

Dates

published

2023

Contributors

author

Wojciech Dziedziak

• Maria Curie-Skłodowska University (Lublin)

References

• Barankiewicz T., W poszukiwaniu modelu standardów etycznych administracji publicznej w Polsce, Lublin 2013.
• Bartel H., Embriologia. Podręcznik dla studentów, Warszawa 2010.
• Bołoz W., Bioetyka i prawa człowieka, Warszawa 2007.
• Dios Vial Correa J. de, Embrion ludzki jako organizm i jako ktoś spośród nas, [in:] Medycyna i prawo. Za czy przeciw życiu?, eds. E. Sgreccia, T. Styczeń, J. Gula, C. Ritter, Lublin 1999.
• Dziedziak W., An Essay on Natural and Distributive Justice, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 29(4), DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.4.71-83.
• Dziedziak W., O prawie słusznym (perspektywa systemu prawa stanowionego), Lublin 2015.
• Dziedziak W., Rozważania o dobrej administracji, [in:] Prawo i polityka w sferze publicznej. Perspektywa wewnętrzna, eds. P. Jabłoński, J. Kaczor, M. Pichlak, Wrocław 2017.
• Fijałkowski W., Ku afirmacji życia, Warszawa 1989.
• Filek J., Co to jest dobra administracja?, [in:] Etos urzędnika, ed. D. Bąk, Warszawa 2007.
• Gula J., Problem człowieczeństwa człowieka nienarodzonego, [in:] W imieniu dziecka poczętego, eds. J.W. Gałkowski, J. Gula, Rzym–Lublin 1991.
• Krąpiec M.A., Człowiek i prawo naturalne, Lublin 2009.
• Kumaniecki K. (comp.), Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1979.
• Lyons D., Ethics and the Rule of Law, Cambridge 1984.
• Machinek M., Spór o status ludzkiego embrionu, Olsztyn 2007.
• Moore K.L., Persaud T.V.N., Torchia M.G., Before We Are Born: Essentials of Embryology and Birth Defects, Philadelphia 2013.
• Orzeszyna K., The Right to a Natural and Dignified Death, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 29(4), DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.4.221-232.
• Plezia M. (ed.), Słownik łacińsko-polski, vol. 3, Warszawa 2007.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.
• Rugh R., Shettles L.B., Od poczęcia do narodzin, Warszawa 1988.
• Aristotle, Nicomachean Ethics, Book V, https://classics.mit.edu/Aristotle/nicomachaen.5.v.html (access: 14.3.2022).
• John Paul II, Evangelium vitae, 57, 1995, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25031995_evangelium-vitae.html (access: 16.3.2022).
• John Paul II, Veritatis splendor, 96, 1993, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_06081993_veritatis-splendor.html (access: 16.3.2022).
• Act of 25 February 1964 – Family and Guardianship Code (consolidated text, 2020, item 1359).
• Act of 23 April 1964 – Civil Code (consolidated text, 2020, item 1740).
• Act of 6 January 2000 on the Ombudsman for Children (consolidated text, 2020, item 141).
• Code of Medical Ethics of 2 January 2004 (consolidated text containing amendments adopted on 20 September 2003 by the Extraordinary 7th Polish National Congress of Medical Practitioners).
• Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, no. 78, item 483, as amended).
• Universal Declaration of Human Rights adopted and proclaimed by General Assembly resolution 217 A (III) of 10 December 1948.

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2023.32.2.103-115

Biblioteka Nauki

31348328