Hierarchisation of Values in Acts of Law Application

• Authors: Marzena Kordela

Title variants

PL

Hierarchizacja wartości w aktach stosowania prawa

Abstracts

PL

Tworząc system prawny, racjonalny prawodawca formułuje nie tylko normy prawne, lecz także obowiązujące wartości prawne. Czyni to bezpośrednio (np. poprzez zasady prawa) lub pośrednio (gdy interpretator tekstu prawnego przypisuje działaniu nakazanemu wartość dodatnią, a działaniu zabronionemu – wartość ujemną). Specyfika wartości, a w szczególności ich kolizyjny charakter, powoduje, że jeśli ustawodawca sam nie rozwiąże oczekiwanego konfliktu, musi to zrobić sąd. Powinien to czynić zgodnie ze wzorcem stosowania wartości; wzorcem, który można zrekonstruować analogicznie do wzorca stosowania norm prawnych.

EN

When creating a legal system, a rational lawmaker formulates not only legal norms, but also binding legal values. The lawmaker does so either directly (e.g. through the principles of law) or indirectly (when the interpreter of a legal text assigns a positive value to a prescribed action and a negative value to a prohibited action). The specificity of the values, in particular their collision nature, means that if the lawmaker itself does not resolve the expected conflict, the court must do so. The lawmaker should do this in accordance with the pattern of applying values; a pattern that can be reconstructed analogously to the pattern of applying legal norms.

Keywords

EN

legal norms; binding legal values; rational lawmaker; specificity of the values; pattern of applying values

PL

normy prawne; obowiązujące wartości prawne; racjonalny prawodawca; specyfika wartości; wzorzec stosowania wartości

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2023
• Volume: 32
• Issue: 4
• Pages: 71-79

Dates

published

2023

Contributors

author

Marzena Kordela

• Adam Mickiewicz University (Poznań)

References

• Alexy R., On the Structure of Legal Principles, “Ratio Juris” 2000, vol. 13(3), DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9337.00157.
• Alexy R., The Theory of Fundamental Rights, Oxford 2002.
• Czeżowski T., Czym są wartości?, [in:] Filozofia na rozdrożu (Analizy metodologiczne), Warszawa 1965.
• Dworkin R., The Model of Rules, [in:] Philosophy of Law, eds. J. Feinberg, H. Gross, Wadsworth 1986.
• Kordela M., Zasady prawa. Studium teoretycznoprawne, Poznań 2014.
• Kordela M., Zasady prawa jako normatywna postać wartości, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, vol. 1.
• Leszczyński L., Elastyczność stosowania prawa a wartości sprawiedliwości i słuszności, [in:] A. Korybski, L. Leszczyński, Stanowienie i stosowanie prawa. Elementy teorii, Warszawa 2015.
• Leszczyński L., Kryteria pozaprawne w sądowej wykładni prawa, Warszawa 2022.
• Leszczyński L., Stosowanie generalnych klauzul odsyłających, Kraków 2001.
• Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2001.
• Nowak L., Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa, Warszawa 1973.
• Nowak L., U podstaw marksistowskiej aksjologii, Warszawa 1974.
• Wróblewski J., Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1988.
• Wróblewski J., Stosowanie prawa, [in:] W. Lang, J. Wróblewski, S. Zawadzki, Teoria państwa i prawa, Warszawa 1979.

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2023.32.4.71-79

Biblioteka Nauki

31344096