Reference to Criterion of Necessity in Democratic Society in the European Convention on Human Rights: Context of Legal Interpretation and Jurisdictional Role

• Authors: Leszek Leszczyński

Title variants

PL

Odesłanie do kryterium konieczności w demokratycznym społeczeństwie w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Kontekst wykładni prawa i roli orzeczniczej

Abstracts

PL

Przedmiotem opracowania jest teoretycznoprawna analiza kryterium konieczności w demokratycznym społeczeństwie, występujące w kilku przepisach Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i odgrywające ważną rolę w dokonywanej przez Europejski Trybunał Praw Człowieka kwalifikacji działań organów państwa członkowskiego Rady Europy polegających na ingerencji w tak ważne prawa jak prawo do ochrony prywatności czy wolność słowa, religii, zgromadzeń i stowarzyszeń. W opracowaniu przeprowadzono analizę językową zwrotu oraz rozważono, czy kryterium to może być traktowane jako składnik generalnej klauzuli odsyłającej w kontekście jego zastosowania i wykładni prawa. Analizie poddano także aksjologiczną treść w kontekście rodzaju referencyjnych wartości pozaprawnych, mieszczących się w ramach klasycznych wyborów aksjologicznych związanych z interpretacją zwrotów wyrażających kryteria pozaprawne. Za istotną funkcję tego kryterium uznano ujednolicanie aksjologicznych standardów ochrony praw człowieka w Europie, jako że jest ono wykorzystywane orzeczniczo nie tylko przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, lecz także przez sądy krajowe państw członkowskich Rady Europy.

EN

The study covers a theoretical analysis of the criterion of necessity in democratic society, which appears in several provisions of the European Convention on Human Rights and plays an important role in the assessment by the European Court of Human Rights of the activities of authorities of member states of the Council of Europe involving interference with such important rights as the right to privacy protection or freedom of speech, religion, assembly and association. Apart from the linguistic analysis of the phrase, it was found that this criterion can be considered as a component of the general reference clause in the context of its application and interpretation. Its axiological content associated with the type of references has been placed within the area of classic axiological choices related to the interpretation of phrases expressing extra-legal criteria. The unification of axiology of human rights standards in Europe has been recognized as the main function of this criterion since it is judicially used not only by the European Court of Human Rights, but also by national courts of Council of Europe member states.

Keywords

EN

necessity; democratic society; legal interpretation; law application; Polish courts; European Court of Human Rights

PL

konieczność; demokratyczne społeczeństwo; wykładnia prawa; stosowanie prawa; sądy polskie; Europejski Trybunał Praw Człowieka

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2023
• Volume: 32
• Issue: 4
• Pages: 81-96

Dates

published

2023

Contributors

author

Leszek Leszczyński

• Maria Curie-Skłodowska University (Lublin)

References

• Antonowicz L., Podręcznik prawa międzynarodowego, Warszawa 2001.
• Aust A., Modern Treaty Law and Practice, Cambridge 2000.
• Bröstl A., A Jigsaw Puzzle for Rainy Days – How to Put Together the Pieces: Sources of Law, Forms of Law, Principles, Standards, Rules and Norms – to Get a Consistent Picture of Law?, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 23(3), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2020.29.3.13-27.
• Dijk P. van, Hoof H.G. van, Theory and Practice of European Convention on Human Rights, The Hague 1998.
• Garlicki L., Wartości lokalne a orzecznictwo ponadnarodowe – „kulturowy margines oceny” w orzecznictwie strasburskim, “Europejski Przegląd Sądowy” 2008, no. 4.
• Gronowska B., [in:] Prawo konstytucyjne, ed. Z. Witkowski, Toruń 2002.
• Harris D.J., O’Boyle M., Warbrick C., Law of the European Convention on Human Rights, London 1995.
• Hofmański P., Konwencja Europejska a prawo karne, Toruń 1995.
• Kordela M., Inter- and Extra-Legal Axiology, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 23(3).
• Kordela M., Zasady prawa. Studium teoretycznoprawne, Poznań 2012.
• Latos B., Klauzula derogacyjna i limitacyjna w Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Warszawa 2008.
• Leszczyński L., General Reference Clauses in the Judicial Process: Context of Legislative Intentions and Interpretative Discretion, Berlin 2021, DOI: https://doi.org/10.3726/b18767.
• Leszczyński L., Kryterium „konieczności w demokratycznym społeczeństwie” w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – studium teoretycznoprawne, “Europejski Przegląd Sądowy” 2014, no. 1.
• Leszczyński L., Open Axiology in Judicial Interpretation of Law and Possible Misuse of Discretion, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 23(3), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2020.29.3.39-54.
• Leszczyński L., Liżewski B., Ochrona praw człowieka w Europie. Szkic zagadnień podstawowych, Lublin 2008.
• Lijphart A., Democracies: Patterns of Majoritarian and Consensus Government in Twenty-One Countries, New Haven–London 1984, DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt1ww3w2t.
• Liżewski B., Wpływ systemu Rady Europy na stanowienie aktów normatywnych przez ustawodawcę krajowego, [in:] Dyskrecjonalność w prawie, eds. W. Staśkiewicz, T. Stawecki, Warszawa 2010.
• Maroń G., Zasady prawa. Pojmowanie i typologie a rola w wykładni prawa i orzecznictwie konstytucyjnym, Poznań 2011.
• Michalska A., Klauzule generalne w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, [in:] Teoria prawa, filozofia prawa, współczesne prawo i prawoznawstwo, Toruń 1998.
• Mik C., Koncepcja normatywna prawa europejskiego praw człowieka, Toruń 1994.
• Mizerski R., Test legalności w systemie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2009.
• Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej, Warszawa 2009.
• Sartori G., Teoria demokracji, Warszawa 1998.
• Skrzydło W. (ed.), Polskie prawo konstytucyjne, Lublin 2003.
• Stanisławski J., Wielki słownik polsko-angielski, vol. 1, Warszawa 1999.
• Szymczak M. (ed.), Słownik języka polskiego, vol. 1: A–K, Warszawa 1978.
• Szymczak M. (ed.), Słownik języka polskiego, vol. 2: L–P, Warszawa 1979.
• Wielki słownik polsko-angielski PWN Oxford, Warszawa 2005.
• Wiśniewski A., Koncepcja marginesu oceny w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Gdańsk 2008.
• Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
• Wyrozumska A., Umowy międzynarodowe. Teoria i praktyka, Warszawa 2006.
• Ziembiński Z., Teoria prawa, Poznań–Warszawa 1978.
• Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms done in Rome on 4 November 1950, subsequently amended by Protocols No. 3, 5 and 8 and supplemented with Protocol no. 2 (Journal of Laws 1993, no. 61, item 284).
• Vienna Convention on the Law of Treaties, Vienna, 23 May 1969, UNTS vol. 1155.
• Judgment of the Constitutional Tribunal 5 May 2004, P 2/05.
• Judgment of the Constitutional Tribunal of 11 May 2007, K 2/07.
• Judgment of the Constitutional Tribunal of 8 June 2009, SK 26/07.
• Judgment of the Constitutional Tribunal of 20 March 2010, K 17/05.
• Judgment of the Constitutional Tribunal of 19 May 2011, K 20/09.
• Judgment of the Constitutional Tribunal of 9 July 2012, P 8/10.
• Judgment of the Constitutional Tribunal of 23 October 1012, SK 11/12.
• Judgment of the ECtHR of 7 December 1976, Handyside v. the United Kingdom, 5493/72.
• Judgment of the ECtHR of 26 April 1979, The Sunday Times v. the United Kingdom, 6528/74.
• Judgment of the ECtHR of 22 October 1981, Dudgeon v. the United Kingdom, 7525/76.
• Judgment of the ECtHR of 23 September 1982, Sporrong and Lönnroth v. Sweden, 7151/75, 7152/75.
• Judgment of the ECtHR of 25 March 1983, Silver and Others v. the United Kingdom.
• Judgment of the ECtHR of 2 June 1984, Malone v. the United Kingdom, 8691/79.
• Judgment of the ECtHR of 25 March 1985, Barthold v. Germany, 8734/79.
• Judgment of the ECtHR of 21 February 1986, James and Others v. the United Kingdom, 8793/79.
• Judgment of the ECtHR of 8 July 1986, Lithgow and Others v. the United Kingdom, 9006/80, 9262/81, 9263/81, 9265/81, 9266/81, 9313/81, 9405/81.
• Judgment of the ECtHR of 24 March 1988, Olsson v. Sweden, 10465/83.
• Judgment of the ECtHR of 24 April 1990, Kruslin v. France.
• Judgment of the ECtHR of 29 October 1992, Open Door v. Ireland, 14234/88, 14235/88.
• Judgment of the ECtHR of 25 May 1994, Keegan v. Ireland, 16969/90.
• Judgment of the ECtHR of 20 September 1994, Otto Preminger-Institut v. Austria, 13470/87.
• Judgment of the ECtHR of 27 October 1994, Kroon and Others v. the Netherlands, 18538/91.
• Judgment of the ECtHR of 26 September 1995, Vogt v. Germany, 17851/91.
• Judgment of the ECtHR of 25 September 1996, Buckley v. the United Kingdom, 20348/92.
• Judgment of the ECtHR of 25 June 1997, Halford v. the United Kingdom, 20605/92.
• Judgment of the ECtHR of 25 November 1997, Zana v. Turkey, 18954/91.
• Judgment of the ECtHR of 19 February 1998, Bowman v. the United Kingdom, 24839/94.
• Judgment of the ECtHR of 10 April 2007, Evans v. the United Kingdom, 6339/05.
• Judgment of the Supreme Administrative Court of 5 February 2008, I OSK 37/07, CBOSA.
• Judgment of the Supreme Administrative Court of 6 August 2010, I OSK 155/10, CBOSA.
• Judgment of the Supreme Administrative Court of 5 January 2011, I OSK 1907/10, CBOSA.
• Judgment of the Supreme Administrative Court of 26 September 2012, I OSK 1476/12, CBOSA.
• Judgment of the Supreme Administrative Court of 27 March 2013, I OSK 932/12, CBOSA.
• Judgment of the Supreme Administrative Court of 19 June 2013, II OSK 475/13, CBOSA.
• Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of 30 July 2013, IV SA/Wa 2855/12, CBOSA.
• Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of 16 November 2007, V SA/Wa 1569/07, CBOSA.
• Resolution of the Supreme Administrative Court of 25 March 2013, II GPS 1/13, CBOSA.

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2023.32.4.81-96

Biblioteka Nauki

31344100