Znaczenie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21 jako orzeczenia krajowego sądu, sędziów europejskich dla statusu asesorów i sędziów sądów pierwszej instancji oraz dla tzw. mechanizmu warunkowości

• Authors: Michał Skwarzyński

Title variants

EN

The Significance of the Judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21 as a Judgment of the National Court, European Judges for the Status of Assessors and Judges of Courts of First Instance and for the So-called Conditionality Mechanism

Abstracts

EN

The commentary essentially endorses the considerations of the Polish Supreme Administrative Court judgment of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21. The author indicated a possible way of resolving the dispute over the National Council of the Judiciary (NCJ) and the composition of the Supreme Court without destructive, automatic undermining of the status of judges selected in the procedure with the newly appointed NCJ. The standard defined by the Supreme Administrative Court applies to all assessors and all judges of first instance. Ignoring by the European Court of Human Rights in the case of Advance Pharma Sp. z o.o. v. Poland, the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 does not alter the rules of the test from the case of Guðmundur Andri Ástráðsson v. Iceland. The Supreme Administrative Court’s ruling binds both the European tribunals and is necessary for the correct determination of the status of both first-instance judges and assessors. Moreover, in relation to the judgment of the Court of Justice of the European Union of 16 February 2022 in case C-157/21 Poland should be paid funds from the National Reconstruction Program, because the dispute over the rule of law concerns courts other than administrative, and in relation to these courts the issue of the rule of law is resolved by the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021.

PL

W niniejszym tekście zasadniczo zaaprobowane zostały rozważania Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) zawarte w wyroku z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21. Autor wskazał na możliwy sposób rozwiązania sporu o Krajową Radę Sądownictwa (KRS) i skład Sądu Najwyższego bez destrukcyjnego, automatycznego podważania statusu sędziów wybranych w procedurze z nowo obsadzoną KRS. Standard określony przez NSA dotyczy wszystkich asesorów i wszystkich sędziów pierwszej instancji. Zignorowanie przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie Advance Pharma Sp. z o.o. przeciwko Polsce wyroku NSA z dnia 4 listopada 2021 r. nie zmienia zasad testu ze sprawy Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii. Orzeczenie NSA wiąże oba trybunały europejskie i jest niezbędne w prawidłowym ustalaniu statusu zarówno sędziów pierwszej instancji, jak i asesorów. Ponadto wobec wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie o sygn. C-157/21 Polsce należy wypłacić środki z Krajowego Programu Odbudowy, gdyż spór o praworządność dotyczy sądów innych niż administracyjne, a wobec tych sądów kwestia praworządności jest rozwiązana wyrokiem NSA z dnia 4 listopada 2021 r.

Keywords

EN

human rights; rule of law; right to a trial; Polish Supreme Administrative Court

PL

prawa człowieka; praworządność; prawo do sądu; Naczelny Sąd Administracyjny

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2023
• Volume: 32
• Issue: 5
• Pages: 455-477

Dates

published

2023

Contributors

author

Michał Skwarzyński

• The John Paul II Catholic University of Lublin

References

• Banaszak B., Ogólne wiadomości o prawach człowieka. Geneza praw człowieka i ewolucja systemów ich ochrony, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
• Błaszczyk C., Autorskie prawa majątkowe a konstytucyjna ochrona własności, „Przegląd Sądowy” 2018, nr 2.
• Garlicki L., Komentarz do art. 2 Protokołu 1 EKPC, [w:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, t. 2: Komentarz do artykułów 19–59 oraz Protokołów dodatkowych, red. L. Garlicki, Warszawa 2010.
• Jasudowicz T., [w:] T. Jasudowicz, B. Gronowska, M. Balcerzak, M. Lubiszewski, R. Mizerski, Prawa człowieka i ich ochrona – podręcznik dla studentów prawa i administracji, Toruń 2005.
• Kolasiński M.K., Ochrona własności intelektualnej a prawa człowieka, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2008, nr 3.
• Kowalski P., „Nowe prawa człowieka”. Perspektywy i zagrożenia, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1988, nr 2.
• Nowicki M.A., Europejski Trybunał Praw Człowieka. Orzecznictwo, vol. 2: Prawo do życia i inne prawa, Kraków 2002.
• Piechowiak M., Filozofia praw człowieka, Lublin 1999.
• Rudak O.M., Prawo do nauki, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
• Skwarzyński M., [w:] K. Orzeszyna, M. Skwarzyński, R. Tabaszewski, Prawo międzynarodowe praw człowieka, Warszawa 2022.
• Skwarzyński M., Podmiotowe granice wolności słowa w wypowiedziach publicznych, „Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne” 2021, nr 48, DOI: https://doi.org/10.32041/PWD.4811.
• Skwarzyński M., Prawa człowieka a „własność” wirtualna, „Wrocławskie Studia Sądowe” 2014, nr 4.
• Skwarzyński M., Specyfika prawa człowieka do własności intelektualnej, Lublin 2012.
• Sobczak J., Wolność ekspresji artystycznej. Standardy europejskie i rzeczywistość polska, [w:] Rada Europy a przemiany demokratyczne w państwach Europy Środkowej i Wschodniej w latach 1989–2009, red. J. Jaskiernia, Toruń 2010.
• Vasak K., A 30-year Struggle: The Sustained Efforts to Give Force of Law to the Universal Declaration of Human Rights, “The UNESCO Courier: A Window Open on the World” 1977, vol. 30(11).
• Vasak K., Human Rights: As a Legal Reality, [w:] The International Dimensions of Human Rights, ed. K. Vasak, Paris–Westport 1982.
• Vasak K., International Institutions for the Protection and Promotion of Human Rights: The Distinguishing Criteria of Institutions, [w:] The International Dimensions of Human Rights, ed. K. Vasak, Paris–Westport 1982.
• Vasak K., Regional Institutions for the Promotion and Protection of Human Rights: Introduction, [w:] The International Dimensions of Human Rights, ed. K. Vasak, Paris–Westport 1982.
• Vasak K., Regional Institutions for the Promotion and Protection of Human Rights: The Council of Europe, [w:] The International Dimensions of Human Rights, ed. K. Vasak, Paris–Westport 1982.
• Chapman A.R., A Human Rights Perspective on Intellectual Property, Scientific Progress, and Access to the Benefits of Science, https://www.wipo.int/edocs/mdocs/tk/en/wipo_unhchr_ip_pnl_98/wipo_unhchr_ip_pnl_98_5.pdf (dostęp: 1.6.2015).
• AKTY PRAWNE
• Konwencja w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty sporządzona w Paryżu dnia 15 grudnia 1960 r. (Dz.U. 1964, nr 40, poz. 268).
• Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. 1977, nr 38, poz. 169, załącznik).
• Protokół nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzony w Paryżu dnia 20 marca 1952 r. (Dz.U. 1995, nr 36, poz. 175/1, ze zm.)
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. 2020, poz. 2072).
• Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. 2021, poz. 137).
• Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury (t.j. Dz.U. 2022, poz. 217).
• Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018, poz. 3, ze zm.).
• Postanowienie NSA z dnia 27 września 2018 r., II GW 28/18.
• Postanowienie NSA z dnia 26 listopada 2019 r., I OZ 550/19.
• Postanowienie NSA z dnia 27 stycznia 2020 r., I OSK 1917/18.
• Postanowienie NSA z dnia 5 lutego 2020 r., I OSK 1394/18.
• Postanowienie NSA z dnia 5 lutego 2020 r., I OSK 1918/18.
• Postanowienie NSA z dnia 5 lutego 2020 r., I OSK 1969/18.
• Postanowienie NSA z dnia 5 lutego 2020 r., I OSK 1988/18.
• Postanowienie NSA z dnia 5 lutego 2020 r., I OSK 2055/18.
• Postanowienie NSA z dnia 5 lutego 2020 r., I OSK 2142/18.
• Postanowienie SN z dnia 16 września 2021 r., I KZ 29/21.
• Postanowienie TK z dnia 15 czerwca 2021 r., P 7/20.
• Uchwała połączonych Izb SN: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 stycznia 2020 r., BSA I-4110-1/20.
• Wyrok ETPC z dnia 26 czerwca 1986 r. w sprawie Van Marle i in. przeciwko Holandii, skargi nr 69498/01, 8543/79, 8674/79, 8675/79, 8685/79.
• Wyrok ETPC z dnia 30 listopada 1987 r. w sprawie H. przeciwko Belgii, skarga nr 8950/80.
• Wyrok ETPC z dnia 23 kwietnia 1998 r. w sprawie Doustaly przeciwko Francji, skarga nr 26256/95.
• Wyrok ETPC z dnia 11 stycznia 2007 r. w sprawie Anheuser-Busch Inc. przeciwko Portugalii, skarga nr 73049/01.
• Wyrok ETPC (Wielka Izba) z dnia 1 grudnia 2020 r. w sprawie Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii, skarga nr 26374/18.
• Wyrok ETPC z dnia 7 maja 2021 r. w sprawie Xero Flor przeciwko Polsce, skarga nr 4907/18.
• Wyrok ETPC z dnia 8 listopada 2021 r. w sprawie Dolińska-Ficek i Ozimek przeciwko Polsce, skargi nr 49868/19 i 57511/19.
• Wyrok ETPC z dnia 3 lutego 2022 r. w sprawie Advance Pharma Sp. z o.o. przeciwko Polsce, skarga nr 1469/20.
• Wyrok NSA z dnia 4 listopada 2021 r., III FSK 3626/21.
• Wyrok TK z dnia 20 kwietnia 2020 r., U 2/20.
• Wyrok TK z dnia 15 lipca 2021 r., P 7/20.
• Wyrok TSUE z dnia 6 października 2021 r., C-487/19.
• Wyrok TSUE z dnia 16 lutego 2022 r., C-156/21.
• Wyrok TSUE z dnia 16 lutego 2022 r., C-157/21.

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2023.32.5.455-477

Biblioteka Nauki

31344082