Przestępstwo prania brudnych pieniędzy w ujęciu komparatystycznym. Rozważania porównawczoprawne na tle porządków prawnych wybranych państw europejskich, azjatyckich oraz kontynentu amerykańskiego

• Authors: Witold Szwarnowski
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule została poruszona przekrojowo, w ujęciu prawnoporównawczym, problematyka tzw. prania brudnych pieniędzy (money laundering) jako jednego z szeregu przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu. Rozważania zaprezentowano na tle różnych, odmiennych względem siebie, systemów ochrony obrotu gospodarczego. Spektrum analizy obejmuje swym zakresem takie państwa, jak: Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Republika Islandii, Konfederacja Szwajcarska, Republika Austrii, Wielkie Księstwo Luksemburga, Republika Federalna Niemiec, Królestwo Szwecji, Królestwo Norwegii, Federacja Rosyjska, Ukraina, Republika Indii, Ludowa Republika Bangladeszu. Punkt odniesienia stanowią unormowania prawne przeciwdziałające zjawisku prania brudnych pieniędzy, mające charakter prawa pozytywnego w Rzeczypospolitej Polskiej.

EN

The purpose of this paper is to expound the reasons for systematic growth of the money laundering crime, as well as its variations and chosen aspects of the attempt stadial form. Regardless of legal culture perspective, the complex of features required as an element of analyzed offence is, as a rule, comparable or at least similar. Hitherto a numerous of normative regulations at national and supranational level has been presented and implemented. Thoughtful, consistent and intransigent legal strategy of anti-money laundering in different countries (e.g. in the Republic of India or in the People’s Republic of Bangladesh) resulted in a noticeable reduction of the scope of the described practice. Of all the twelve analyzed countries, in the author’s assessment, the best anti-money laundering legal solutions characterized the Kingdom of Norway. Partially, beyond the outstanding substantive law, this favorable position was achieved thanks to mixed character of Norway’s legal culture. In addition, the complex of features of analyzed offence is not too narrow or too wide. In the Norwegian penal code there is no question of superfluous casuistry. On the other side, author contrasted anti-money laundering legislation of the Russian Federation and of the Ukraine. The Russian and Ukrainian legislation in subject of criminal law is erratic, the complex of features required as an element of analyzed offence is too wide and what more, a numerous groups of entities are excluded from the action of specified provisions of positive law. Thus, the Russian Federation is gradually becoming a central entity of European money laundering issue.

RU

Цель данной статьи - изложить причины систематического роста преступности отмывания денег, а также ее вариации и выбранные аспекты стадийной формы. Независимо от юридической культуры, комплекс признаков, требуемый в качестве элементов анализируемого преступления, как правило, сопоставим или по крайней мере схож. До настоящего времени было представлено и реализовано множество нормативных положений: на национальном и наднациональном уровнях. В результате, последовательная и непримиримая правовая стратегия борьбы с отмыванием денег в разных странах (например, в Республике Индия или в Народной Республике Бангладеш) привела к заметному сокращению масштабов описанной практики. Из всех двенадцати проанализированных стран, по оценке автора, лучшие правовые решения по борьбе с отмыванием денег характеризуют Королевство Норвегии. Частично, помимо выдающегося материального права, эта благоприятная позиция была достигнута благодаря смешанному характеру правовой культуры Норвегии. Кроме того, комплекс нормативных признаков анализируемого преступления не является слишком узким или слишком широким. В норвежском уголовном кодексе не возникает вопроса о чрезмерной казуистике. С другой стороны, автор противопоставил законодательства по противодействию отмыванию денег, являющиеся действующими правами в Российской Федерации и на Украине. Российское и украинское законодательство по уголовному праву является неустойчивым,  комплекс нормативных признаков, требуемый в качестве элементов анализируемого преступления, кажется быть слишком широк и, что более того, многочисленные группы юридических лиц есть исключены из действия указанных положений позитивного права. Таким образом, Российская Федерация постепенно становится центральным субъектом европейского отмывания денег.

Keywords

PL

pranie pieniędzy; przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu; pranie brudnych pieniędzy; money laundering; przeciwdziałanie praniu pieniędzy; FATF; prawo karne porównawcze; komparatystyka prawnicza

EN

money laundering; crimes against economic circulation; counteracting money laundering; FATF; The Financial Action Task Force on Money Laundering; comparative criminal law; legal comparability

RU

Отмывание денег; отмывание преступных доходов; Противодействию отмыванию денег; ФАТФ; Группа разработки финансовых мер борьбы с отмыванием денег; Сравнительное уголовное право; Юридическая сравнимость

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studenckie Zeszyty Naukowe
• Year: 2017
• Volume: 20
• Issue: 32

Dates

published

2017

online

2017-10-02

Contributors

author

Witold Szwarnowski

References

• Casella S., Money Laundering Laws, Washington 2007.
• Criminal Code of the Federal Republic of Germany (1971, amended 2013; English version), www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes [dostęp: 01.04.2017].
• Crimnal Code of the Grand-Duchy of Luxembourg (1879, amended 2016; French version), www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes [dostęp: 01.04.2017].
• Criminal Code of the Kingdom of Sweden (1962, amended 2015; Swedish version), www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes [dostęp: 01.04.2017].
• Criminal Code of the Republic of Austria (1974, amended 2015; German version), www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes [dostęp: 01.04.2017].
• Criminal Code of the Russian Federation (1996, amended 2012; English version), www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes [dostęp: 01.04.2017].
• Criminal Code of the Swiss Confederation (1937, amended 2016; German version), www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes [dostęp: 01.04.2017].
• Currency Transaction Reporting Exemptions – Overview, www.ffiec.gov/bsa_aml_infobase/pages_manual/olm_019.htm [dostęp: 01.04.2017].
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/60/WE z dnia 25 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu.
• Filipkowski W., Pływaczewski E., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. O. Górniok, Warszawa 2006.
• Geldwäsch, https://lb.wikipedia.org/wiki/Geldwäsch [dostęp: 01.04.2017].
• Gesetzliche Regelung in Deutschland, https://de.wikipedia.org/wiki/Geldwäsche#Gesetzliche_Regelung_in_der_Schweiz [dostęp: 01.04.2017].
• Gesetzliche Regelung in Österreich, https://de.wikipedia.org/wiki/Geldwäsche#Gesetzliche_Regelung_in_.C3.96sterreich [dostęp: 01.04.2017].
• General Penal Code of Iceland (1940, amended 2015; English version), www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes [dostęp: 01.04.2017].
• Górniok O., Z problematyki prawnokarnej prania pieniędzy, „Przegląd Sądowy” 2002, nr 4.
• https://en.wikipedia.org/wiki/Money_laundering#Bangladesh [dostęp: 01.04.2017].
• Kryminalnyj kodeks Ukrajiny, red. A.W. Palywoda, Kiew 2014.
• Mazur M., Penalizacja prania pieniędzy, Warszawa 2014.
• Michalska-Warias A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2006.
• Michalska-Warias A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2013.
• Money laundering, https://en.wikipedia.org/wiki/Money_laundering#United_States [dostęp: 01.04.2017].
• Money Laundering Act 2012 amended, https://resource.ogrlegal.com/money-laundering-act-2012-amended [dostęp: 01.04.2017].
• Peningaþvætti, https://is.wikipedia.org/wiki/Peningaþvætti [dostęp: 01.04.2017].
• Penningtvätt, https://sv.wikipedia.org/wiki/Penningtvätt [dostęp: 01.04.2017].
• Pranie brudnych pieniędzy, http://pl.wikipedia.org/wiki/Pranie_brudnych_pieni%C4%99dzy [dostęp: 10.01.2017].
• Pranie brudnych pieniędzy, http://pl.wikipedia.org/wiki/Pranie_brudnych_pieni%C4%99dzy [dostęp: 10.01.2017].
• Pranie pieniędzy (art. 299), http://statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko-17/63924,Pranie-pieniedzy-art-299.html [dostęp: 10.03.2017].
• Prevention of Money Laundering Act, 2002, https://en.wikipedia.org/wiki/Prevention_of_Money_Laundering_Act,_2002 [dostęp: 01.04.2017].
• Szwajcarski Kodeks Karny z dnia 21 grudnia 1937 r., red. i przeł. W. Świda, Warszawa 1960.
• Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2014 r., poz. 455 z późn. zm.).
• Wróbel W., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 3: Komentarz do art. 278–363 Kodeksu karnego, red. A. Zoll, Kraków 2006.
• www.bb.org.bd/aboutus/regulationguideline/lawsnacts.php [dostęp: 01.04.2017].
• www.fedsfm.ru/about/legal/748 [dostęp: 01.04.2017].
• Wyrok SA w Katowicach z dnia 21 kwietnia 2011 r., II AKa 20/11, LEX nr 2557662.
• Zawłocki R., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2: Komentarz do artykułów 222–316, red. A. Wąsek, R. Zawłocki, Warszawa 2010.
• Zawłocki R., [w:] System Prawa Karnego, t. 9: Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, red. R. Zawłocki, Warszawa 2011.

Identifiers

DOI

10.17951/szn.2017.20.32.75