Trzy oblicza własności. O roli własności prywatnej w systemie społeczno-ekonomicznym na podstawie twórczości H. Belloca oraz G.K. Chestertona

• Authors: Paweł Boruta
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Instytucja własności stanowi jeden z najistotniejszych składników każdego systemu społecznego i ekonomicznego, ponieważ oddziałuje bezpośrednio na życie każdego człowieka, będąc praktycznym elementem zwykłej codzienności. Nie zawsze jednak poświęca się jej genezie należytą uwagę, a w toku dziejów nie brakowało rozmaitych błędnych poglądów przeinaczających właściwe znaczenie owego podstawowego urządzenia społecznego. W niniejszym artykule została podjęta próba zaprezentowania elementarnej wartości własności prywatnej w oparciu o twórczość dwóch brytyjskich pisarzy początku XX w. – H. Belloca i G.K. Chestertona. Autor zwraca uwagę na wynikającą z posiadania wolność ekonomiczną oraz ukazuje własność prywatną jako warunek konieczny szeroko pojętej godności człowieka. Następnie opisuje podstawowe błędy, jakie pojawiły się w historii ludzkości w związku z niewłaściwym postrzeganiem i używaniem opisywanej instytucji: ograniczenie oddziaływania własności w warunkach ustroju kapitalistycznego oraz próby zniesienia własności prywatnej w socjalizmie.

EN

The institution of property is undeniably one of the most important elements of every social and economic system. It affects every human being, playing a vital role in everyday life of the whole human race. Nevertheless, its origin and true meaning is not always treated with due attention, which sometimes leads to practical errors and improper application of this essential idea in human societies. The article concerns the true importance of private property, based on works by two British writers of the early 20th century, H. Belloc and G.K. Chesterton. The author describes the economic freedom attached to private property and shows it as a condition necessary for maintaining basic human dignity. Then he presents two of the most common errors concerning perception and application of property – the limitation of its positive effects in capitalism and the futile attempt of its abolition in socialism.

Keywords

PL

własność; Belloc; Chesterton; dystrybucjonizm; kapitalizm; socjalizm

EN

property; Belloc; Chesterton; distributism; capitalism; socialism

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studenckie Zeszyty Naukowe
• Year: 2018
• Volume: 21
• Issue: 38

Dates

published

2018

online

2018-09-30

Contributors

author

Paweł Boruta

References

• Belloc H., An Essay on the Restoration of Property, Norfolk 2002.
• Belloc H., Economics for Helen, Norfolk 2004.
• Belloc H., Essays of a Catholic, Charlotte, North Carolina 2010.
• Belloc H., Neither Capitalism Nor Socialism, “The American Mercury” 1937, Vol. 41(163).
• Belloc H., Socialism and the Servile State, “The Catholic World” 1917, Vol. 105.
• Belloc H., The Church & Socialism, London 1934.
• Belloc H., The Crisis of Our Civilization, London 1937.
• Belloc H., The Servile State, Indianapolis 1977.
• Belloc H., The Way Out, Hartford, Connecticut 2006.
• Boruta P., Tulejski T., Poza kapitalizmem i socjalizmem. Dystrybucjonizm jako alternatywa wobec materialistycznego postrzegania ludzkiej egzystencji, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2017, t. 104.
• Chesterton G.K., Dla sprawy, Warszawa 2013.
• Chesterton G.K., Eugenika i inne zło, Sandomierz 2012.
• Chesterton G.K., Objections to Socialism, “The Forum” 1909, Vol. 41.
• Chesterton G.K., The Outline of Sanity, [w:] The Collected Works of G.K Chesterton, Vol. 5, San Francisco 1987.
• Chesterton G.K., What’s Wrong With the World, New York 2007.
• Golonka W., Protestantyzm oczami Chestertona, Warszawa 2017.
• Koneczny F., O wielości cywilizacji, Kraków 2015.
• Leon XIII, Rerum Novarum. O kwestii socjalnej, Warszawa 2001.
• Novak M., Saving Distributism, [w:] G.K. Chesterton, The Collected Works of G.K. Chesterton, Vol. 5, San Francisco 1987.
• Shaw G.B., Belloc and Chesterton, “The New Age” 1918, Vol. 2(16).
• Sieniatycki M., Etyka katolicka, Komorów 2010.
• Wilson A.N., Hilaire Belloc. A Biography, New York 1984.
• Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza, t. 3, Lublin 2013.

Identifiers

DOI

10.17951/szn.2018.21.38.21-32