Analiza gospodarki-świata według Fernanda Braudela

• Authors: Tomasz Pawłuszko
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia zarys koncepcji światowego systemu gospodarczego w ujęciu Fernanda Braudela. Tematyka ta wiąże się z niemal równoległą teorią systemu-świata Immanuela Wallersteina, ale jest praktycznie nieznana w bieżącej literaturze. Autor zamierza zbadać kategorie pojęciowe i wątki teoretyczne francuskiego historyka pod kątem ich zastosowania we współczesnej analizie stosunków międzynarodowych. Koncepcja Braudela odwołuje się do teorii historii gospodarczej, teorii centrum-peryferie oraz studiów nad kapitalizmem i władzą polityczną. Wybór tego tematu jest powiązany z szerszymi pracami nad uwarunkowaniami pozycji regionu europejskiego w gospodarce światowej.

EN

This article outlines the concept of the global economic system according to Fernand Braudel. This topic is related to the almost simultaneously formulated theory of the world-system by Immanuel Wallerstein, but remains almost unknown in the current literature. The author intends to examine the conceptual categories and theoretical themes developed by of the French historian to examine their application in contemporary analysis of international relations. Braudel’s concept refers to the theory of economic history, the periphery-center theory, and the study of capitalism and political power. The selection of this theme is linked to broader work on the determinants of the position of the European region in the world economy.

Keywords

PL

Fernand Braudel, system-świat, Immanuel Wallerstein, centra i peryferie, Annales

EN

Fernand Braudel, system-world, Immanuel Wallerstein, centers and periphery, Annales

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
• Year: 2017
• Volume: 12
• Issue: 2

Dates

published

2017

online

2018-09-17

Contributors

author

Tomasz Pawłuszko

References

• ALEKS Y A., 2005: Teoria systemu światowego Immanuela Wallersteina oraz jej znaczenie dla teorii stosunków międzynarodowych. W: Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, R. K uźniar (red.), Warszawa.
• BABONES S.J., CHASE -DUNN Ch. (red.), 2012: Routledge Handbook of World-Systems Analysis, London & New York.
• BARAN P., SWEEZ Y P., 1968: Kapitał monopolistyczny. Szkice o amerykańskim systemie gospodarczym i społecznym, Warszawa.
• BERGER P., T. LU CKMANN , 1983: Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa.
• BLO CH M., 2009: Pochwała historii, czyli o zawodzie historyka, Kęty.
• BRAUDEL F., 1976–1977: Morze Śródziemne i świat sródziemnomorski w epoce Filipa II, t.1–2, Gdańsk.
• BRAUDEL F., 1992: Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV–XVII wiek, t.1–3, Warszawa.
• BRAUDEL F., 1999: Historia i trwanie, Warszawa.
• BUZ AN B, LITTLE R., 2011: Systemy międzynarodowe w historii świata, Warszawa.
• CZAPUTOWI CZ J., 2006: Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja, Warszawa.
• CZAPUTOWI CZ J., ŁAWNI CZAK K., WO JCIUK A., 2015: Nauka o stosunkach międzynarodowych i studia europejskie w Polsce, Warszawa.
• FRANK , A.G., 2000: Immanuel and Me With-Out Hyphen. “Journal of World-Systems Research”, vol. 6, no. 2, s. 216–231.
• FUKU YAMA F., 2012: Historia ładu politycznego, Od czasów przedludzkich do rewolucji francuskiej, Poznań.
• GAŁG ANEK A., 1992: Zmiana w systemie międzynarodowym. Supercykle i wojna hegemoniczna, Poznań.
• GAŁG ANEK A., 2013: Historia stosunków międzynarodowych. Nierówny i połączony rozwój, t.1–2, Warszawa.
• GOLD FRANK W., 2000: Paradygmat odzyskany? System-świat I. Wallersteina i jego analiza, dostępny on-line: http://www.turowski.uni.wroc.pl/paradygmat.htm (26.03.2017).
• HICKS J., 2000: Teoria historii gospodarczej, Toruń.
• HOPKINS T.K., WALLERSTEIN I. et al., 1982: World-Systems Analysis: Theory and Methodology, Beverly Hills.
• HRYNIEWI CZ J., 2010: Teoria centrum-peryferie w epoce globalizacji. „Studia Regionalne i L okalne”, nr 2 (40), s. 5–27.
• HRYNIEWI CZ J., 2013: Centrum-Peryferie. Stara teoria w nowych czasach. „Studia Polityczne”, nr 31, s. 291–313.
• ILKOWSKI F., 2015: Imperializm kapitalistyczny we współczesnych ujęciach teoretycznych, Toruń.
• ING HAM G., 2009: Kapitalizm, Warszawa.
• KLE MENTEWI CZ T., 2012: Teorie stosunków międzynarodowych w strukturze wiedzy humanistycznej o systemie światowym (cywilizacji światowej). W: Wielo- i interdyscyplinarność nauki o stosunkach międzynarodowych, A. Gałganek, E. Haliżak, M. Pietraś (red.), Warszawa, s. 400–406.
• KLE MENTEWI CZ T., 2013: Geopolityka trwałego rozwoju, Warszawa.
• KLE MENTEWI CZ T., 2015: Stawka większa niż rynek. U źródeł kapitalizmu bez granic, Warszawa.
• KO CHANOWI CZ J., 2006: Backwardness and Modernization. Poland and Eastern Europe in the 16th–20th Centuries, Burlington.
• KO CHANOWI CZ J.,1992: Twórca i dzieło. W: F. Braudel, Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV–XVIII wiek, t. 1, Warszawa, s. 5–7.
• KUL A W., 1983: Historia. Zacofanie. Rozwój, Warszawa.
• KUL A W., 1983: Teoria ekonomiczna ustroju feudalnego, II wyd., Warszawa.
• KUL A W., 1993: Rozwój gospodarczy Polski XVI–XVIII w., Warszawa.
• KUL A W., 2009: Przedmowa. W: M. Bloch, Pochwała historii, czyli o zawodzie historyka, Kęty, s. 15–28.
• KUL A W., GERE MEK B., 1999: Przedmowa. W: F. Braudel, Historia i trwanie, Warszawa, s. 6–8.
• KULISZER J., 1961: Powszechna historia gospodarcza średniowiecza i czasów nowożytnych, Warszawa.
• MAŁOWIST M., 1966: The Problem of the Inequality of Economic Development in Europe in the Later Middle Ages. “The Economic History Review”, vol. 19, no 1. s. 15–28.
• MAŁOWIST M., 1993: Europa i jej ekspansja XIV–XVII w., Warszawa.
• MAŁOWIST M., 2006: Wschód a Zachód Europy w XIII–XVI wieku. Konfrontacja struktur społeczno-gospodarczych, Warszawa.
• NORT H D., 2014: Zrozumieć przemiany gospodarcze, Warszawa.
• PASZTOR M., 2006: Francja wobec października 1956 r. w Polsce. W: Polski październik 1956 w polityce światowej, J. Rowiński (red.), Warszawa 2006, s. 263–276.
• PAWŁUSZKO T., 2014: Kategoria systemu międzynarodowego w badaniu stosunków międzynarodowych, Toruń.
• POL ANYI K., 2010: Wielka transformacja. Polityczne i ekonomiczne źródła naszych czasów, Warszawa.
• PRE BIS CH R., 1959: Commercial Policy in the Underdeveloped Countries, “American Sociological Review”, vol. 49, no. 2, s. 251–273.
• REWIZORSKI M.,2009: Koncepcja systemu światowego według Immanuela Wallersteina, „Przegląd Politologiczny”, nr 1, s. 65–78.
• SCHUMPETER J., 1954: History of Economic Analysis, London.
• SCHUMPETER J., 1995: Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Warszawa.
• SK ARZ YŃSKI R., 2012: Podstawowy dylemat politologii, Białystok.
• SO MBART W., 1928: Der Moderne Kapitalismus, wyd. 15, Berlin.
• SOSNOWSK A A., 2004: Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią 1947–1994, Warszawa.
• SOW A J., 2011: Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków.
• ST ARN AWSKI M., Wielgosz P., 2007: (Przedmowa do wydania polskiego) Kapitalizm nad przepaścią, społeczeństwa wobec wyboru. W: I. Wallerstein, Analiza systemów-światów. Wprowadzenie, Warszawa.
• SWI ANIEWI CZ J., 2014: Możliwość makrohistorii. Braudel. Wallerstein. Deleuze, Toruń- Warszawa.\
• TOPOLSKI J., 2003: Narodziny kapitalizmu w Europie XIV–XVII wieku, Poznań.
• WALLERSTEIN I., 1974: The Modern World-System: Capitalist Agriculture and the Origins of the European World-Economy in the Sixteenth Century, New York.
• WALLERSTEIN I., 1974: The Rise and Future Demise of the World Capitalist System: Concepts for Comparative Analysis. “Comparative Studies in Society and History”, no. 16, s. 387–415.
• WALLERSTEIN I., 1979: The Capitalist World-Economy, Cambridge.
• WALLERSTEIN I., 1983: Historical Capitalism, London.
• WALLERSTEIN I., 1984: Politics of the World-Economy, Cambridge.
• WALLERSTEIN I., 1991: Geopolitics and Geoculture, Cambridge.
• WALLERSTEIN I., 1991:Unthinking Social Science: The Limits of Nineteenth Century Paradigms, Cambridge.
• WALLERSTEIN I., 1995: After Liberalism, New York.
• WALLERSTEIN I., 2004: Koniec świata jaki znamy, Warszawa.
• WALLERSTEIN I., 2007: Analiza gospodarki-świata. Wprowadzenie, Warszawa.
• ZARYCKI T. (red.) 2016: Polska jako peryferie, Warszawa.
• ZIEWIE C G., 2009: Wallersteina i Fukuyamy prognozy systemu kapitalistycznego, „Gospodarka Narodowa”, nr 1–2, s. 27–47.

Identifiers

DOI

10.17951/teka.2017.12.2.125