Ukraina w kontekście wybranych systemów bezpieczeństwa europejskiego w okresie konfliktu rosyjsko-ukraińskiego

• Authors: Markiyan Malskyy , Igor Iżnin
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto próbę analizy bezpieczeństwa w wymiarze polityczno-międzynarodowym w kontekście kryzysu wywołanego agresywnymi działaniami Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy – w szczególności aneksji części terytorium Ukrainy przy użyciu siły z pogwałceniem wszelkich norm prawa międzynarodowego oraz „instalacji” konfliktu zbrojnego we wschodnich obwodach państwa ukraińskiego. Po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej agresja stała się rzeczywistością polityki europejskiej. Ponadto ogólnoeuropejskie i transatlantyckie struktury bezpieczeństwa – Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie – nie jest zbyt efektywnym mechanizmem zarządzania kryzysowego. W ciągu dwóch lat konfliktu zginęło ok. 10 tys. osób. Konflikt na wschodzie Ukrainy radykalnie zmienił postrzeganie bezpieczeństwa na kontynencie europejskim. Problemem jest to, że Ukraina jak większość „nowych demokracji” Europy Wschodniej w wyniku procesów transformacyjnych znalazła się w szarej strefie bezpieczeństwa. Większość wschodnioeuropejskich państw rozwiązało problem security gap, wstępując do NATO i UE, podczas gdy Ukraina pozostała w szarej strefie, stając się celem ekonomicznych, politycznych, informacyjnych i wojskowych nacisków ze strony Federacji Rosyjskiej. Po pierwsze, w wyniku rozwoju kryzysu Ukraina jest zmuszona w pierwszej kolejności liczyć na własne możliwości i potencjał wojskowo-przemysłowy (nie będąc częścią europejskiego systemu bezpieczeństwa kolektywnego/obronnego). Po drugie, wsparcie polityczne, ekonomiczne i informacyjne ze strony społeczności międzynarodowej odgrywa kluczowe znaczenie w kontekście przeciwstawienia się Ukrainy rosyjskiej agresji. Razem z tym kryzys doprowadził do przewartościowań w zakresie istniejących w regionie systemów bezpieczeństwa: 1) możemy konstatować nieudane próby wybudowania ogólnoeuropejskich mechanizmów zagwarantowania bezpieczeństwa; 2) OBWE stworzyło platformę rozmów w ramach pokojowego rozwiązania konfliktu, ale nie wybudowała do tej pory realnego mechanizmu rozwiązania konfliktu; 3) NATO jako system bezpieczeństwa kolektywnego nie powinno być traktowane w kategoriach nieefektywności, archaiczności i braku perspektyw; 4) pojawiły się formy aktywizacji istniejących i poszukiwanie nowych form współpracy pomiędzy państwami europejskimi w celu rozwoju i doskonalenia systemów bezpieczeństwa międzynarodowego w Europie.

EN

The text is an attempt to analyze the international political situation in the security sector in the context of the crisis which has arisen as a result of the aggressive actions of the Russian Federation in relation to Ukraine: in particular the forcible annexation of the sovereign territory of Ukraine in violation of all the principles and norms of international law and the inspiration of the armed conflict in the eastern regions of Ukraine. For the first time after the end of the World War II aggression has become a fact of reality in European politics. Pan-European and transatlantic security institution – the Organization for Security and Cooperation in Europe – was not sufficiently effective mechanism for crisis management. In two years, the conflict in eastern Ukraine killed about 10 thousand men. The conflict in Eastern Ukraine has radically changed the perception of security in Europe. The problem is that Ukraine, like most of the “new democracies” of Eastern Europe as a result of the transformation processes of the early 90th appeared in a “gray zone” of security. Most of the Eastern European countries overcame the security gap by joining NATO/EU. At the same time, Ukraine remained in the buffer zone and became an object of intense economic, political, informational and military pressure from the Russian Federation. As a result, Ukraine is forced to rely primarily on their own capabilities and the military-industrial potential (not being part of the European collective defense/security), on the other – the international political, economic, informational support from the international community plays a key role in the possibility of Ukraine resist aggression. However, the crisis has led to a certain re-evaluation of existing regional security system: 1) The failure of attempts to build a pan-European security system became obvious; 2) The OSCE in Ukrainian crisis has created a platform for the negotiations and the peace process, but did not provide, at least until now, the mechanism of a real resolution to the crisis; 3) The question of inefficiency, lack of prospects and obsolescence of NATO as a collective security organization may be withdrawn from the agenda; 4) There is an activization of existing and search for new formats of cooperation between European countries in the development and improvement of the international security system in Europe.

RU

Текст является попыткой анализа международно-политической ситуации в секторе безопасности в контексте кризиса, возникшего в результате агрессивных действий Российской Федерации по отношению к Украине: в частности насильственная аннексия части суверенной территории Украины в нарушение всех принципов и норм международного права и инспирирования вооруженного конфликта в восточных областях украинского государства. Впервые после завершения Второй мировой войны агрессия стала фактом действительности европейской политики. При этом общеевропейская и трансатлантическая структура безопасности – Организация по безопасности и сотрудничеству в Европе – оказалась не достаточно эффективным механизмом кризисного урегулирования. За два года конфликта погибло около 10 тыс. человек. Конфликт на востоке Украины радикально изменил восприятие безопасности на европейском континенте. Проблемой стало то, что Украина, как и большинство «новых демократий» Восточной Европы в результате трансформационных процессов начала 90-х гг. оказались в «серой зоне» безопасности». Большинство восточно-европейских государств решило проблему security gap путем присоединения к НАТО/ЕС. В то же время Украина остались в этой «зоне» и стала объектом интенсивного экономического, политического, информационного и военного давления со стороны Российской Федерации. В результате развития кризиса с одной стороны Украина вынуждена полагаться в первую очередь на свои собственные возможности и военно-промышленный потенциал (не будучи частью европейской системы коллективной обороны/безопасности), с другой – международно-политическая, экономическая, информационная поддержка со стороны международного сообщества играет ключевую роль в возможности Украины противостоять агрессии. Вместе с тем, кризис привел к определенной переоценке существующих в регионе систем безопасности: 1) Можно засвидетельствовать провал попыток выстроить общеевропейские механиз- мы обеспечения безопасности; 2) ОБСЕ создала платформу для переговоров и мирного процесса, но не обеспечила, по крайней мере, до сих пор, механизма реального урегулирования кризиса; 3) Вопрос о неэффективности, бесперспективности и устарелости НАТО как организации коллективной безопасности может быть снят с повестки дня; 4) Происходить активизация существующих и поиск новых форматов сотрудничества между европейскими государствами в целях развития и усовершенствования системы международной безопасности в Европе.

Keywords

PL

kryzys bezpieczeństwa, konflikt rosyjsko-ukraiński, NATO, OBWE, Trójkąt Weimarski, Grupa Wyszehradzka

EN

security crisis, the Russian-Ukrainian conflict, NATO, the OSCE, the Weimar Triangle, the Visegrad Group

RU

кризис безопасности, российско-украинский конфликт, НАТО, ОБСЕ, еймарский треугольник, Вышеградская группа

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
• Year: 2016
• Volume: 2
• Issue: 2

Dates

published

2016

online

2017-06-20

Contributors

author

Markiyan Malskyy

author

Igor Iżnin

References

• Dokumenty i materiały
• De Warsaw Summit Communiqué, http://www.nato.int/
• Стратегічний оборонний бюлетень України, http://www.president.gov.ua/
• „Путин. Война”. По материалам Бориса Немцова, http://www.putin-itogi.ru/putin-voina/
• Sutyagin I., Russian Forces in Ukraine, Royal United Services Institute, https://www.rusi.org/
• Opracowania i artykuły
• Fiszer J.M., Unia Europejska i Chiny we współczesnym świecie, „Biuletyn Analiz i Opinii. Zakład Europeistyki ISP PAN” 2016, nr 3.
• Kucharczyk B., Bolewski A., Międzynarodowe operacje pokojowe Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Udział Polski w misjach terenowych, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2011, 12 (63)/5.
• Konflikt rosyjsko-ukraiński, red. W. Baluk, E. Kirwiel, „Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne” 2015, nr 1 (1).
• Międzynarodowe konsekwencje konfliktu zbrojnego na Ukrainie, red. T. Kubaczyk, S. Piotrowski, M. Żyła, Warszawa 2016.
• Wschodnia granica Unii Europejskiej: polityka, migracje, bezpieczeństwo, red. M. Lesińska, T. Stępniewski, „Politeja” 2016, nr 2 (41).
• Александрова Е., Сецесия Крыма: поиск новой нормативной теории права на сецесию, «Правовая инициатива» 2015, № 1.
• Дорошко М., Геополітичні інтереси та зовнішня політика держав пострадянського простору, Київ 2011.
• Задорожній О., Анексія Криму – міжнародний злочин, Київ 2015 (Zadorozhnii O., Russian doctrine of international law after the annexation of Crimea: Monograph, Kyiv 2016).
• Котляров И.И., Пузырева Ю.В., Гражданская война в Украине: международное право и уголовная ответственность индивидов за совершение международных преступлений, „Московский журнал международного права” 2014, № 4.
• Саврыга К.П.,Украинский кризис и международное право: конфликт на востоке Украины и сецессия Крыма, „Право и политика” 2015, № 7.
• Źródła internetowe
• Frankreich in Deutschland,http://www.ambafrance-de.org/
• France Diplomatie, http://www.diplomatie.gouv.fr/en/
• Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polski, http://www.msz.gov.pl/
• NATO, http://www.nato.int/
• OSCE, http://www.osce.org/
• Polskie Radio, http://www.polradio.pl/
• Visegrad Group (V4), http://www.visegradgroup.eu/
• Кабінет Міністрів України, http://www.kmu.gov.ua/
• Міністерство оборони України, http://www.mil.gov.ua/
• «УНІАН», http://www.unian.ua/
• «Українська правда», http://www.pravda.com.ua/
• «Українські національні новини», http://www.unn.com.ua/

Identifiers

DOI

10.17951/we.2016.2.2.109