The cooperation between Ukraine and Poland in the Context of Preservation of UNESCO Horld Heritage Sites

• Authors: Tamara Marusyk

Title variants

PL

Współpraca Ukrainy i Polski w kontekście ochrony miejsc światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono główne zasady współpracy Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie ochrony i zachowania obiektów światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Podkreśla, że jego aktywizację ułatwiło wpisanie unikalnej, wspólnej ukraińsko-polskiej, transgranicznej nominacji drewnianych kościołów regionu karpackiego Ukrainy i Polski (po osiem w każdym kraju) na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Poprzedziła to żmudna, wspólna praca ukraińskich i polskich uczonych, osobistości religijnych, społeczeństwa i  menedżerów, która trwała ponad sześć lat. Tym samym spośród 44 „kandydatów” wybrano szesnaście kościołów drewnianych, zlokalizowanych po obu stronach granicy. Kościoły budowano u podnóża Karpat, w zachodniej części Ukrainy oraz w północnym i wysokim paśmie górskim Karpat Wschodnich. Proponowane zespoły kościelne reprezentują cztery regionalne szkoły architektury ludowej: huculską, łemkowską, galicyjską i bojkowską. Szkoła huculska jest charakterystyczna jedynie dla kościołów ukraińskich, szkoła łemkowska – dla kościołów polskich; Galicyjczycy i Bojkowie są charakterystyczni dla dwóch krajów. Wskazane wydarzenie spowodowało konieczność spełnienia wymogów prawodawstwa międzynarodowego w tym zakresie oraz współodpowiedzialności Ukrainy i Polski w kontekście ochrony i zachowania obiektu UNESCO zarówno jako całości, jak i jego poszczególnych elementów – drewnianych kościołów, które są niezwykle wrażliwe, zwłaszcza ze względu na ochronę przeciwpożarową. Zgodnie z rekomendacją Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO powołano wspólny organ zarządzający – Ukraińsko-Polską Między narodową Radę Restauracji, który nadzoruje powyższe kwestie. Współcześnie w warunkach zakrojonej na szeroką skalę inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, Polska okazała się najbardziej wiarygodnym partnerem naszego kraju w ochronie dziedzictwa kulturowego. Wsparcie Polski zarówno na poziomie państwa, jak i na poziomie społeczeństwa obywatelskiego jest niezwykle ważne dla Ukrainy, która broni niepodległości nie tylko własnego państwa, ale także dokłada wszelkich starań, aby zachować cywilizację światową. Bez wątpienia komponent humanitarny można uznać za swoisty rdzeń współpracy ukraińsko-polskiej.

EN

The article outlines the main principles of the cooperation between Ukraine and the Republic of Poland in the field of protection and preservation of UNESCO World Heritage Sites.  It emphasizes that its activation was facilitated by the inclusion of the unique joint Ukrainian-Polish cross-border nomination of the Wooden churches of the Carpathian region of Ukraine and Poland (eight of them in each country) in the UNESCO World Heritage List. This was preceded by the painstaking joint work of Ukrainian and Polish scholars, religious figures, the public and managers, which lasted for over six years. Thus, sixteen wooden churches located on both sides of the border were selected from 44 “applicants”. The churches were built in the foothills of the Carpathians, in the western part of Ukraine, and in the northern and high mountain range of the Eastern Carpathians. The proposed church ensembles represent four regional schools of folk architecture: Hutsul, Lemkos, Galicia and Boykos. The Hutsul school is characteristic of only Ukrainian churches, the Lemkos school of Polish churches; Galician and Boykos are characteristic of two countries. The specified event made it necessary to comply with the requirements of international legislation in this field and the joint responsibility of Ukraine and Poland in the context of the protection and preservation of the UNESCO site both as a whole and its individual elements - wooden churches, which are extremely vulnerable, especially in view of the fire protection. In accordance with the recommendation of the UNESCO World Heritage Committee, a joint management body was created - the Ukrainian-Polish International Restoration Council, which oversees the  aforementioned issues.Currently, in the conditions of the Russian Federation’s large-scale invasion of Ukraine, Poland has proven itself to be the most reliable partner of our country in the protection of cultural heritage. The support of Poland both at the state level and at the level of civil society is extremely important for Ukraine, which defends the independence of not only its own state, but also makes maximum efforts to preserve world civilization. Without a doubt, the humanitarian component can be considered a peculiar core of Ukrainian-Polish cooperation.

Keywords

EN

cooperation; cultural heritage; UNESCO World Heritage Site; protection and preservation; nomination

PL

współpraca; dziedzictwo kulturowe; obiekt światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO; ochrona i zachowanie; nominacja

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
• Year: 2023
• Volume: 9
• Issue: 1
• Pages: 65-78

Dates

published

2023

Contributors

author

Tamara Marusyk

• Yurii Fedkovych Chernivtsi National University

References

• Decision 37 COM 8B.37 Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in Poland and Ukraine (Poland/Ukraine), https://whc.unesco.org/en/decisions/5165/
• Decision 37 COM 8B.37 Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in Poland and Ukraine (Poland/Ukraine), https://whc.unesco.org/en/criteria/
• Decisions adopted during the extended 44th session of the World Heritage Committee (Fuzhou (China), Online meeting, 2021, https://whc.unesco.org/archive/2021/whc-21-44com-18-en.pdf
• Druhe prohramove zasidannya Rady Yevropeys’koho Tsentru Universytetu Mariyi Kyuri-Sklodovs’koyi, http://chnu.edu.ua/index.php?page=ua/news&data[5012][id]=
• Dyrektor Instytutu Natsional’noyi spadshchyny: Pol’shcha - yedyna krayina, yaka instytutsionalizuvala orhanizatsiyu dopomohy ukrayins’kiy kul’turi, https://www.pap.pl/ua/news%2C1220624%2C
• Dyrektor Instytutu Polonika: Robimy wszystko, by uratować wspólne dziedzictwo kulturowe Polski i Ukrainy, https://monitorwolynski.com/uk/news/4309-mi-robimo-vse-shhob-vryatuvati-spilnu-kulturnu-spadshhinu-polshhi-ta-ukrayini
• Dzh. Hyunter, Yak L’viv ryatuye svoyu beztsinnu kul’turnu spadshchynu, https://www.bbc.com/ukrainian/features-60724627
• Hamor F. Zavdyaky nepokhytniy pozytsiyi ta fundamental’nym doslidzhennyam, http://www.golos.com.ua/article/356014
• http://mincult.kmu.gov.ua/mincult/uk
• Instytutsiyni mekhanizmy, https://poland.mfa.gov.ua/spivrobitnictvo/3394-naukovo-tehnichne-spivrobitnictvo
• Kalakura O., Tsyvilizatsiynyy vymir ukrayins’ko-pol’s’koyi spivpratsi na tli yevrointehratsiynykh protsesiv (dosvid Halychyny), Naukovi zapysky Instytutu politychnykh i etnonatsional’nykh doslidzhen’ im. I. F. Kurasa NAN Ukrayiny, 2016 , № 2.
• Komitet dopomohy muzeyam Ukrayiny, https://academia.gov.ua/2022/03/07
• Kul’tura: Vidbulosya cherhove vyyizne zasidannya mizhnarodnoyi konsul’tatyvnoyi rady ob”yektiv mists’ Svitovoyi spadshchyny YuNESKO, https: //drohobych - rada.gov.ua/
• Marusyk T., Korotun I., Arkhitekturne dyvo Chernivtsiv, Chernivtsi: Bukrek, 2019.
• Pidsumky 44-yi sesiyi Komitetu vsesvitn’oyi spadshchyny YuNESKO, https://unesco.mfa.gov.ua/news/pidsumki-44-yi-sesiyi-komitetu-vsesvitnoyi-spadshchini-yunesko
• Pol’shcha dopomahaye restavruvaty pam”yatky u L’vovi ta Zhovkvi, https://monitor-press.info/uk/news/2388-polshcha-dopomahaie-restavruvaty-pamiatky-u-lvovi-ta-zhovkvi
• Pol’shcha: Yevropeys’kyy zelenyy kurs, http://prismua.org/green_deal_3/
• Polskie obiekty na Liście Światowego Dziedzictwa, https://www.unesco.pl/kultura/dziedzictwo-kulturowe/swiatowe-dziedzictwo/polskie-obiekty/
• Predstavnyky YuNESKO proinspektuvaly khram Blahovishchennya u Kolomyyi, https://kurs.if.ua/culture/predstavnyky-yunesko-proinspektuvaly-hram-blagovishhennya-u-kolomyyi/
• Restavratsiyni roboty u ramkakh ukrayins’ko-pol’s’koho proektu «Zberezhennya spil’noyi kul’turnoyi spadshchyny» tryvatymut’ y nadali, https://city-adm.lviv.ua/news/culture/architecture-and-historic-heritage/207218
• The Criteria for Selection, https://whc.unesco.org/en/criteria/
• Tsentr poryatunku kul’turnoyi spadshchyny u L’vovi. Nasha korotka dovha istoriya, https://photo-lviv.in.ua/tsentru-poriatnku-kulturnoi-spadshchyny-u-lvovi-nasha-korotka-dovha-istoriia/
• UHODA mizh Uryadom Ukrayiny i Uryadom Respubliky Pol’shcha pro spivrobitnytstvo v haluzi kul’tury, nauky i osvity: https://ips.ligazakon.net/document/MU97482?an=2
• Ukrayina pryyednalasya do prohramy «Kreatyvna Yevropa», https://euukrainecoop.net/2015/11/22/ creative-europe/
• Vechers’kyy V. V. Derev”yani tserkvy Karpats’koho rehionu Pol’shchi i Ukrayiny, [w:] Velyka ukrayins’ka entsyklopediya, https://vue.gov.ua/ Дерев’яні церкви Карпатського регіону Польщі і України.
• Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in Poland and Ukraine (Poland/Ukraine), https://whc.unesco.org/en/decisions/?cid=305&action=list&searchDecisions=

Identifiers

DOI

10.17951/we.2023.9.1.65-78

Biblioteka Nauki

31343697