Oddziaływanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania na indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego – wnioski de lege lata i de lege ferenda

• Authors: Tomasz Stachurski

Title variants

EN

Impact of the tax avoidance clause on the individual interpretations of tax law provisions – de lege lata and de lege ferenda conclusions

Abstracts

EN

The purpose of writing this article is to show and assess the influence that is currently being exerted by the tax avoidance clause on individual interpretations of tax law provisions. It is an important issue, because strong interaction has been noticed between these law institutions as well as the different purposes for establishing them. The author carries out a critical analysis of this phenomenon noting that it strongly limits basic functions of individual interpretations which serve to protect taxpayers’ rights. Moreover, numerous threats are noticed and demonstrated. They are mainly related to the multiplicity of indefinite, evaluative phrases used in the regulation of the tax avoidance clause. The author analyses and interprets laws in force and examines judicial decisions of administrative courts as well as views of legal scholars and commentators. The thesis of this paper stipulates that the current form of provisions violates the constitutional principle of the protection of citizens’ trust in the state and its legislation and the principle of proportionality. Also, the article expresses an opinion that authorities now have been given too great administrative discretion in refusing to issue an individual interpretation. Therefore, the de lege ferenda conclusions are formulated intended to improve the negative consequences of the tax avoidance clause’s impact on individual interpretations.

PL

Celem niniejszego artykułu było ukazanie oraz ocena wpływu, jaki obecnie wywiera klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania na indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego. Kwestia ta jest istotna, gdyż zauważono silne oddziaływanie zachodzące pomiędzy tymi instytucjami prawnymi, a także odmienne cele ich ustanowienia. Dokonano krytycznej oceny tegoż zjawiska, zauważając, że powoduje ono silne ograniczenie podstawowych funkcji interpretacji indywidualnych, służących ochronie praw podatnika. Ponadto dostrzeżono i wykazano liczne zagrożenia związane głównie z wielością użytych w regulacji klauzuli zwrotów niedookreślonych o charakterze ocennym. Posługując się metodą analizy dogmatycznej przepisów prawnych oraz badając orzecznictwo sądów administracyjnych i poglądy doktryny, postawiono tezę, zgodnie z którą aktualny kształt przepisów powoduje naruszenie konstytucyjnych zasad ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz proporcjonalności. Wyrażono również pogląd, że w obecnym stanie organom interpretacyjnym przyznano zbyt szerokie pole uznania administracyjnego w przedmiocie wydania odmowy wydania interpretacji indywidualnej. W związku z tym sformułowano wnioski de lege ferenda, dążące do poprawy wskazanych w artykule negatywnych konsekwencji oddziaływania klauzuli na interpretacje indywidualne.

Keywords

EN

individual interpretations of tax law provisions; tax avoidance clause; principle of proportionality; principle of the protection of citizens’ trust in the state and its legislation

PL

indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego; klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania; zasada proporcjonalności; zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Acta Iuris Stetinensis
• Year: 2021
• Volume: 33
• Pages: 133-145

Dates

published

2021

Contributors

author

Tomasz Stachurski

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

References

• Bartosiewicz A., Indywidualne interpretacje prawa podatkowego – fasadowa instytucja czy rzeczywisty instrument ochrony praw podatnika?, „Monitor Podatkowy” 2019, nr 6, SIP Legalis.
• Dzwonkowski H., Kondratowska-Muszyńska J., Art. 14b, w: H. Dzwonkowski (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2019, SIP Legalis.
• Dzwonkowski H., Kondratowska-Muszyńska J., Rozdział 1a, w: H. Dzwonkowski (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2019, SIP Legalis.
• Filipczyk H., Interpretacje indywidualne w kontekście klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania, „Monitor Podatkowy” 2017, nr 9.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2015.
• Goj M., Tałasiewicz A., Od interpretacji po kodeks karny skarbowy. Prawo czy praktyka – co decyduje o sukcesie?, w: J. Głuchowski (red.), Współczesne problemy prawa podatkowego – teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu (tom II), Warszawa 2019.
• Gomułowicz A., Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, czyli – Ave Caesar morituri te salutant, „Przegląd Podatkowy” 2019, nr 10.
• Potrzeszcz J., Bezpieczeństwo prawne z perspektywy filozofii prawa, Lublin 2013.
• Rainer A., Prawo do rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie (art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka), „Monitor Prawniczy” 1999, nr 2, SIP Legalis.
• Sejm RP VIII kadencja, Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2860, cz. I, s. 76 http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/9060A2C883ED1DE4C12583130069CECC/%24File/2860.%20cz%20I.pdf.
• Ślifirczyk M., Opinie zabezpieczające a interpretacje indywidualne przepisów prawa podatkowego, „Państwo i Prawo” 2018, nr 1.
• Teszner K., Art. 14b, w: L. Etel (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, Gdańsk 2020, SIP LEX/el.
• Turzyński K.F., Interpretacje przepisów prawa podatkowego w praktyce i orzecznictwie, Warszawa 2015.

Identifiers

DOI

10.18276/ais.2021.33-08

Biblioteka Nauki

1963592