Ocena wpływu czynnika ludzkiego jako bezpośredniej determinanty funkcjonowania obwodowych komisji wyborczych. Praktyczny zarys problematyki

• Authors: Kamil Krauschar

Title variants

EN

Assessment of the impact of the human factor, as a direct determinant, on the functioning of district electoral commissions. A practical outline of the problem

Abstracts

EN

The publication presents selected issues of legal determinants of the operation of district electoral commissions and their impact on the election process. In the context of the existing code regulations, it is reasonable to review the events that took place with the participation of members of district electoral commissions in the elections held in 2018–2020 to the bodies of local government units, the Sejm and the Senate of the Republic of Poland, the European Parliament and to the office of the President of the Republic of Poland. The aim of the publication is to obtain an answer to the theses put forward herein: what determinants directly affect the functioning of the election process and what is the impact of the human factor (members of district electoral commissions) on its proper course? Additionally, it should be verified whether the current model of nominating (in fine appointing, resigning, supplementing) members to district electoral commissions requires the legislator’s interference. The analysis of the problems to date sheds light on the scope of the irregularities identified and constitutes a contribution to the introduction of legislative changes to the election law. A comprehensive approach to the topic allows insight into a practical outline of the problems noted in the course of the operation of district electoral commissions.

PL

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia prawnych uwarunkowań działania obwodowych komisji wyborczych i ich wpływu na proces wyborczy. Na tle dotychczasowych rozwiązań kodeksowych zasadnym jest dokonanie przeglądu zaistniałych zdarzeń z udziałem członków obwodowych komisji wyborczych w przeprowadzonych wyborach w latach 2018–2020 do: organów jednostek samorządu terytorialnego, Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Parlamentu Europejskiego oraz na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Celem publikacji jest uzyskanie odpowiedzi na postawione pytania: 1) Jakie determinanty bezpośrednio wpływają na funkcjonowanie procesu wyborczego? 2) W jaki sposób oddziałuje czynnik ludzki (członkowie obwodowych komisji wyborczych) na prawidłowy przebieg procesu wyborczego? 3) Czy obecny model zgłaszania (in fine powoływania, rezygnacji, uzupełniania) członków w skład obwodowych komisji wyborczych wymaga ingerencji ze strony ustawodawcy? Analiza dotychczasowych problemów przybliża zakres stwierdzonych nieprawidłowości, stanowi również przyczynek do dokonania zmian legislacyjnych prawa wyborczego. Kompleksowe ujęcie przedstawionego tematu pozwoliło na zapoznanie się z praktycznym zarysem problemów dotyczących działania obwodowych komisji wyborczych. W tym celu zastosowano metodę prawnodogmatyczną, opartą na poglądach doktryny, która równolegle została wzmocniona metodą empiryczną. Zastosowanie wieloaspektowych metod badawczych służy procesowi empirycznej weryfikacji przedstawionych w publikacji tez.

Keywords

EN

electoral law; human factor; district electoral commission; voting; electoral administration

PL

prawo wyborcze; czynnik ludzki; obwodowa komisja wyborcza; głosowanie; administracja wyborcza

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Acta Iuris Stetinensis
• Year: 2021
• Volume: 34
• Pages: 27-47

Dates

published

2021

Contributors

author

Kamil Krauschar

References

• Celińska-Grzegorczyk K., Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa w orzecznictwie sądów administracyjnych, w: J. Niczyporuk (red.), Kodyfikacja postępowania administracyjnego: na 50-lecie k.p.a., Lublin 2010.
• Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2015.
• Dostatni G., Koncepcje służby cywilnej a realizacja konstytucyjnego celu jej działania, LEX nr 136576.
• Garlicki L., Gołyński K., Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 1996.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
• Gizbert-Studnicki T., Grabowski A., Normy programowe w Konstytucji, w: J. Trzciński (red.), Charakter i struktura norm Konstytucji, Warszawa 1997.
• Grzymisławska-Cybulska M., Istota i znaczenie obowiązku prowadzenia postępowania administracyjnego w sposób budzący zaufanie do organów władzy publicznej, w: M. Stahl, M. Kasiński, K. Wlaźlak (red.), Sprawiedliwość i zaufanie do władz publicznych w prawie administracyjnym, Warszawa 2015.
• Haman J., Wybory samorządowe 2018. Raport z obserwacji, Warszawa 2018.
• Jamróz A., Demokracja współczesna. Wprowadzenie, Białystok 1993.
• Kisielewicz A., Organy wyborcze, w: K. Czaplicki, B. Dauter, A. Kisielewicz, F. Rymarz (red.), Samorządowe prawo wyborcze, Warszawa 2010.
• Kryszeń G., Standardy prawne wolnych wyborów parlamentarnych, Białystok 2007.
• Kryszeń G., Uczciwość wyborów jako zasada prawa wyborczego, „Studia Wyborcze” 2016, t. XXI.
• Muszyński J., Leksykon marketingu wyborczego, Wrocław 2001.
• Nohlen D., Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.
• Nowicki M.A., Komentarz do art. 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w: M.A. Nowicki, Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2009.
• Pyrzyńska A., Obwodowe komisje wyborcze w wyborach samorządowych. Wybrane zagadnienia na tle praktyki wyborów z 2018 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 1 (53).
• Pyrzyńska A., Społeczni obserwatorzy wyborów w polskim prawie wyborczym, „Studia Wyborcze” 2018, t. 26.
• Rymarz F., Udział sędziów w organach wyborczych, w: F. Rymarz (red.), Demokratyczne prawo wyborcze Rzeczypospolitej Polskiej (1990–2000), Warszawa 2000.
• Sawczuk M., O zasadzie pogłębiania zaufania obywateli do władzy publicznej, „Studia Prawnoustrojowe” 2012, nr 18.
• Skotnicki A., Skład obwodowych komisji wyborczych i obwodowych komisji do spraw referendum, w: F. Rymarz (red.), Iudices electionis custodes. Sędziowie kustoszami wyborów. Księga pamiątkowa Państwowej Komisji Wyborczej, Warszawa 2007.
• Sokala A., Administracja wyborcza w obowiązującym prawie polskim, Toruń 2010.
• Sokala A., Administracja wyborcza w polskim kodeksie wyborczym, w: K. Skotnicki (red.), Kodeks wyborczy. Wstępna ocena, Warszawa 2011.
• Sokala A., Mąż zaufania, w: A. Sokala, B. Michalak, P. Uziębło (red.), Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych, Warszawa 2013.
• Szmyt A., Konstytucyjne podstawy prawa wyborczego w świetle „Ankiety Konstytucyjnej”, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 3.
• Tokarczyk R., Współczesne kultury prawne, wyd. IV, Kraków 2005.
• Wajda P., Zasada ogólna pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa jako mechanizm zabezpieczający efektywność obrotu gospodarczego, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2010, nr 9.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008.
• Wojciechowski M., Zaufanie instytucjonalne w kontekście ustawowej zasady zaufania jednostki do państwa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2012, z. 2.
• Zbieranek J., w: K.W. Czaplicki, B. Dauter, S.J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, J. Zbieranek, Kodeks wyborczy. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018, Lex.
• Ziółkowska A., Patologie w administracji publicznej – przyczyny i próby przeciwdziałania, w: D.R. Kijowski, P.J. Suwaj (red.), Patologie w administracji publicznej, LEX nr 99685.

Identifiers

DOI

10.18276/ais.2021.34-02

Biblioteka Nauki

2026896