Kompetencje przewodniczącego rady gminy

• Authors: Kazimierz Bandarzewski

Title variants

EN

Competences of the chairman of the commune council

Abstracts

EN

The subject matter of competences of the chairman of the commune council have not been analyzed too often in the legal scholarship. The aim of the article is to identify institutions such as public tasks and competences of the chairman of the commune council and to show that the relevant statutory regulation is fragmentary, not comprehensive. The hypothesis of this study involves the admissibility of supplementing the competences of the chairman of the commune’s decision-making body by statutory norms of a given local government unit. The basic research method consists in an analysis of the applicable legal status, the established line of judicial decisions and views of legal scholars and commentator. An empirical method, involving an analysis of selected statutes of communes, complements the methodology. The research demonstrates that supervisory authorities most often use an interpretation that narrows down the scope of the regulation of chairpersons’ power. Such a restrictive interpretation cannot be reconciled with the statutory authority of commune councils, and therefore, whenever necessary, the competences of the chairman of the commune council should be adapted to local conditions, e.g. with regard to granting the right to initiate resolutions. Moreover, the legislator himself, in a number of statutory provisions, has granted various powers to the chairmen of commune councils, sometimes not related to the conduct of the council’s sessions or its work. The analysis carried out in this study validates the hypothesis that the correct interpretation of Art. 19(2) of the Act on commune self-government should lead to the recognition that the legal norm contained in this provision only specifies the tasks of the chairman of the commune’s decision-making body, while the competences necessary to perform these tasks should, first of all, be determined by the statute of a given local government unit.

PL

Problematyka kompetencji przewodniczącego rady gminy nie była zbyt często w nauce analizowana. Celem artykułu było rozróżnienie takich pojęć jak zadanie i kompetencja przewodniczącego rady gminy, jak też wykazanie, że w przedmiotowym zakresie ustawowa regulacja jest fragmentaryczna, a nie całościowa. W opracowaniu tym postawiono hipotezę o dopuszczalności uzupełnienia kompetencji przewodniczącego organu stanowiącego gminy normami statutowymi danej jednostki samorządu. Podstawową metodą badawczą była dogmatyczna metoda badań polegająca na analizie obowiązującego stanu prawnego, orzecznictwa oraz poglądów doktryny. Pomocniczo skorzystano z metody empirycznej obejmującej analizę wybranych statutów gmin. Na podstawie przeprowadzonych badań należy stwierdzić, że organy nadzoru najczęściej stosowały wykładnię zawężającą zakres regulacji uprawnień przewodniczących. Taka restrykcyjna wykładnia była nie do pogodzenia z władztwem statutowym rad gmin i tym samym zawsze tam, gdzie zachodzi taka potrzeba, kompetencje przewodniczącego rady gminy powinny być dostosowane do lokalnych warunków, np. w zakresie przyznania prawa inicjatywy uchwałodawczej. Ponadto sam ustawodawca w wielu przepisach ustawowych przyznał różnorodne kompetencje przewodniczącym rad gmin, niekiedy w żadnej mierze niezwiązane z prowadzeniem obrad tej rady lub organizowaniem jej pracy. Przeprowadzona w tym opracowaniu analiza doprowadziła do przyjęcia za słuszną hipotezę, zgodnie z którą prawidłowa wykładnia art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym powinna prowadzić do uznania, że zawarta w tym przepisie norma prawna określiła jedynie zadania przewodniczącego organu stanowiącego gminy, kompetencje zaś niezbędne do ich wykonywania powinien przede wszystkim określić statut danej jednostki samorządu terytorialnego.

Keywords

EN

chairman of the commune council; public task; competence; statute of a commune

PL

przewodniczący rady gminy; zadanie; kompetencja; statut

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Acta Iuris Stetinensis
• Year: 2021
• Volume: 36
• Pages: 9-25

Dates

published

2021

Contributors

author

Kazimierz Bandarzewski

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Augustyniak M., Prawa i obowiązki radnego jednostki samorządu terytorialnego, Warszawa 2014.
• Augustyniak M., Przywora B., Organizacja wewnętrzna rad gmin i powiatów oraz sejmików wojewódzkich. Analiza prawna z wzorami dokumentów, Warszawa 2020.
• Boć J., Pojęcie kompetencji, w: J. Boć (red.), Prawo administracyjne, wyd. 7, Wrocław 2001.
• Budzisz R., O potrzebie zmian przepisów dotyczących statutów jednostek samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2021, nr 1–2.
• Chmielnicki P., w: P. Chmielnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2013.
• Cieślak Z., Podstawowe instytucje prawa administracyjnego, w: Z. Niewiadomski (red.), Prawo administracyjne. Część ogólna, wyd. 1, Warszawa 2000.
• Czarny P., Podstawy prawne statutów, w: W. Kisiel (red.), Statuty jednostek samorządu terytorialnego. Regulacje europejskie i amerykańskie, Kraków 2005.
• Dąbek D., Statut jednostki samorządu terytorialnego jako specyficzny akt prawa miejscowego, w: W. Kisiel (red.), Statuty jednostek samorządu terytorialnego. Regulacje europejskie i amerykańskie, Kraków 2005.
• Jakimowicz W., Konstrukcja tak zwanego domniemania kompetencji organu administracji publicznej, w: J. Boć, A. Chajbowicz (red.), Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego, Wrocław 2009.
• Kisiel W., Organizacja jednostki samorządu terytorialnego przedmiotem statutu, w: idem (red.), Statuty jednostek samorządu terytorialnego. Regulacje europejskie i amerykańskie, Kraków 2005.
• Kisiel W., w: W. Kisiel (red.), Prawo samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2006.
• Lisowski P., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego (kluczowe aspekty terminologiczno- pojęciowe i konstrukcyjne), w: B. Jaworska-Dębska, R. Budzisz, Prawne problemy samorządu terytorialnego z perspektywy 25-lecia jego funkcjonowania, Warszawa 2016.
• Martysz C., w: B. Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2018.
• Matczak M., Kompetencja organu administracji publicznej, Kraków 2004.
• Matczak M., Kompetencja w prawie administracyjnym, w: R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System Prawa Administracyjnego, t. 1: Instytucje prawa administracyjnego, Warszawa 2010.
• Michalska-Badziak R., Podmioty administrujące, w: M. Stahl (red.), Prawo administracyjne, wyd. 2, Warszawa 2002.
• Ossowska-Salamonowicz D., Organizacja wewnętrzna rady gminy, w: M. Chmaj (red.), Status prawny rady gminy, Warszawa 2012.
• Płonka-Bielenin K., Pyrzowski M., Pozycja prawna przewodniczącego rady gminy – wnioski i postulaty, „Roczniki Administracji i Prawa” 2016, nr 16.
• Rabska T., Prawny mechanizm kierowania gospodarką, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.
• Stahl M., Statut jednostki samorządu terytorialnego, w: M. Stahl, B. Jaworska-Dębska (red.), Encyklopedia samorządu terytorialnego dla każdego. Część 1. Ustrój, Warszawa 2010.
• Stahl M., Zagadnienia ogólne, w: R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System Prawa Administracyjnego, t. 6: Podmioty administrujące, Warszawa 2011.
• Szewc A., w: A. Szewc, G. Jyż, Z. Pławecki, Ustawa o samorządzie gminnym, wyd. 2, Warszawa 2010.
• Wierzbica A., Organ właściwy do rozpoznania skargi na przewodniczącego organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego – glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 sierpnia 2018 r. (II OSK 1362/18), „Samorząd Terytorialny” 2019, nr 6.
• Wierzbica A., Pozycja prawna przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady gminy (rady powiatu, sejmiku województwa), „Samorząd Terytorialny” 2016, nr 1–2. Wierzbica A., w: B. Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2018.
• Wiktorowska A., Rodzaje jednostek organizacyjnych w systemie administracji publicznej, w: M. Wierzbowski (red.), Prawo administracyjne, wyd. 8, Warszawa 2008.
• Woś T., Statut procesowy gminy i jej organów w postępowaniu sądowoadministracyjnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr 4.
• Zieliński M., Dwa nurty pojmowania „kompetencji”, w: H. Olszewski, B. Popowska (red.), Gospodarka, administracja, samorząd terytorialny. Praca poświęcona 45-leciu pracy twórczej Profesor Teresy Rabskiej, Poznań 1997.
• Zimmermann J., Prawo administracyjne, wyd. 1, Kraków 2005.
• Złakowski Ł., w: R. Hauser, Z. Niewiadomski (red.), Ustawa o samorządzie gminnym z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, Warszawa 2011.

Identifiers

DOI

10.18276/ais.2021.36-01

Biblioteka Nauki

2027225