Autopatografia jako przestrzeń „spotkania troski”. O realizacji postulatów medycyny narracyjnej w Mięchu Anety Żukowskiej

• Authors: Maria Świątkowska

Title variants

EN

Clinical Encounters as “Encounters of Care”. Bringing Ideals of Narrative Medicine into Life in Aneta Żukowska’s Mięcho

Abstracts

EN

This article presents autopathography as a genre in which patients can reclaim their voices to articulate their experiences of the medical system, drawing on Arthur Frank’s theory in The Wounded Storyteller. Illness narratives can be understood not only as means of expressing a largely negative experience by way of monologue, but also as platforms for dialogue between patients and their caregivers. Such encounters, albeit seemingly impossible under the conditions of contemporary medical system, have been postulated, among others, by Rita Charon, the founder of narrative medicine. In the text, autobiographical works of Anatole Broyard and Aneta Żukowska are given as examples of patients expressing the need for a sustained, mutual relationship between doctors and their patients. As such, autopathographies can play their part in bringing to life the ideals of narrative medicine, as well as of what S. L. Jain called “elegiaic politics”.

PL

Niniejszy tekst dotyczy autopatografii jako upodmiatawiającej praktyki, która – zgodnie z rozpoznaniami Arthura Franka o przejściu od nowoczesnego do ponowoczesnego doświadczenia choroby – pozwala pacjentom przejąć kontrolę nad narracją o własnym doświadczeniu. Opowieści chorych jawią się nie tylko jako artykulacja negatywnego doświadczenia maladycznego, lecz również jako przestrzeń nawiązywania dialogu między pacjentem a lekarzem. W artykule zostają przywołane autopatografie Anatole’a Broyarda oraz Anety Żukowskiej jako teksty, w których potrzeba takiego dialogu zostaje zasygnalizowana oraz spełniona. Książka Żukowskiej jest analizowana jako przykład realizacji sformułowanych przez Ritę Charon postulatów medycyny narracyjnej oraz zaproponowanej przez Sarah L. Jain polityki elegijnej, które to koncepcje niosą potencjał zreformowania systemu opieki medycznej oraz detabuizacji doświadczenia maladycznego.

Keywords

EN

narrative medicine; medical humanities; medical discourse; illness narratives; life writing; autopathography; Aneta Żukowska; Anatole Broyard; Arthur Frank; Rita Charon; S.L. Jain

PL

medycyna narracyjna; humanistyka medyczna; dyskurs medyczny; dyskurs maladyczny; autobiografia; autopatografia; Aneta Żukowska; Anatole Broyard; Arthur Frank; Rita Charon; Sarah L. Jain

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Year: 2022
• Volume: 18
• Pages: 161-172

Dates

published

2022

Contributors

author

Maria Świątkowska

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Aronson, Jeffrey K. „Autopathography. The Patient’s Tale”. British Medical Journal 321 (2000): 1599–1602.
• Boruszkowska, Iwona. Defekty. Literackie Auto/pato/grafie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016.
• Broyard, Anatole. Upojony chorobą. Zapiski o życiu i śmierci. Tłum. Agnieszka Nowakowska, Woło¬wiec: Czarne, 2010.
• Charon, Rita, DasGupta, Santayani, Hermann, Nellie, Irvine, Craig, Marcus, Eric R., Rivera Colón, Edgar, Spencer, Danielle, Spiegel, Maura. Medycyna narracyjna. Teoria i praktyka. Tłum. Maria Świątkowska. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2020.
• Czapliński, Przemysław. „Opiekuńcza utopia”. Teksty Drugie 1 (2021): 7–18.
• Dauksza, Agnieszka. „Humanistyka medyczna. O leczeniu (się) w patosystemie”. Teksty Drugie 1 (2021): 38–58.
• Frank, Arthur. The Wounded Storyteller. Body, Illness and Ethics. Chicago: University of Chicago Press, 1995.
• Jain, Sarah L. „Living in Prognosis. Toward an Elegiac Politics”. Representations 98 (2007): 77–92.
• Ładoń, Monika. Choroba jako literatura. Studia Maladyczne. Katowice: Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, 2019.
• Sławek, Tadeusz. „Ja bolę”. W: Fragmenty dyskursu maladycznego, red. Maciej Ganczar, Ireneusz Gielata, Monika Ładoń, 89–107. Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki, 2019.
• Szubert, Mateusz. „Dyskurs maladyczny. Perspektywy badawcze”. W: Fragmenty dyskursu mala¬dycznego, red. Maciej Ganczar, Ireneusz Gielata, Monika Ładoń, 17–35. Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki, 2019.
• Żukowska, Aneta. Mięcho. Kraków: Karakter, 2019.

Identifiers

DOI

10.18276/au.2022.1.18-13

Biblioteka Nauki

2148860