O języku polskiej powieści brukowej

• Authors: Danuta Bieńkowska , Elżbieta Umińska-Tytoń

Title variants

EN

On the language of the Polish pulp fiction novels

Abstracts

EN

The subject of description and analysis in this article are the linguistic-stylistic features of the Polish pulp fiction novels of the late 19th and early 20th century. Pulp fiction novels, which belong to the so called secondary (or lower class) literature, were intended to satisfy the ludic and cultic reading needs of the middle and lower social layer. The pulp fiction novels are dominated by a simple style, sprouting from the implementation of the veristic ideas, according to which the texts were to reflect the reality, refer to the mentality, customs, culture, and language of the readers. In order to make the depicted world real, the onyms were used (names, surnames, nicknames of the characters and the topographical names) as well as the abundance of linguistic means typical of the colloquial communication. In the stylistics of the pulp fiction novels present are also elements characteristic of the artistic (poetic) style, that make them more sophisticated or literary. They were intended to create in an average common reader the idea of what literariness is.

PL

W artykule przedmiotem opisu i analizy są cechy językowo-stylistyczne polskich powieści brukowych pochodzących z końca XIX oraz początku XX wieku. Powieści brukowe, należące do tzw. literatury drugorzędnej (niższej klasy), miały zaspokajać ludyczne oraz kulturowe potrzeby czytelnicze średnich i niższych warstw społecznych. W powieściach tych dominuje styl prosty, wyrastający z realizacji idei werystycznych, w myśl których teksty miały być zwierciadłem rzeczywistości, odwoływać się do mentalności, obyczajów, kultury i języka czytelników. Urealnieniu świata przedstawionego służyły m.in. onimy (imiona, nazwiska, przezwiska postaci i nazwy topograficzne) oraz bogaty zbiór środków językowych typowych dla komunikacji potocznej. W stylistyce powieści brukowych obecne są także elementy właściwe stylowi artystycznemu (poetyckiemu), które nadają im bardziej wyszukany, literacki charakter. Miały one kreować wyobrażenie o literackości u przeciętnego, prostego czytelnika.

Keywords

EN

Polish literature; pulp fiction novels; 19th–20th centuries; Łódź; linguistic style

PL

literatura polska; powieść brukowa; XIX/XX wiek; Łódź; styl językowy

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
• Year: 2020
• Volume: 19
• Pages: 19-37

Dates

published

2020

Contributors

author

Danuta Bieńkowska

• Uniwersytet Łódzki, Łódź

author

Elżbieta Umińska-Tytoń

• Uniwersytet Łódzki, Łódź

Identifiers

DOI

10.18276/sj.2020.19-02

Biblioteka Nauki

1590846