O postrzeganiu języków klasycznych, polskiego i niemieckiego w przedmowach do dawnych słowników przekładowych

• Authors: Anna Lenartowicz-Zagrodna

Title variants

EN

On perception of classical languages, Polish and German in prefaces to ancient translation dictionaries

Abstracts

EN

The purpose of this study was an attempt to show the opinions on languages expressed in the prefaces to the Polish-Latin dictionaries, regarding, among others, the valuation, use, specifics, often formulated contrastively. The material basis were the dictionaries of Mikołaj Volckmar (1596, 1605), Grzegorz Knapiusz (1621, 1632), Benedykt Woronowski (1769) and the Dasyposiusz katolicki (1642). In the conclusions main thematic fields are outlined which serve the description of languages, including: a) general praise of a given language, b) its geographical range, c) justification of its usefulness, d) description of the language system, e) lexicographic remarks. It was observed that the questions raised by the authors remain in accordance with the then tendencies and ways of speaking about language, particularly about the Polish language.

PL

Celem opracowania była próba przedstawienia, jak w przedmowach do słowników polsko-łacińskich wypowiadano się o językach, m.in. w aspekcie wartościowania, użytkowania, specyfiki, często ujmowanych kontrastywnie. Podstawą materiałową uczynione zostały słowniki: Mikołaja Volckmara (1596, 1605), Grzegorza Knapiusza (1621, 1632), Benedykta Woronowskiego (1769) oraz Dasyposiusz katolicki (1642). We wnioskach nakreślono główne obszary tematyczne, służące do opisu języków, w tym: a) ogólna pochwała danego języka; b) nakreślenie jego zasięgu geograficznego; c) uzasadnienie przydatności; d) opis systemu językowego; e) uwagi leksykograficzne. Zaobserwowano, że poruszane przez autorów kwestie, pozostają w zgodzie z ówczesnymi tendencjami i sposobami mówienia o języku, zwłaszcza o polszczyźnie.

Keywords

EN

linguistic awareness; Polish-Latin dictionaries; Grzegorz Knapiusz

PL

świadomość językowa; słowniki polsko-łacińskie; Grzegorz Knapiusz

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
• Year: 2020
• Volume: 19
• Pages: 247-264

Dates

published

2020

Contributors

author

Anna Lenartowicz-Zagrodna

• Uniwersytet Łódzki, Łódź

• https://orcid.org/0000000185006476

Identifiers

DOI

10.18276/sj.2020.19-16

Biblioteka Nauki

1590805