Ukraińskie ustawodawstwo aborcyjne a prawo naturalne

• Authors: Olena Byś , Stanisław Kawa

Title variants

EN

Ukrainian Abortion Law and Natural Law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule przedstawiono tło historyczne legalizacji aborcji na Ukrainie. Punktem wyjścia jest myśl starożytnych lekarzy, filozofów i prawników, gdyż ta przenikała na tereny historyczne dzisiejszej Ukrainy głównie przez chrystianizację. Przede wszystkim były to wpływy kultury bizantyjskiej, a poniekąd i rzymskiej. Współczesna Ukraina odwołuje się w swej historii do czasów Rusi Kijowskiej. Z tego powodu w artykule przybliżono stosunek do aborcji w zwyczajach i prawach tego państwa. Po upadku Rusi Kijowskiej przedstawiono regulacje od XVI w. w Rosji. Następnie naszkicowano sytuację prawną w odniesieniu do aborcji w ZSRR. W tym temacie Ukraina również zaczerpnęła ze spuścizny rosyjskiej i sowieckiej. Kolejno przeanalizowano obowiązujące regulacje prawne na Ukrainie, a także dokonano oceny obowiązującego stanu prawnego według norm wynikających z prawa naturalnego.

EN

This article presents the historical background of the legalization of abortion in Ukraine. The starting point for the discussion is reference made ancient physicians, philosophers, and jurists, whose ideas penetrated the historical territories of today’s Ukraine mainly through Christianization. They mostly absorbed Byzantine and, in a way, Roman culture. Historically, contemporary Ukraine is considered the successor of Kievan Rus. For this reason, the attitude to abortion in the customs and laws of that historic state is discussed. After Kievan Rus, the authors analyse regulations on abortion in force in the 16th-century Russia. Next, the legal same question is discussed against the legal solutions adopted in the Soviet Union era. Ukraine used to adopt the Russian and Soviet legacy in this respect. Finally, the contemporary legal regulations regarding abortion in Ukraine is discussed. The current legal status of abortion in the country is juxtaposed against the norms of natural law.

Keywords

PL

aborcja; prawo naturalne; Ukraina; aborcja; prawo naturalne; Ukraina

EN

abortion; natural law; Ukraine

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Kościół i Prawo
• Year: 2021
• Volume: 10 (23)
• Issue: 1
• Pages: 23-43

Dates

published

2021-07-21

Contributors

author

Olena Byś

• Bishop’s Court of the Kamieniec-Podolia Diocese, Ukraine

• https://orcid.org/0000-0003-4845-7846

author

Stanisław Kawa

• Theological Institute St. Joseph Bilczewski in Lviv, Ukraine

• https://orcid.org/0000-0002-7622-9376

References

• Banaszak, Marian. 1987. Historia Kościoła katolickiego. T. 2: Średniowiecze. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Bezgin, Vladymyr B. 2012. Pravovyye obychai i pravosudiye russkikh krest’yan vtoroy poloviny XIX – nachala XX veka. Tambov: FGBOU VPO «Tambovskii gosudarstvyennyi tyekhnichyeskii univyersityet».
• Bielas, Lucjan. 1991. „Dziecko przed urodzeniem w starożytnym świecie pogańskim.” Ruch Biblijny i Liturgiczny 44, nr 1-3:37-41.
• Bilodid, Ivan K., red. 1976. Slovnyk ukrayins’koyi movy. T. 7. Kyyiv: Naukova dumka.
• Cherevko, Kirilo O. 2013. „Norma pro kryminal’nu vidpovidal’nist’ za nezakonne provedennya abortu: istoryko-pravovyy̆ analiz.” Visnyk Kryminolohichnoïasotsiatsiï Ukraïny 5:71-76.
• Chodorowski, Łukasz. 2018. „Poglądy myślicieli greckich na temat statusu embrionu ludzkiego.” W Życie codzienne w starożytności i średniowieczu – doniesienia naukowe, red. Paulina Szymczyk, i Monika Maciąg, 35-54. Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.
• Danilova, Yevheniya. 2020. „Kil’kist’ abortiv v Ukrayini u 2019 rotsi zrosla na 60%.” https://greenpost.ua/news/kilkist-abortiv-v-ukrayini-u-2019-rotsi-zrosla-na-60-i9193#:~:text=552%20переривання%20вагітності%2C%20з%20них,збільшилися%20приблизно%20на%2060%25%20відсотків! [dostęp: 16.12.2020].
• Davidyan, Ovanes V., i Kira V. Davidyan. 2010. „Istoricheskiye aspekty iskusstvennogo preryvaniya beremennosti (obzor literatury).” Molodoy uchenyy 23, nr 12:151-54.
• Davies, Norman. 2003. White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919-20 and the Miracle on the Vistula. London: Pumlico.
• Dziadzio, Andrzej. 2011. Powszechna historia prawa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gula, Janusz. 1991. „Hipokrates a przerywanie ciąży.” W W imieniu dziecka poczętego, red. Jerzy W. Gałkowski, i Janusz Gula, 193-210. Rzym–Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Hrinchenko, Borys D., red. 1907-1909. Slovnyk ukrayins’koyi movy. T. 4. Kyyiv: Naukova dumka.
• Klyuchevsky, Vasilij O. 2020. „Kurs russkoy istorii. Lektsiya 15.” http://russiahistory.ru/vo-klyuchevskij-kurs-russkoj-istorii-lektsiya-15/ [dostęp: 16.12.2020].
• Kopylova, Ksyenia I. 2020. „Stanovleniye norm ob ugolovnoy otvetstvennosti za ubiystvo mater’yu novorozhdennogo rebenka.” Molodoy uchenyy 294, nr 4:389-92.
• Krawiec, Mariusz. 2020. „Biskupi apelują o ochronę życia nienarodzonych na Ukrainie.” https://www.vaticannews.va/pl/kosciol/news/2020-11/biskupi-apepluja-o-ochrone-zycia-nienarodzonych-na-ukrainie.html [dostęp: 20.11.2020].
• Kubala, Ludwik. 1910. Wojna moskiewska R. 1654-1655. Warszawa: Gebethner i Wolff.
• Lapko, Heorhij K. 2004. „Istoryko-pravovyy analiz kryminal’noyi vidpovidal’nosti za nezakonne provedennya abortu.” W Naukovyy̆ visnyk Chernivets’koho universytetu, Zbirnyk naukovykh prats’, Vypusk 212, Pravoznavstvo, red. P.S. Patsurkіvsikii, A.A. Kozlovsikii, R.O. Gavrilyuk i in., 24-124. Chernivtsi: Ruta.
• Maciejewski, Marek. 2015. „Doktrynalne ujęcia relacji prawo naturalne – prawo stanowione od starożytności do czasów oświecenia.” Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa 8, z. 2:107-32.
• Murzina, Larisa I. 2008. „Genezis ugolovnoy otvetstvennosti za detoubiystvo.” Izvestiya Penzenskogo gosudarstvennogo pedagogicheskogo universiteta im. V. G. Belinskogo 11:101-104.
• Muszala, Andrzej. 2009. Embrion ludzki w starożytnej refleksji teologicznej. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Muszała, Andrzej. 2010. „Status ludzkiego embrionu w różnych religiach i w historii.” https://www.mp.pl/etyka/poczatki_zycia/53006,status-ludzkiego-embrionu-w-roznych-religiach-i-w-historii [dostęp: 14.12.2020].
• Myszor, Jerzy. 2014. „Prawno-społeczne aspekty zabójstw dzieci narodzonych i aborcji na Śląsku w latach 1742-1914.” Roczniki Nauk Prawnych 24, nr 4:109-24.
• Nowak, Maria. 2006. „Pozycja prawna i obyczajowa heter w Atenach epoki klasycznej.” W Formy organizacji życia społecznego w starożytności, red. Adam Gendźwiłł, Adam Izdebski, Damian Jasiński, i in., 33-41. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Petraniuk, Juliusz. 2012. „Prawo naturalne.” W Encyklopedia Katolicka, t. 16, 312-14. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Piechowiak, Marek. 2006. „Prawo naturalne a prawa człowieka.” W Zadania współczesnej metafizyki. T. 8: Substancja. Natura. Prawo naturalne, red. Andrzej Maryniarczyk, Katarzyna Stępień, i Paweł Gondek, 394-409. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Piechowiak, Marek. 2013. „Tomasza z Akwinu koncepcja prawa naturalnego. Czy Akwinata jest myślicielem liberalnym?” Przegląd Tomistyczny, t. 19, 301-37.
• Podgórska, Barbara, i Adam Podgórski. 2005. Wielka Księga Demonów Polskich. Leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo Kos.
• Pyrih, Volodimir. 2019. „MOZ oprylyudnylo informatsiyu pro kil’kist’ abortiv v Ukrayini u 2018 rotsi. V Ukrayini prodovzhuye zmenshuvatysya kil’kist’ abortiv.” https://zaxid.net/moz_oprilyudnilo_informatsiyu_pro_kilkist_abortiv_v_ukrayini_u_2018_rotsi_n1478536 [dostęp: 16.12.2020].
• Ratzinger, Joseph. 2004. „Pensieri cardinali. Ratzinger e Galli Della Loggia su storia, politica e religione.” Il Foglio Quotidiano 297:1.
• Rola, Marcin. 1987. „Ochrona nienarodzonych w prawie rzymskim.” Prawo Kanoniczne 30, nr 1-2:287-88.
• Rozwadowski, Władysław. 1992. Prawo rzymskie. Zarys wykładu wraz z wyborem źródeł. Poznań: Ars Boni et Aequi.
• Semashko, Nikolaj A., red. 1928. Bol’shaya Meditsinskaya Entsiklopediya. Moskva: Sovyetskaya entsiklopyediya.
• Sczaniecki, Michał. 2009. Powszechna historia państwa i prawa. Warszawa: Lexis Nexis.
• „Shtuchne pereryvannya vahitnosti: zhyty za zakonom chy po sovisti?” 2019. https://legalhub.online/analityka/shtuchne-pereryvannya-vagitnosti-zhyty-za-zakonom-chy-po-sovisti [dostęp: 16.12.2020].
• Słowikowska, Anna. 2017. „Aborcja po urodzeniu w kontekście prawa naturalnego.” Journal of Modern Science 35, nr 4:33-50.
• Słowikowska, Anna. 2019. Postulaty Stefana Kardynała Wyszyńskiego w nauczaniu Soboru Watykańskiego II. Źródła inspiracji dla kościelnego prawa konstytucyjnego i publicznego. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Starowieyski, Marek. 2009. „Aborcja i życie nienarodzonych w starożytności chrześcijańskiej.” Warszawskie Studia Teologiczne 22, nr 2:117-47.
• Szyjewski, Andrzej. 2004. Religia Słowian. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Tikhomirov, Mihail N., i Petr. P. Yepifanov. 1961. Sobornoye ulozheniye 1649 goda. Moskva: Izdatyelistvo Moskovskogo univyersityeta.
• Toczek, Ewa, tłum. 1999. Konstytucja Ukrainy. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Tolochko, Oleksij P. 2020. „Statuty tserkovni.” http://www.history.org.ua/?termin=Statuty_tserkovni [dostęp: 16.12.2020].
• Wenz, Wiesław. 2016. „Ochrona życia dziecka poczętego.” Kościół i Prawo 5 (18), nr 2:127-65.
• Wierzbowski, Błażej F. 1977. Treść władzy ojcowskiej w rzymskim prawie poklasycznym. Władza nad osobami dzieci. Toruń: UMK.
• Wites, Tomasz. 2005. „Zróżnicowanie przestrzenne aborcji w Rosji.” W Społeczne skutki globalizacji – globalizacja a bezpieczeństwo i zdrowie publiczne, red. Izabella Łęcka, 233-42. Warszawa: Wydawnictwo UW.

Identifiers

DOI

10.18290/kip21101-2