Domniemania sądowe w procesach nullitatis matrimonii z tytułów symulacji zgody małżeńskiej w orzecznictwie Roty Rzymskiej

• Authors: Wojciech Góralski

Title variants

EN

Annulment of a Civil Marriage and Declaration of Nullity in the Canonical Process – a Comparative Analysis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W procesie nullitatis matrimonii jednym z dowodów jest domniemanie (praesumptio). Obok domniemań prawnych (praesumpiones iuris) istnieją domniemania sędziowskie (praesumpiones hominis), wypracowane przez orzecznictwo Roty Rzymskiej. Wiele domniemań sędziowskich Rota Rzymska przyjmuje w procesach prowadzonych z tytułów dotyczących symulacji zgody małżeńskiej (kan. 1101 § 2 KPK/83). Po przedstawieniu domniemań w sytuacji symulacji zgody małżeńskiej in genere, autor omawia domniemania sędziowskie dotyczące wykluczenia bonum fidei, bonum prolis, bonum sacramenti, godności sakramentalnej małżeństwa oraz bonum coniugum. Domniemania sędziowskie spełniają w procesie o nieważność małżeństwa rolę pomocniczą, pomagając sędziemu w uzyskaniu pewności moralnej.

EN

In the process of nullitatis matrimonii, one of the pieces of evidence is presumption (praesumptio). In addition to legal presumptions (praesumpiones iuris), there are judicial presumptions (praesumpiones hominis), developed by the jurisprudence of the Roman Rota. Many judges’ presumptions are accepted by the Roman Rota in trials conducted on the grounds of simulation of marriage consent (Can. 1101 § 2 CIC/83). After presenting the presumptions in the situation of simulating marital consent in genere, the author discusses the judicial presumptions regarding the exclusion of bonum fidei, bonum prolis, bonum sacramenti, the sacramental dignity of marriage, and the bonum coniugum. Presumptions of judges play an auxiliary role in the proceedings for nullity of marriage, helping the judge obtain moral certainty.

Keywords

PL

małżeństwo; symulacja zgody małżeńskiej; domniemanie; małżeństwo; symulacja zgody małżeńskiej; domniemanie

EN

marriage; simulation of marriage consent; presumption

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Kościół i Prawo
• Year: 2021
• Volume: 10 (23)
• Issue: 1
• Pages: 107-134

Dates

published

2021-07-21

Contributors

author

Wojciech Góralski

• Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-6548-4120

References

• Bertolini, Giacomo. 2009. „La simulazione totale tra esclusione del bonum coniugum e della sacramentalità.” W La giurisprudenza della Rota Romana sul consenso matrimoniale (1908-2008), 105-58. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
• Boccafola, Kenneth E. 2012. „Le presunzioni giudiziarie nella giurisprudenza rotale in materi di simulazione.” W Presunzioni e matrimonio, 215-30. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
• Burke, Cormac. 1991. „Il contenuto del bonum fidei.” Apollinaris 64, nr 3:649-66.
• D’Auria, Angelo. 2007. Il consenso matrimoniale. Dottrina e giurisprudenza canonica. Roma: Aracne Editrice.
• Fąka, Marian. 1978. Normy ogólne kanonicznego procesu sądowego. Cz. 2. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• García Faílde, Juan J. 1995. Nuevo derecho procesal canónico. Estudio sistemático-analítico comparado. Salamanca: Universidad Pontificia de Salamanca.
• Góralski, Wojciech. 2005. „Domniemania prawne w dziedzinie materialnego prawa małżeńskiego.” Ius Matrimoniale 10 (16):121-24.
• Góralski, Wojciech. 2010a. Dobro małżonków a istotne obowiązki małżeńskie. Istotne obowiązki małżeńskie wynikające ze skierowania małżeństwa ku dobru małżonków i ich ochrona prawna w świetle orzecznictwa Roty Rzymskiej. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Góralski, Wojciech. 2010b. „Presunzioni guridiche nell’ambito del diritto matrimoniale sostanziale nel Codice di Diritto Canonico del 1983.” W Iustitia et iudicium. Studi di diritto matrimoniale e processuale canonico in onore di Antoni Stankiewicz, t. 1, red. Janusz Kowal, i Joaquín Llobell, 327-46. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
• Góralski, Wojciech. 2019. Godność sakramentalna małżeństwa ochrzczonych oraz wola przeciwna tej godności (simulatio, error iuris) w doktrynie i orzecznictwie Roty Rzymskiej. Pelplin: Bernardinum.
• Kowal, Janusz. 2005. „Favor matrimonii et favor libertatis.” Periodica 94, nr 3:243-73.
• Krajczyński, Jan. 2010. „Les présomptions du juge dans les causes de nullité de mariage ob exclusionem indissolubilitatis.” W Iustitia et iudicium. Studi di diritto matrimoniale e processuale canonico in onore di Antoni Stankiewicz, t. 2, red. Janusz Kowal, i Joaquín Llobell, 819-34. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
• Leszczyński, Grzegorz. 2004. Exclusio boni fidei jako symulacja zgody małżeńskiej (kan. 1101 § 2 KPK). Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie.
• Llobell, Joaquín. 2015. I processi matrimoniali nella Chiesa. Roma: Pontificia Università della Santa Croce.
• Pastwa, Andrzej. 2016. Dobro małżonków. Identyfikacja elementu ,,ad validitatem” w orzecznictwie Roty Rzymskiej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Rybczyński, Henryk. 1983. „Domniemanie.” W Encyklopedia Katolicka, t. 4, 102. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Scicluna, Charles. 1996. „Use of Lists of Presumptions of Facts in Marriage Nullity Cases.” Forum 7:45-67.
• Sztychmiler, Ryszard. 1993. Doktryna Soboru Watykańskiego II o celach małżeństwa i jej recepcja w Kodeksie Prawa Kanonicznego z roku 1983. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Zuanazzi, Ilaria. 2011. „La prova della simulazione del matrimonio canonico con particolare riferimento all’esclusione del bonum prolis e del bonum coniugum.” W La prova della nullità matrimoniale secondo la giurisprudenza della Rota Romana, 197-228. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.

Identifiers

DOI

10.18290/kip21101-7