Beyond Tolerance? Spinozist Proposals on Preferences and Justifications

• Authors: Charles Ramond

Title variants

PL

Poza tolerancję? Spinozjańska koncepcja dotycząca preferencji i uzasadnień

Abstracts

PL

Termin „tolerancja”, ściśle mówiąc, nie należy do słownika Spinozy, podobnie jak pojęcie „tolerancji”. Jednak rozdział teologii i polityki, o której mowa w Traktacie teologiczno-politycznym, ukrywa jeszcze bardziej radykalny rozdział immanencji i transcendencji. Całkowicie immanentne ustawodawstwo byłoby neutralne w kwestii wszelkiego rodzaju „wartości” i „uzasadnień” (moralnych, religijnych, racjonalnych). Opierałoby się wyłącznie na „koncepcjach” indywidualnych „preferencji”. Argumentujemy, że filozofia Spinozy może nam pomóc wyobrazić sobie (a być może w przyszłości również osiągnąć) taką formę radykalnej, czy „absolutnej” demokracji.

EN

The term “tolerance”, strictly speaking, does not belong to Spinoza’s vocabulary, and the notion of “tolerance”, in its modern sense, is not part of his concepts either. However, the separation of theology and politics, which is the subject of the Theological-Political Treatise, envelops an even more radical separation between immanence and transcendence. An entirely immanent policy would be indifferent to “values” and “justifications” of any kind (moral, religious, rational). It would be based only on the “accounts” of individual “preferences”. We show that Spinoza’s philosophy can help us conceive (perhaps one day achieve) such a form of radical, or “absolute” democracy.

Keywords

PL

Spinoza; tolerancja; religia

EN

Spinoza; tolerance; religion

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2022
• Volume: 70
• Issue: 4
• Pages: 271-295

Dates

published

2022

Contributors

author

Charles Ramond

• University of Paris 8 Vincennes-Saint-Denis, France

• https://orcid.org/0000000345408256

References

• Bove, Laurent, Gérard Bras, and Eric Mechoulan, eds. Pascal et Spinoza:Pensées du contraste: de la géométrie du hasard à la nécessité de la liberté [Pascal and Spinoza: Thoughts of Contrast: From the Geometry of Chance to the Need for Freedom]. Paris: Éditions Amsterdam, 2007.
• Chemin, Ariane, Thomas Wieder, and Vincent Martigny. L’Atelier du Pouvoir. France Culture, January 21, 2017. Podcast, https://www.radiofrance.fr/franceculture/podcasts/l-atelier-du-pouvoir?p=1.
• Hardt, Michael, and Antonio Negri. Commonwealth. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press, 2009.
• Israel, Jonathan I. Radical Enlightenment: Philosophy and the Making of Modernity 1650-1750. Oxford: Oxford University Press, 2001.
• Jaquet, Chantal, ed. La Générosité à l’œuvre: Hommage à Jean-Marie Beyssade [Generosity at Work: Homage to Jean-Marie Beyssade]. Paris: Classiques Garnier, 2019.
• Laclau, Ernesto, and Chantal Mouffe. Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics. London–New York: Verso, 1985; 2001.
• Laerke, Mogens. Spinoza and the Freedom of Philosophizing. Oxford: OUP, 2021.
• Matheron, Alexandre. Individu et communauté chez Spinoza [Individual and community in Spinoza]. Paris: Minuit, 1969.
• Matheron, Alexandre. Le Christ et le salut des ignorants chez Spinoza [Christ and the Salvation of the Ignorant in Spinoza]. Paris: Aubier-Montaigne, 1971.
• Milner, Jean-Claude. Le Sage Trompeur: Libres raisonnements sur Spinoza et les Juifs. Court traité de lecture I [The Sage Deceiver: Free Reasoning on Spinoza and the Jews. Short Treatise on Reading I]. Lagrasse: Verdier, 2013.
• Miqueu, Christophe. Spinoza, Locke et l’idée de citoyenneté: Une génération républicaine à l’aube des Lumières [Spinoza, Locke and the Idea of Citizenship: A Republican Generation at the Dawn of the Enlightenment]. Paris: Classiques Garnier, 2012.
• Ramond, Charles. Qualité et Quantité dans la philosophie de Spinoza [Quality and Quantity in Spinoza]. Paris: Presses Universitaires de France, 1995.
• Ramond, Charles. Spinoza Contemporain: Philosophie, Éthique, Politique [Contemporary Spinoza: Philosophy, Ethics, Politics]. Preface by Alain Séguy-Duclot. Paris: L’Harmattan, 2016.
• Ramond, Charles. “Spinoza, a Democrat or a Republican?” In “Spinoza Today,” edited by Agon Hamza and Frank Ruda, Crisis and Critique 8, no. 1 (2021): 264–87.
• Ramond, Charles. Sentiment d’injustice et chanson populaire [Sentiment of injustice and popular music]. Sampzon: Delatour France, 2017.
• Rancière, Jacques. Disagreement: Politics and Philosophy [La Mésentente: politique et philosophie]. Translated by Julie Rose. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1998.

Identifiers

DOI

10.18290/rf2204.10

Biblioteka Nauki

31232603