Wiedza testymonialna a rozumowanie ukryte

• Authors: Sebastian Gałecki

Title variants

EN

Testimonial Knowledge and Implicit Reasoning

Abstracts

EN

The problem of the hiddenness of God is becoming an increasingly discussed philosophical topic. In my article, I would like to deal with the issue called by Jacek Wojtysiak (in his book Między jawnością a ukryciem [Between Hiddenness and Openness]) (Wojtysiak 2023) “testimonial knowledge” and connect it with Newman’s concept of implicit reasoning. Distinguishing between two types of reasoning - one spontaneous, practical, applicable to in the area of faith and morality, and the other: critical, analytical and retrospective, used in science, as well as in philosophy and theology - seems crucial to understanding the factual God’s hiddenness.

PL

Problem ukrytości Boga staje się coraz częściej dyskutowanym tematem filozoficznym. W swoim artykule chciałbym zająć się kwestią nazwaną przez Jacka Wojtysiaka (w jego książce Między jawnością a ukryciem) (Wojtysiak 2023) „wiedzą testymonialną” i powiązać ją z Newmanowską koncepcją rozumowania implikatywnego. Odróżnienie od siebie dwóch rodzajów rozumowania - jednego spontanicznego, praktycznego, znajdującego swoje zastosowanie m.in. w obszarze wiary i moralności, oraz drugiego krytycznego, analitycznego i retrospektywnego, używanego w nauce, a także w filozofii i teologii – wydaje mi się kluczowe dla zrozumienia obserwowalnej ukrytości Boga.

Keywords

EN

faith; reasoning; first principles; epistemology; Jacek Wojtysiak; John Henry Newman

PL

wiara; rozumowanie; pierwsze zasady; epistemologia; Jacek Wojtysiak; Juhn Henry Newman

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2023
• Volume: 71
• Issue: 4
• Pages: 199-213

Dates

published

2023

Contributors

author

Sebastian Gałecki

• Jan Długosz University in Częstochowa (JDU), Faculty of Humanities, Department of Philosophy

• https://orcid.org/0000000327280447

References

• Anscombe, Gertrude Elizabeth Margaret. 1981. Metaphysics and the Philosophy of Mind. Oxford: Basil Blackwell.
• Arendt, Hannah. 2011. Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Przeł. Mieczysław Godyń i Wojciech Madej. Warszawa: Aletheia.
• Arystoteles. 2000. Etyka eudemejska. Przeł. Witold Wróblewski, W: Dzieła wszystkie. T. V. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 403-493.
• Davis, Stephen T. 2020. Wiara – racjonalna czy naiwna? Filozof broni chrześcijaństwa. Przeł. Karolina Brykner. Poznań: W drodze.
• Gałecki, Sebastian. 2020. „Problem ramy w etyce”. Philosophical Discourses. Prace Naukowe UJD w Częstochowie 2, 53-73. DOI: http://doi.org/10.16926/pd.2020.02.04
• Hare, Richard. 2001. Myślenie moralne. Jego płaszczyzny, metody i istota. Przeł. Janusz Margański. Warszawa: Aletheia.
• Hołda, Miłosz. 2020. Źródło i noc. Wprowadzenie do współczesnego absconditeizmu. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Kahneman, Daniel. 2012. Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym. Przeł. Piotr Szymczak. Poznań: Media Rodzina.
• MacIntyre, Alasdair. 2007. Czyja sprawiedliwość? Jaka racjonalność?. Przeklad zbiorowy. Warszawa: WAiP.
• Newman, John Henry. 2000. Kazania uniwersyteckie. Piętnaście kazań wygłoszonych przed Uniwersytetem Oksfordzkim między 1826 a 1843 rokiem. Przeł. Piotr Kostyło. Kraków: Znak.
• Newman, John Henry. brw. O rozwoju doktryny chrześcijańskiej. Przeł. Jolanta W. Zielińska. Warszawa: Fronda.
• Platon. 2010. Państwo. Tłum. Władysław Witwicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Reichenbach, Hans. 1989. „Trzy zadania epistemologii”. Przeł. Wojciech Sady, Studia Filozoficzne 7-8(284-285), 205-212.
• Taleb, Nassim Nicholas. 2020. Czarny Łabędź. Jak nieprzewidywalne zdarzenia rządzą naszym życiem. Przeł. Olga Siara. Poznań: Zysk i S-ka.
• Tomasz z Akwinu. 1999. Traktat o Bogu. Summa teologii, kwestie 1-26. Przekład zbiorowy. Kraków: Znak.
• Wittgenstein, 2000. Ludwig. Tractatus logico-philosophicus. Przeł. Bogusław Wolniewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wojtysiak, Jacek. 2023. Między jawnością a ukryciem. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Wszołek, Stanisław. 2004. Wprowadzenie do filozofii religii. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Identifiers

DOI

10.18290/rf23714.13

Biblioteka Nauki

31233179