Zhong Yong – kilka uwag o znaczeniu i tłumaczeniu tytułu

• Authors: Katarzyna Pejda

Title variants

EN

Zhong Yong – A Few Remarks on the Meaning and Translation of the Title

Abstracts

EN

Zhong Yong – one of the Four Books of Confucian philosophy – presents various and complicated concepts of early Chinese philosophy in the form of a guideline for people who aspire to become a sage. Zhong Yong’s ambiguity is obvious; not only the main idea of integrity or sincerity – cheng – but also the concepts of zhong and yong, which separately and together provide a perplexing problem for translators. The main aim of this article is to analyse the contents of these self-development guidelines, as well as to propose an interpretation of the two terms zhong and yong, and their meaning as a phrase. I argue that the traditional translation – the Doctrine of the Mean – is inaccurate, not only because it omits the meaning of yong, but because it also does not comply with the relativist- and context-oriented thought of Early Confucian masters.

PL

Przedstawiona w tekście analiza dotyczy ogólnej myśli wyrażonej w Zhong Yong. Skupia się także na zbadaniu znaczenia znaków zhong, yong oraz na znaczeniu frazy, którą tworzą. Starożytny tekst przedstawia idealne działanie natury i nieba (tian) oraz sposoby na ich odtworzenie w społeczeństwie ludzkim. Istotą właściwego działania, które umożliwia tworzenie się i transformację rzeczy, jest harmonijnie funcjonująca wielość (duo) rzeczy – to wzór postępowania dla ludzi, którzy w harmonijnie działającym społeczeństwie mogą stanowić trójnię z niebem i ziemią. Autorka tekstu odnosi się także do tradycyjnego i najczęściej stosowanego przekładu tytułu „Doktryna Środka / Doctrine of Mean”, uznając go za nieadekwatny nie tylko ze względu na pominięcie w przekładzie znaczenia znaku yong, lecz także ze względu na nieuzwglęnienie w nim relatywizmu, którym charakteryzowała się wczesna myśl konfucjańska.

Keywords

PL

wczesna myśl konfucjańska; Zhong Yong; Doktryna Środka; samorozwój; konfucjańskie doświadczenie religijne

EN

early Confucian thought; Zhong Yong; Doctrine of Mean; self developement; Confucian religious experience

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2021
• Volume: 69
• Issue: 9
• Pages: 47-63

Dates

published

2021

Contributors

author

Katarzyna Pejda

• John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Humanities

• https://orcid.org/0000000330910534

References

• Ames, Roger T., i David L. Hall. Focusing on Familiar: A Translation ad Philosophical Interpretation of Zhong Yong. University of Hawaii Press, 2001.
• „Doktryna Środka”. Tłum. Anna Iwona Wójcik. Filozofia Wschodu, Wybór tekstów, red. Marta Kudelska, Wydawnoctwo UJ, 2013, ss. 337-350.
• Eno, Robert. „The Great Learning and The Doctrine of the Mean: Translation, Commentary, and Notes”. IUScholarWorks. scholarworks.iu.edu/dspace/handle/2022/23424. Dostęp 12.02. 2021.
• Eliade, Mircea. Sacrum i profanum. O istocie religijności. Tłum. Robert Reszke. Wydawnictwo KR, 1996.
• Fingarette, Herbert. Confucius: The Secular as Sacred, Waveland Press, 1972.
• Keller, Józef. „Rudolf Otto i jego filozofia religii”. Rudolf Otto. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych. Tłum. Bogdan Kupis. Thesaurus Press, 1993, ss. 7-28.
• Goleman, Daniel. Inteligencja Emocjonalna. Tłum. Andrzej Jankowski, Media Rodzina, 1997.
• Konfucjusz. Analekta. Tłum. Katarzyna Pejda, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018.
• Legge, James. Confucian Analects, The Great Learning, and the Doctrine of the Mean. Dover Publications, 1971.
• Li, Chenyang. „Zhongyong 中庸 as Grand Harmony – An Alternative Reading to Ames and Hall’s Focusing the Familiar”. Dao: A Journal of Comparative Philosophy, vol. 3, 2004, ss. 173-188. Doi: 10.1007/BF02856661. Dostęp 10.01.2021.
• Ni, Peiming. „Reading Zhongyong as a gongfu instruction: Comments on Focusing the familiar”. Dao: A Journal of Comparative Philosophy, vol. 3, 2004, no. 2, ss. 189-203. www.academia.edu/6150028/Reading_Zhongyong_as_a_gongfu_instruction_Comments_on_Focusing_the_familiar_%E4%BB%8E%E5%8A%9F%E5%A4%AB%E8%AE%BA%E7%9A%84%E8%A7%92%E5%BA%A6%E8%A7%A3%E8%AF%BB_%E4%B8%AD%E5%BA%B8_ Dostęp 29.01.2021.
• Otto, Rudolf. Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych. Tłum. Bogdan Kupis. Thesaurus Press, 1993.
• Pejda, Katarzyna. „Concepts of xin 信 and cheng 誠 in early Confucian texts”. Oriental Languages and Civilizations, red. Barbara Michalak-Pikulska, Marek Piela i Tomasz Majtczak, Wydawnictwo UJ, 2020, ss. 317-326.
• Pejda, Katarzyna. „Reintepretacja najważniejszych pojęć Dialogów Konfucjańskich. Klasterowy koncept Ren”. Konfucjanizm i jego współczesne interpretacje, red. Roman Sławiński, CBKW IKŚiO PAN, 2013, ss. 64-75.
• Plaks, Andrew H. Ta Hsueh and Chung Yung (The Highest Order of Cultivation and On the Practice of the Mean). Penguin Classics, 2003.
• Puett, Michael. „Metaphysics in the ritual traditions of classical China”. Chinese Metaphysics and its problems, red. Chenyang Li i Franklin Perkins, Cambrigde University Press, 2015.
• Rosemont, Henry, and Roger T. Ames. Confucian Role Ethics. A moral vision for 21st Century? National Taiwan University, 2016.
• Tu, Wei-ming. Centrality and Commonality: An Essay on Confucian Religiousness. A Revised and Enlarged Edition of Centrality and Commonality: An Essay on Chung-yung (SUNY series in Chinese Philosophy and Culture). State University of New York Press, 1989.y
• Wong, Peter Y. J. „Toward Religious Harmony: A Confucian Contribution”. Confucianisms for a Changing World Cultural Order, red. Roger T. Ames and Peter D. Hershock, University of Hawaii Press, 2017.
• Xu, Keqian. „A Synthetic Comprehension of the Way of ‘Zhong’ in Early Confucian Philosophy. Frontiers of Philosophy in China, 7(3), 2012, ss. 422-438. Doi: 10.3868/s030-001-012-0025-0.
• Van Norden, Bryan W., „‘Few Are Able to Appreciate the Flavours’: Translating the Daxue and the Zhongyong”. Journal of Chinese Studies, no. 56, 2013, ss. 295-314.
• Zhuangzi. Prawdziwa Księga Południowego Kwiatu. Tłum. Marcin Jacoby, Iskry, 2009.

Identifiers

DOI

10.18290/rh21699-3

Biblioteka Nauki

45676196