Sukces w świadomości młodzieży studiującej

• Authors: Małgorzata Karwatowska , Adam Siwiec

Title variants

EN

The Notion of Success in University Students’ Awareness

Abstracts

EN

The problem area of this contribution includes the notion of success and its linguistic expressions. As an inseparable element of modern culture, success is, thus, taken to be an individually-perceived social construct, that is, it is contextualised as an individual’s system of values in his/her relationship with society. In this article, success is presented as illustrated by the conceptualisations and expressions of students of the Humanities at the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The questionnaire aimed to elicit information on (subjective and objective) factors conditioning the achievement of success, as well as some of its corresponding signs and characteristics, and involved examining the expressions that happen to be associated with the term success. Finally, the subjects were asked to construe their own working definitions of success. As it turns out, success-related associations correspond to the expected model of prosperity and well-being in all of their dimensions, including materialistic and prestige-related via emotional/identificatory (happy family life, satisfaction at work, agreeable social contacts) to self-fulfilling. Success is, then, conceptualised as activity, achievement, fulfilment, effect, emotion and conviction. The students take success to be, firstly, the result of hard work and the attainment of the targets that one has set oneself. What is interesting is the fact that none of the students’ definitions defines success in terms of a lucky coincidence of events, although this interpretation was identified in their associations.

PL

Problematyka poruszana w artykule dotyczy sukcesu i związanego z nim języka, który stał się nieodłącznym elementem współczesnej kultury. Przedmiotem rozważań jest sukces jako konstrukt społeczny, identyfikowany z perspektywy indywidualnej, w powiązaniu tego pojęcia z systemem wartości jednostki w jej relacjach ze społeczeństwem. Jest to sukces opisywany na podstawie konceptualizacji i werbalizacji uzyskanych w badaniach ankietowych. Grupę respondentów stanowili studenci kierunków humanistycznych Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Ankieta miała na celu uzyskanie informacji na temat czynników (podmiotowych i przedmiotowych) warunkujących osiągnięcie sukcesu oraz jego oznak i wyznaczników, werbalizacji, które nasuwają się w związku z hasłem sukces, ponadto wiązała się ze skonstruowaniem przez ankietowanych własnej definicji tego słowa. Jak wynika z przeprowadzonych analiz, skojarzenia dotyczące sukcesu wpisują się w powszechny model powodzenia życiowego człowieka we współtworzących go wymiarach, poczynając od materialistycznego i stratyfikacyjno-prestiżowego, po emocjonalno-afiliacyjny (udane życie rodzinne, powodzenie w pracy, satysfakcjonujące kontakty towarzyskie) i samorealizacyjny. Sukces jest definiowany jako działanie, osiągnięcie, spełnienie, efekt i stan emocjonalny, uczucie. Młodzież studiująca postrzega zatem sukces przede wszystkim jako wynik pewnych działań związanych z wytężoną pracą, które prowadzą do osiągnięcia wyznaczonego sobie celu. Na uwagę zasługuje fakt, że żadna z definicji studenckich nie objaśniała sukcesu w kategoriach efektu szczęśliwych wydarzeń losowych, choć taka interpretacja znalazła się we wskazywanych asocjacjach.

Keywords

PL

sukces; język sukcesu; badania ankietowe; skojarzenia respondentów

EN

success; language of success; questionnaire-based survey; subjects’ associations

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2022
• Volume: 70
• Issue: 6
• Pages: 79-95

Dates

published

2022

Contributors

author

Małgorzata Karwatowska

• Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

• https://orcid.org/0000000155823758

author

Adam Siwiec

• Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

• https://orcid.org/000000029307808X

References

• Apresjan, Jurij D. Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka. Ossolineum, 1980.
• Bańko Mirosław, redaktor. Inny słownik języka polskiego, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
• Bartmiński, Jerzy, i Ryszard Tokarski, redaktorzy. O definicjach i definiowaniu. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1993.
• Bogusławski, Andrzej. Język w słowniku. Desiderata semantyczne do wielkiego słownika polszczyzny. Ossolineum, 1988.
• Bralczyk, Jerzy, i Jacek Wasilewski. „Język w mediach. Medialność języka”. Dziennikarstwo i świat mediów, red. Zbigniew Bauer i Edward Chudziński, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2008, ss. 379-401.
• Chwin, Stefan. „Tyrania optymizmu”. Plus-Minus. Dodatek do Rzeczpospolitej, nr 28, 2001, s. D1.
• Czapiński, Janusz. „Osobowość szczęśliwego człowieka”. Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, red. Janusz Czapiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 359-379.
• Czarnecka, Katarzyna, i Halina Zgółkowa. Słownik gwary uczniowskiej. Kantor Wydawniczy SAWW, 1991.
• Czarnecki, Kazimierz, i Stanisław Karaś. Profesjologia w zarysie (rozwój zawodowy człowieka). Instytut Technologii Ekploatacji, 1996.
• Doroszewski, Witold. „O definiowaniu znaczeń wyrazów. Semantyka nauką pragmatyczną”, Poradnik Językowy, z. 5, 1968, ss. 236-246.
• Doroszewski, Witold, redaktor. Słownik języka polskiego, t. 8. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe [PWN], 1968.
• Dunaj, Bohusław, redaktor. Słownik współczesnego języka polskiego. Wydawnictwo Wilga, 1996.
• Firkowska-Mankiewicz, Anna. „Czym jest sukces życiowy dla współczesnego Polaka? Kontekst socjodemograficzny i psychospołeczny”. Elementy nowego ładu, red. Henryk Domański i Andrzej Rychard, Wydawnictwo IFiS PAN, 1997, ss. 303-330.
• Głowiński, Michał. Peerliada. Komentarze do słów. 1976-1981. Państwowy Instytut Wydawniczy, 1993.
• Gomulski, Wiesław. „Psychologia biznesu i marketingu. Z doświadczeń psychologa praktyka”. Psychologia sukcesu, red. Stanisław Witkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, ss. 221-236.
• Hildebrandt-Wypych, Dobrochna. „Społeczne konstrukcje sukcesu w różnych fazach kapitalizmu”, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja. Kwartalnik myśli społeczno-pedagogicznej, nr 4, 2009, ss. 25-41.
• Jacyno, Małgorzata. Kultura indywidualizmu. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
• Janicka, Krystyna, i Kazimierz M. Słomczyński. „Co ludzie myślą o szansach powodzenia w życiu. Zróżnicowanie opinii”. Kariera i sukces. Analizy socjologiczne, red. Kazimierz M. Słomczyński, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2007, ss. 247-258.
• Januszkiewicz, Katarzyna. „Dylematy charakterystyki sukcesu”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, nr 234, 2010, ss. 289-297.
• Kaczmarek, Leon, Teresa Skubalanka i Stanisław Grabias. Słownik gwary studenckiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1994.
• Kaplan, Robert S., i David P. Norton. Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć strategię na działanie. Opracowanie wersji polskiej Krzysztof Pniewski, Alicja Jaruga i Mariusz Polakowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.
• Karwatowska, Małgorzata. „Obraz kariery w wypowiedziach młodzieży szkół średnich”. Człowiek – słowo – świat, red. Jolanta Chojak, Tomasz Korpysz i Krystyna Waszakowa. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2010, ss. 234-247.
• Karwatowska, Małgorzata. „Kobieta i mężczyzna ‘po latach’. Język studentów – konwencja czy kreacja?” Konwencja i kreacja w języku, literaturze i narracji historycznej, red. Małgorzata Karwatowska, Robert Litwiński i Adam Siwiec. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2016, ss. 141-156.
• Kasperczak, Małgorzata, Monika Rzeszutek, Joanna Smól i Halina Zgółkowa. Nowy słownik gwary uczniowskiej, red. Halina Zgółkowa. Wydawnictwo Europa, 2004.
• Kmita, Jerzy. Wykłady z logiki i metodologii nauk. Państwowe Wydawnictwo Naukowe [PWN], 1973.
• Krawczyk-Bryłka, Beata. „Nadzieja na sukces jako atrybut przedsiębiorcy”. Zarządzanie i Finanse, t. 4, nr 1, 2013, ss. 129-138.
• Leszkowicz-Baczyńska, Żywia. „Mężczyzna sukcesu – dylematy męskości we współczesnym polskim czasopiśmiennictwie dla mężczyzn”. Kariera i sukces. Analizy socjologiczne, red. Kazimierz M. Słomczyński, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2007, ss. 303-324.
• Lutyński, Jan. Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia. Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 1994.
• Łobocki, Mieczysław. Metody badań pedagogicznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.
• Michalak, Joanna M. „Sukces a ekonomizacja edukacji: aspekty etyczne”. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, t. 9, nr 2, 2006, ss. 59-67.
• Mikołajczak-Matyja, Nawoja. Definiowanie pojęć przez przeciętnych użytkowników języka i przez leksykografów. Wydawnictwo Sorus, 1998.
• Miodunka, Władysław. Podstawy leksykologii i leksykografii. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
• Narodowy Korpus Języka Polskiego. nkjp.pl. Dostęp 23.10.2021.
• Pawłowski, Tadeusz. Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.
• Pilch, Piotr. „Problemy konceptualizacji i operacjonalizacji pojęcia sukcesu zawodowego”. Metody i techniki zarządzania. Inspiracje dla teorii i praktyki, red. Małgorzata Kołodziejczak, Izabela Bednarska-Wnuk i Ilona Świątek-Barylska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020, ss. 195-213.
• Pilch, Tadeusz. Zasady badań pedagogicznych. Wydawnictwo Akademickie Żak, 1998.
• Pilch, Tadeusz, i Teresa Bauman. Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Wydawnictwo Akademickie Żak, 2010.
• Pisarek, Walery. Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2002.
• Reykowski, Janusz. Osobowość a społeczne zachowanie się ludzi. Książka i Wiedza, 1980.
• Sawicka, Grażyna. „Udział konwencji w kształtowaniu się odmian języka”. Język a komunikacja 8. Język trzeciego tysiąclecia III, t. 1: Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny, red. Grzegorz Szpila, Wydawnictwo Tertium, 2005, ss. 181-197.
• Sillamy, Norbert. Słownik psychologii. Tłum. z j. fr. Krzysztof Jarosz, Wydawnictwo Książnica, 1994.
• Skorupka, Stanisław. Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 2, Wiedza Powszechna, 1968.
• Skowronek, Katarzyna. „Polski sukces sukcesu w świetle opracowań leksykograficznych i literatury popularnopsychologicznej”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica, t. 12, 2017, ss. 238-252.
• Szymczak, Mieczysław, redaktor. Słownik języka polskiego, t. 3, Państwowe Wydawnictwo Naukowe [PWN], 1983.
• Tyc, Ewelina. „Język sukcesu w dyskursie telewizyjnym (na przykładzie porannego magazynu ‘Onet Rano’)”. Autopromocja, autoprezentacja, wizerunek w komunikowaniu masowym: błąd, kryzys, skandal, t. 5, red. Ewa Biłaś-Pleszak, Aleksandra Kalisz i Ewelina Tyc. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019, s. 75-87.
• Urzędowska, Aleksandra. „Język sukcesu w audycjach radiowych na podstawie ‘Poranków’ Jacka Żakowskiego w radiu TOK FM”. Bogactwo współczesnej polszczyzny, red. Piotr Żmigrodzki i Sylwia Przęczek-Kisielak, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2014, ss. 233-244.
• Wolny-Peirs, Maja. Język sukcesu we współczesnej polskiej komunikacji publicznej, Wydawnictwo Trio, 2005.
• Żmigrodzki, Piotr, redaktor. Wielki słownik języka polskiego PAN. www.wsjp.pl. Dostęp 18.07. 2021.

Identifiers

DOI

10.18290/rh22706.4

Biblioteka Nauki

31342675