From Standardization to Abstractionalization of Language: Problems Arising in Translating Realistic Metaphysics Texts

• Authors: Andrzej Maryniarczyk

Title variants

EN

From Standardization to Abstractionalization of Language: Problems Arising in Translating Realistic Metaphysics Texts

FR

De la normalisation à l’abstractionnalisation de la langue: problèmes survenant dans la traduction de textes de métaphysique réaliste

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Od standaryzacji do abstrakcjonalizacji języka: problemy językowe przy przekładach tekstów metafizyki realistycznej W ramach przekładów tekstów filozoficznych, a szczególnie tych z metafizyki realistycznej, na inne języki, pojawia się komplikacja, która w ostateczności rozstrzyga o znaczeniu słów, jak i o sensie całych zdań. Pojawia się triada, która nazwiemy problemową, a mianowicie: standaryzacja słownika, abstrakcjonalizacja terminów oraz parcelaryzacja funkcji języka. Standaryzacja języka przejawia się w tym, że w miejsce bogatych i różnorodnych synonimów pojawia się jeden termin, którym chce się oddać różnorodność procesów czy działań. Abstrakcjonalizacja języka z kolei polega na tym, że język zatrzymuje naszą uwagę poznawczą na terminach i pojęciach i nakierowuje nas na analizę tych terminów czy pojęć. Natomiast parcelaryzacja funkcji języka sprowadza się do rozbicia jedności jego potrójnej funkcji: semantycznej, syntaktycznej i pragmatycznej oraz koncentrowaniu się na jednej z nich: albo tylko semantycznej (znaczeniowej), albo tylko syntaktycznej (składniowej), albo tylko pragmatycznej (użytecznościowej). Cała ta triada jest związana bezpośrednio z przekładami oryginalnego tekstu metafizycznego na języki obce, a problemy z tego wynikające zostały omówione w powyższym artykule. Oczywiście są to ogólne tendencje językowe, z którymi spotykamy się w rożnych dziedzinach. W dziedzinie jednak przekładów języka filozofii realistycznej – czyli metafizyki, która ma za przedmiot rzeczy realne – na „widzenie” poznawcze tychże realnie istniejących rzeczy powinien naprowadzać język. De la normalisation à l’abstractionnalisation de la langue: problèmes survenant dans la traduction de textes de métaphysique réaliste Dans le processus de traduction des textes philosophiques, en particulier ceux concernant la métaphysique réaliste, en d’autres langues, apparaît une complication, qui finalement détermine le sens des mots et des phrases entières. Nous nous trouvons devant une triade concernant différents problèmes, à savoir : la standardisation du vocabulaire, l’abstractionnalisation des termes et la parcellarisation des fonctions du langage. La normalisation du langage se manifeste par le fait qu'au lieu de synonymes riches et diversifiés, apparaît un seul terme, avec lequel on veut exprimer divers processus et actions. A son tour, l’abstractionnalisation du langage consiste à fixer notre attention cognitive par le langage sur les termes et sur les concepts, et nous oriente à les analyser. Par contre, la parcellarisation des fonctions langagières revient à rompre l'unité de sa triple fonction (sémantique, syntaxique et pragmatique) et à se focaliser sur une seule d’entre elles: soit sémantique (concernant le sens), soit syntaxique (concernant la structure), soit pragmatique (concernant l’utilité). La triade entière est directement liée à la traduction du texte métaphysique original en langues étrangères, et les problèmes qui en résultent ont été discutés dans l'article ci-dessus. Bien entendu, ce sont des tendances linguistiques générales que nous rencontrons dans divers domaines. Cependant, dans le domaine des traductions du langage de la philosophie réaliste – c’est-à-dire de la métaphysique, qui a pour objet les choses réelles – le langage devrait guider la «vision» cognitive de ces choses réellement existantes.

FR

Dans le processus de traduction des textes philosophiques, en particulier ceux concernant la métaphysique réaliste, en d’autres langues, apparaît une complication, qui finalement détermine le sens des mots et des phrases entières. Nous nous trouvons devant une triade concernant différents problèmes, à savoir : la standardisation du vocabulaire, l’abstractionnalisation des termes et la parcellarisation des fonctions du langage. La normalisation du langage se manifeste par le fait qu'au lieu de synonymes riches et diversifiés, apparaît un seul terme, avec lequel on veut exprimer divers processus et actions. A son tour, l’abstractionnalisation du langage consiste à fixer notre attention cognitive par le langage sur les termes et sur les concepts, et nous oriente à les analyser. Par contre, la parcellarisation des fonctions langagières revient à rompre l'unité de sa triple fonction (sémantique, syntaxique et pragmatique) et à se focaliser sur une seule d’entre elles: soit sémantique (concernant le sens), soit syntaxique (concernant la structure), soit pragmatique (concernant l’utilité). La triade entière est directement liée à la traduction du texte métaphysique original en langues étrangères, et les problèmes qui en résultent ont été discutés dans l'article ci-dessus. Bien entendu, ce sont des tendances linguistiques générales que nous rencontrons dans divers domaines. Cependant, dans le domaine des traductions du langage de la philosophie réaliste – c’est-à-dire de la métaphysique, qui a pour objet les choses réelles – le langage devrait guider la «vision» cognitive de ces choses réellement existantes.

EN

In the process of translation of philosophical texts, especially those concerning realistic metaphysics, a complication arises, which ultimately determines the meaning of words and whole sentences. This gives rise to the problem-related triad, namely: standardization of vocabulary, abstractionalization of terms, and fragmentation of the functions of language. Standardization of language manifests itself in the fact that, instead of rich and diverse synonyms a single term appears, with which diverse processes and actions are named. Abstractionalization of language, in turn, is that language arrests our cognitive attention at terms and concepts, and compels us to analyze them. Fragmentation of the language functions consists in the breaking up of their threefold unity: semantic, syntactic, and pragmatic, and focusing instead on a single one of them: either semantic (concerning sense), or syntactic (concerning structure), or pragmatic (concerning usefulness). This triad is directly linked to the processes of translation of original metaphysical texts into foreign languages, and the resulting issues are discussed in this article. Of course, this triad represents current language trends encountered in various areas. However, in the field of translating the language of realistic philosophy, i.e. metaphysics that has real things as its object, the cognitive “seeing” of that object should be guided by language.

Keywords

PL

język; metafizyka realistyczna; przekłady; standaryzacja języka; abstrakcjonalizacja języka; funkcje języka; język; metafizyka realistyczna; przekłady; standaryzacja języka; abstrakcjonalizacja języka; funkcje języka

EN

language; realistic metaphysics; translations; language standardization; language abstractionalization; language functions

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2020
• Volume: 68
• Issue: 8
• Pages: 47-58

Dates

published

2020-12-23

Contributors

author

Andrzej Maryniarczyk

• John Paul II Catholic University of Lublin, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-6535-5089

References

• Aristotle. The Metaphysics. Translated by Hugh Tredennick. Havard University Press, 1980.
• Arystoteles. Metafizyka. Translated by Kazimierz Leśniak, PWN, 1983.
• Arystoteles. Kategorie. Translated by Kazimierz Leśniak, PWN, 1990.
• Arystoteles. Metafizyka, oprac. Mieczysław A. Krąpiec & Andrzej Maryniarczyk na podstawie tłum. Tadeusza Żeleźnika, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2017.
• Jałocho-Palicka, Małgorzata. „Osoba i czyn – The Acting Person – ingerencje redaktorskie i problemy przekładu. Przyczynek do analizy.” Wokół antropologii Karola Wojtyły . Zadania współczesnej metafizyki, nr 18, edited by Andrzej Maryniarczyk, Paulina Sulenta, and Tomasz Duma], Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2016, pp. 155-188.
• Krąpiec, Mieczysław A. Język i świat realny. Dzieła, t. XIII. Redakcja Wydawnictw KUL, 1995.
• Maryniarczyk, Andrzej. „Rola języka naturalnego w metafizyce realistycznej.” Roczniki Humanistyczne, t. 59, z. 8, 2011, pp. 9-22.
• Wojtyła, Karol. Considerations on the Essence of Man. Rozważania o istocie człowieka. Translated by John Grondelski, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2016.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.20688-5