„Nowy feminizm” Jana Pawła II i jego prekursorki

• Authors: Monika Kulesza

Title variants

EN

John Paul II’s “New Feminism” and Its Precursors

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem rozważań zawartych w artykule jest ponowne ukazanie znaczenia terminu „nowy feminizm”, który do terminologii filozoficzno-teologicznej wprowadził Jan Paweł II. Ponieważ papież nie sprecyzował do końca znaczeń tego pojęcia, konieczne w ustalaniu jego sensu okazało się przywołanie kontekstów nauki Jana Pawła II, które doświetlają znaczenie terminu, w szczególności zaś papieskiego nauczania związanego z teologią małżeństwa i rodziny oraz teologią ciała. Artykuł przywołuje i omawia ponadto te miejsca papieskiej nauki i wystąpień, w których Jan Paweł II apelował do kobiet, by stawały się promotorkami nowego feminizmu. Druga część pracy poświęcona jest tym kobietom, które inspirowały bądź mogły inspirować Jana Pawła II w dziele formowania nowego feminizmu. Wśród nich zdecydowanie wyróżniają się święta Edyta Stein i błogosławiona Marcelina Darowska, w pełni zasługujące na miano prekursorek katolickiego feminizmu.

EN

The aim of the considerations incorporated into this paper is to present anew the meaning of the term “new feminism,” which John Paul II introduced into philosophical and theological terminology. Since the Pope did not fully clarify the meaning of the term, it is necessary to recall the contexts of John Paul II’s teachings that shed more light on the term, and especially to invoke those papal teachings related to the theology of marriage and family, and the theology of the body. This article also evokes and discusses those areas of papal teaching and speeches in which John Paul II appealed to women to become promoters of this new feminism. The second part of the work is devoted to those women who inspired or could have inspired John Paul II in the work of forming a new feminism. Amongst them, Saint Edith Stein and Blessed Marcelina Darowska stand out, both fully deserving the name of the precursors of Catholic feminism.

Keywords

PL

nowy feminizm; kobieta; Jan Paweł II; Marcelina Darowska; Edyta Stein; nowy feminizm; kobieta; Jan Paweł II; Marcelina Darowska; Edyta Stein

EN

new feminism; woman; John Paul II; Edith Stein; Marcelina Darowska

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2020
• Volume: 68
• Issue: 1
• Pages: 327-344

Dates

published

2020-12-28

Contributors

author

Monika Kulesza

• John Paul II Catholic University of Lublin, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-9588-5950

References

• Adamczyk, Dariusz. „Promocja godności kobiety w świetle Listu apostolskiego Mulieris dignitatem Jana Pawła II”. Studia Gnesnensia, nr 27, 2013, ss. 165–201.
• Allen, Prudence. „Filozofia relacji w nowym feminizmie Jana Pawła II”. Kobiety w Chrystusie. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 33–79.
• Arbatowska, Marta Maria. „Edyta Stein – święta i feministka?”. Kultura – Media – Teologia, nr 19, 2014, ss. 9–24.
• Białas-Zielińska, Klaudyna. „Teologia feministyczna a «nowy» feminizm. Zarys problematyki”. Varia doctrinalia. Prace naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, red. Łukasz Machaj, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, 2012, ss. 65–77.
• Bilska, Małgorzata. „Specyfika działania nowego feminizmu w kontekście założeń programowych tradycyjnego ruchu feministycznego”. Edukacja Humanistyczna, z. 1, 2006, ss. 75–84.
• Bingelli, Sophie. „Wprowadzenie”. Teresa Benedykta od Krzyża (Edyta Stein). Kobieta pytania i refleksje. Tłum. Wiesław Szymona, Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2015, ss. 5–22.
• Chmielewski, Marek. „Odkryć geniusz kobiety. Synteza myśli Jana Pawła II na temat kobiety”. Mulieris dignitatem. Promieniowanie kobiecości, red. Teresa Paszkowska, Wydawnictwo KUL, 2009, ss. 45–59.
• Dźwig, Dorota. „Kobieta w myśli Edyty Stein”. Studia Gdańskie, t. 22, 2008, ss. 13–17.
• Elshtain, Jean Bethke. „Równość etyczna w nowym feminizmie”. Kobiety w Chrystusie. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 355–370.
• Gawkowska, Aneta. „Teologia ciała, antropologia teologiczna, nowy feminizm”. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, nr 36, 2012, ss. 56–62.
• Gawkowska, Aneta. Skandal i ekstaza. Nowy Feminizm na tle koncepcji pojednania według Jana Pawła II. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2015.
• Giemza, Bogdan, „Jan Paweł II jako promotor nowego feminizmu”. Wrocławski Przegląd Teologiczny, t. 27(1), 2019, ss. 23–39.
• Ingarden, Roman. „O badaniach filozoficznych Edyty Stein”. Edyta Stein. O zagadnieniu wczucia. Tłum. Danuta Gierulanka, Jerzy F. Gierula, Znak, 1988, ss.155–180.
• Jabłońska-Deptuła, Ewa. Niepokalanki w polskim trwaniu. Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, 1993. Jabłońska-Deptuła, Ewa. Marcelina Darowska. Niepokalanka 1827–1911. Oficyna Wydawnicza El-Press, 1996.
• Jabłońska-Deptuła, Ewa. „Historyczno-społeczny kontekst życia Marceliny Darowskiej“. Marcelina Darowska. Niepokalański charyzmat wychowania, red. Marek Chmielewski, Oficyna Wydawnicza El-Press, 1996.
• Jabłońska-Deptuła, Ewa. Zakorzeniać nadzieję. M. Marcelina Darowska o rodzinie i dla rodziny. Werset, 2007.
• Klejdysz, Natalia. „Nowy feminizm – teoria i praktyka”. Przegląd Politologiczny, nr 2, 2014, ss. 183– 193.
• Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. M. Michele Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008.
• Kowalewska, Ewa H. „Walczący feminizm w konfrontacji z chrześcijaństwem”. Teologia i Moralność, nr 5, 2009, ss. 141–151.
• Kupczak, Jarosław. Teologiczna semantyka płci. Wydawnictwo WAM, 2013.
• Léna, Margeurite. „Twórcze zróżnicowanie. Edukacja kobiet”. Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 371–385.
• Matlary, Jaane H. Nowy feminizm. Kobieta i świat wartości. W Drodze, 2000.
• Mroczkowski, Ireneusz. „Nowy feminizm w nauczaniu Jana Pawła II”. Więź, nr 1, 1998, ss. 11–19.
• Müller, Andreas Uwe, i Maria Amata Neyer. Edyta Stein. Życie niezwykłej kobiety. Tłum. Wiesław Szymona, Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2019.
• Nabywaniec, Stanisław. „Marceliny Darowskiej system pedagogiczno-edukacyjny”. O kobietach. Studia i szkice. Wiek XIX, red. Jadwiga Hoff, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011.
• O wychowaniu. W oparciu o zasady Matki Marceliny Darowskiej, oprac. S. Anuncjata od Trójcy Świętej, [b.m.w.] 2010.
• O’Brien Steinfels, Margaret. „Trudności nowego feminizmu”. Więź, nr 1, 1998, ss. 80–90.
• Petry-Mroczkowska, Joanna. Feminizm-antyfeminizm. Kobieta w Kościele. Wydawnictwo WAM, 2012.
• Prochowicz, Jolanta. „Kościół i feminizm – perspektywa dialogu”. Filo-Sofija, nr 33, 2016, ss. 145–151.
• Schumacher, Michele M. „Przedmowa do wydania polskiego”. Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss.19–33.
• Schumacher, Michele M. „Wprowadzenie do nowego feminizmu”. Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 21–30.
• Sołtan, Maria Alma. Człowiek wielkich pragnień. Matka Marcelina Darowska 1827–1911. Siostry Niepokalanki, 1977.
• Strembska-Kozieł, Martyna. „Kobiecość – powołanie i zadanie w myśli Edyty Stein”. Ateneum Kapłańskie, z. 1(647), 2017, ss. 84–93.
• Zdybicka, Zofia J. „Dlaczego kompleks feminizmu?”. Ethos, nr 1, 1995, ss. 48–56.
• Zdybicka, Zofia J. „Prawdziwy i fałszywy feminizm”. Roczniki Filozoficzne, t. 52, z. 2, 2003, ss. 83–102.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2068s-22