EN
The article is devoted to relations between Church and the Ukrainian State and analysis of their current state and prospects of development. The authors analyze some state–church approaches to the relationship between State and Church based on Ukrainian legislation and social concepts of churches. The main task of a modern state is to guarantee freedom of conscience to citizens and provide conditions for free functioning of religious organizations. Church also assumes certain responsibilities to the state and society. The article provides an overview of the attitude of the Catholic, Greek Catholic and Orthodox Churches to power. Referring to the practice of state-church relations and church-state relations in Ukraine, the authors deduce that the subjects of these relations do not yet demonstrate the appropriate level of culture of this relationship, and do not follow the rules of partnership between Church and State. The authors admit a possibility to constructively criticize each other’s positions and make mutual demands, contextualizing their interests and needs while forming this culture. At the same time, State should get rid of the remnants of Soviet totalitarian control over the activities of Church, and Church should renounce patronage and servility. For both State and Church, in the sphere of mutual relations, taking into consideration world models of civilized relations between them and referring to their own history of these relations and existing experience of communication with each other, there should be established a high culture of dialogue between State and Church, between secular and spiritual authorities.
PL
Kultura relacji państwo–Kościół i Kościół–państwo: przypadek Ukrainy Artykuł poświęcony jest stosunkom między Kościołem a państwem ukraińskim oraz analizie obecnego stanu i perspektyw rozwoju dla tych stosunków. Autorzy analizują niektóre sposoby interpretacji relacji państwo–Kościół w oparciu o ukraińskie ustawodawstwo i społeczne koncepcje kościołów. Głównym zadaniem współczesnego państwa jest zagwarantowanie obywatelom wolności sumienia i zapewnienie warunków do swobodnego funkcjonowania organizacji religijnych. Kościół również przyjmuje na siebie pewne obowiązki wobec państwa i społeczeństwa. W artykule dokonano przeglądu stosunku Kościołów katolickiego, greckokatolickiego i prawosławnego do władzy. Odnosząc się do praktyki stosunków państwo–Kościół i Kościół–państwo na Ukrainie, autorzy wnioskują, że podmioty tych stosunków nie wykazują jeszcze odpowiedniego poziomu kultury w takich relacjach i nie przestrzegają zasad partnerstwa między Kościołem a państwem. Autorzy dopuszczają możliwość konstruktywnej krytyki wzajemnych stanowisk i wysuwania żądań wobec siebie, kontekstualizując swoje interesy i potrzeby przy kształtowaniu tej kultury. Jednocześnie państwo powinno wyzbyć się resztek systemu kontroli działalności Kościoła, który wywodzi się z sowieckiego totalitaryzmu, a Kościół powinien zrezygnować z postawy protekcjonalności i służalczości. W sferze wzajemnych stosunków należy stworzyć wysoką kulturę dialogu między państwem a Kościołem, między władzami świeckimi i duchowymi, uwzględniając światowe wzorce cywilizowanych stosunków pomiędzy tymi sferami, oraz odwołując się do własnej historii tych stosunków i dotychczasowych doświadczeń we wzajemnej komunikacji.