EN
Contemporary art as a measure of social consciousness becomes a reference point for finding the boundary between the sacred and the anti-sacred, the aspect that acting as a mirror becomes a reflection of reality, and only at first glance, it speaks of identity but is not true in its essence. Through the semantic key of the symbols of mirroring and reflecting, in the knowledge of the true picture, from divine emptiness to holy fullness, a dialogue of contemporary Ukrainian artists with Kazimir Malevich is formed. The most powerful example of this dialogue is created in the works of Ukrainian classics Oleksandr Dubovyk, Oleksandr Roitburd, and Oleksandr Klymenko. On this path, artists are helped by the heritage of the Ukrainian ethnos, which harmoniously combines the memory of Trypillia culture, national symbols, traditions of icon painting, the school of Mykhailo Boychuk and much more. This article focuses on the sacred in the symbols of contemporary Ukrainian painting that absorbs the most characteristic signs, codes, and ciphers of the previous centuries, transferring spirituality into the 21st century. The transformation of religious symbols into contemporary ones, in consequence of building a discourse with mass culture, generates them into a new cultural code. The semantics of mass culture gives the visual material that forms the sacredness of the 21st century, which exists on the border of the material and the spiritual, as a reflection of the myth. The works of art by Nina Murashkina, Andriy Tsoy, and Mykyta Tsoy are a striking example of that. The sacred in which the mystery of real life is concentrated can endow thinking with a true, rather than an imaginary essence and provide a tool for solving the problem of individuality, freedom, and existence, which the new century is filled with.
PL
Sacrum w symbolice malarstwa ukraińskiego na przełomie XX i XXI wieku Sztuka współczesna jako miara świadomości społeczeństwa staje się punktem odniesienia dla zlokalizowania granicy między sacrum a anty-sacrum – aspektem, który, działając jak lustro, staje się odbiciem rzeczywistości i tylko na pierwszy rzut oka opisuje tożsamość, ale w swej istocie nie jest prawdziwy. Poprzez klucz semantyczny zawarty w symbolice lustra i odbicia, w poznaniu prawdziwego obrazu, od boskiej pustki do świętej pełni, następuje dialog współczesnych artystów ukraińskich z Kazimierzem Malewiczem. Najdobitniejszym przykładem tego dialogu są prace ukraińskich klasyków Ołeksandra Dubowyka, Ołeksandra Roitburda i Ołeksandra Kłymenki. W tej drodze artystom pomaga dziedzictwo ukraińskiego etnosu, które harmonijnie łączy pamięć kultury trypolskiej, symbole narodowe, tradycje malarstwa ikonowego, szkołę Mychajły Bojczuka i wiele innych. Prezentowany artykuł skupia się na sacrum w symbolice współczesnego malarstwa ukraińskiego, które wchłania najbardziej charakterystyczne znaki, kody i szyfry poprzednich stuleci, przenosząc duchowość w XXI wiek. Transformacja symboli religijnych na współczesne, a w konsekwencji budowanie dyskursu z kulturą masową, tworzą nowy kod kulturowy. Semantyka kultury masowej dostarcza materiału wizualnego, który tworzy sakralność XXI wieku, istniejącą na granicy tego, co materialne i duchowe – jako odbicie mitu. Dzieła sztuki Niny Muraszkiny, Andrija Tsoya i Mykyty Tsoya są tego dobitnym przykładem. Sacrum, w którym skupia się tajemnica prawdziwego życia, sprawia, że myślenie jest czymś realnym, dostarczając narzędzia do rozwiązania współczesnego problemu indywidualności, wolności i istnienia.