Kult przodków w Chinach - geneza, formy, znaczenie

• Authors: Wiktoria Karpińska

Title variants

EN

Ancestor Worship in China: Origin, Forms and Meaning

Abstracts

EN

Worshiping the spirits of departed ancestors is an essential element of traditional Chinese beliefs. As time passed, these beliefs underwent many transformations, but the cult of the dead remained a fundamental pillar of Chinese culture, linking the beliefs of the Chinese people from the Neolithic to the present. Thanks to Confucianism, it developed significantly and gained a new meaning, thanks to which it has a significant influence on Chinese society to this day. This article presents the origin and development of ancestor worship, indicates the role of Confucianism in its development, as well as discusses the most important feasts in honor of the dead and funeral rites. In addition, the author drew attention to the political dimension and place of ancestor worship in Chinese culture to this day.

PL

Oddawanie czci duchom zmarłych przodków to istotny element tradycyjnych wierzeń chińskich. Wraz z upływem czasu wierzenia te przechodziły liczne transformacje, kult zmarłych pozostawał jednak niezmiennie podstawowym filarem kultury chińskiej, łączącym wierzenia ludności chińskiej od neolitu aż do teraźniejszości. Dzięki konfucjanizmowi znacznie się rozwinął i zyskał nowe znaczenie, dzięki czemu do dziś ma istotny wpływ na chińskie społeczeństwo. W artykule przedstawiono genezę i kształtowanie się kultu przodków, wskazano rolę konfucjanizmu w jego rozwoju, a także omówiono najważniejsze święta na cześć zmarłych oraz obrzędy pogrzebowe. Ponadto autorka zwróciła uwagę na polityczny wymiar i miejsce kultu przodków w kulturze chińskiej do dzisiaj.

Keywords

EN

Ancestor worship; China; Chinese beliefs; Confucianism; filial piety

PL

Chiny; chińskie wierzenia; konfucjanizm; kult przodków; powinność synowska

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2023
• Volume: 14
• Issue: 4
• Pages: 97-111

Dates

published

2023

Contributors

author

Wiktoria Karpińska

References

• Bell, Daniel A. China’s New Confucianism. Princeton: Princeton University Press, 2010.
• „Chiny: na łasce przodków”. National Geographic. Dostęp 20.05.2021. https://www.national-geographic.pl/artykul/chiny-na-lasce-przodkow?page=2.
• Giza, Andrzej. „Znaczenie symbolu smoka w kulturze Państwa Środka”. W: Krajobraz semantyczny wsi i miast, red. Józef Marecki i Lucyna Rotter, 215–224. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydawnictwo Naukowe, 2016.
• „Inside ancient China’s mourning rituals for the early death of children”. Grunge, dostęp 20.05.2021, dostęp https://grunge.com/925482/inside-ancient-chinas-mourning-rituals-for-the-early- death-of-children/
• Konior, Jan. „Analiza genezy mitu zła w kulturze chińskiej”. Anthropos nr 12–13 (2009,). Dostęp 20.05.2021. http://www.anthropos.us.edu.pl/ anthropos7/texty/konior.htm.
• „Kult przodków w Chinach a święto zmarłych w Polsce”. Joanna Bożek. Dostęp 16.05.2021. http://www. joannabozek.pl/2011/11/kult- przodkow-w-chinach-swieto-zmarych.html.)
• „Kult przodków we współczesnym Wietnamie”. Polska-Azja. Dostęp 20.05. 202. 1http://www. polska -azja.pl/kult-przodkow-we- wspolczesnym-wietnamie/.
• Liu Amy. Taiwan A to Z: The Essential Cultural Guide. Taipei: Community Services Center, 2016.
• Muchowska, Joanna. „Chińskie zwyczaje pogrzebowe: powtórny pochówek”. Investigationes Linguisticae 37, 2018: 44–58. https://doi.org/10.14746/il.2017.37.4.
• Olszewski, Wiesław. Chiny, zarys kultury. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2003.
• „Pierwotne wierzenia chińskie cz. I”. Języki I Kultura Świata. Blog pasjonatki języków obcych, religii i szeroko pojętej kultury. Dostęp 16.05.2021. https://jezyki-swiata.blogspot.com/2013/ 11/pierwotne-wierzenia-chinskie.html.
• Tylkowski, Marek. „Xiao (孝) - najtrwalsza z chińskich cnót i jej współczesne interpretacje”. Inskrypcje. Półrocznik 4, z. 2 (7) 2016: 121–133.
• Wasiliew, Leonid. Kulty, religie i tradycje Chin. Przeł. Aleksander Bogdański. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974.

Identifiers

DOI

10.18290/rkult23144.5

Biblioteka Nauki

31233907