Normatywne aspekty w konstytucji apostolskiej papieża Franciszka Veritatis gaudium o uniwersytetach i wydziałach kościelnych

• Authors: Stanisław Biały

Title variants

EN

Normative Aspects in the Apostolic Constitution of Pope Francis: Veritatis Gaudium on Universities and Church Faculties

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Analizując konstytucję apostolską Veritatis gaudium, można dostrzec dwie normatywne perspektywy. Pierwsza oparta jest na woli kontynuacji personalistycznej idei wychowania katolickiego, jak i działalności misyjnej Kościoła. Tym samym wpisuje się w wykładnię, jak dzisiaj należy rozumieć kwestię dotarcia do konkretnego człowieka z prawdą katolickiej wiary, zawartą w kan. 781-792. Druga poszerzona jest o nowe zasady otwarcia się na dialog i kulturę ogólnoludzką. Możemy nazwać to „misyjną normą humanistyczno-teocentryczną”. Znaczy to, że jeśli za kontynuację będziemy rozumieli personalistyczny wymiar doktryny (realizowany w duchu Jana Pawła II), to papież Franciszek wymóg ten przeradza w zasadę wyjścia Kościoła do innych kultur ościennych poprzez nowy paradygmat dochodzenia do prawdy i pojednania, tzn. aktualizacji. Nazwane to zostało „koniecznością przemiany misyjnej Kościoła”. I jeśli w tę podwójną perspektywę została wpisana rola uniwersytetów i wydziałów kościelnych, które mogą dostarczać integrującej wiedzy o człowieku, podając jej naukowe uzasadnienie na zasadzie interdyscyplinarności, to w tym kontekście studia z prawa kanonicznego uzyskują bardzo ważną rolę (jak też sam KPK).

EN

When analyzing the apostolic constitution Veritatis Gaudium, we see two normative perspectives. The first is based on the will to continue the personalistic idea of Catholic education as well as the missionary activity of the Church. Thus, it fits into the interpretation of how one should understand today the issue of reaching a specific person with the truth of the Catholic faith, as stated in can. 781-792, etc. Secondly, we have here a broadened view of new principles of openness to dialogue and universal human culture. We can call it „integrative humanities” or „missionary humanistic norm”. This means that if the continuation here present is a clearly noticeable personalistic dimension of the doctrine (in the spirit of John Paul II), then this requirement Pope Francis transforms into the principle of the Church’s going out to other neighboring cultures through a new paradigm of reaching truth and reconciliation (i.e. actualization). This was called „the necessity of the Church’s missionary transformation”. And if in this dual perspective is included the role of universities and Church faculties, which can provide integrating knowledge about man, giving scientific justification on an interdisciplinary basis, then in this context studies in Canon law acquire an especially important role (as well as the Code of Canon Law).

Keywords

PL

Kodeks Prawa Kanonicznego; norma prawna; norma prawna, etyczna, personalistyczna; humanizm; przemiany i wyzwania społeczne; misja Kościoła katolickiego; Kodeks Prawa Kanonicznego; norma prawna; norma prawna, etyczna, personalistyczna; humanizm; przemiany i wyzwania społeczne; misja Kościoła katolickiego

EN

Code of Canon Law; legal, ethical, personalistic norms; humanism; social changes and challenges; mission of the Catholic Church

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2020
• Volume: 30
• Issue: 4
• Pages: 213-228

Dates

published

2021-05-29

Contributors

author

Stanisław Biały

• Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-6390-0087

References

• Arcybiskup przypomina, że Dokument z Aparecidy jest kluczowy dla zrozumienia „rewolucji” Franciszka, https://www.pch24.pl/ [dostęp: 17.08.2017].
• Balicki Janusz, Frątczak Ewa, Nam Charles: Przemiany ludnościowe: fakty – interpretacje – oceny. Mechanizmy przemian ludnościowych. Globalna polityka ludnościowa, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2003.
• Bar Wiesław: Studia z prawa kanonicznego w odmętach reform, „Kościół i Prawo” 8 (2019), nr 1, s. 9-28.
• Bronk Krzysztof: Papież: „trzeba odzyskać prawdziwe oblicze prawa w Kościele”, https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2020-02/papiez-franciszek-prawo-kanoniczne-kary-samowola.html [dostęp: 21.02.2020].
• Chrobak Stanisław: Jan Paweł II. Pamięć i tożsamość u podstaw nowego humanizmu, „Studia Gdańskie” 30 (2012), s. 203-2018.
• Czekajewska Justyna: Personalizm etyczny. Różnice i podobieństwa w relacji do personalizmu tradycyjnego, „Filo-Sofija” 2009, nr 1(8), s. 179-188.
• Dyduch Jan: Rola Kodeksu Prawa Kanonicznego 1983 w realizowaniu misji Kościoła, „Prawo Kanoniczne” 57 (2014), nr 1, s. 23-37.
• Gacka Bogumił: Personalizm chrześcijański św. Jana Pawła II, „Studia Theologica Varsaviensa” 52 (2014), nr 1, s. 29-58.
• Kiedy ukaże się znowelizowany kodeks prawa kanonicznego?, http://www.pch24.pl/kiedy-ukaze-sie-znowelizowany-kodeks-prawa-kanonicznego [dostęp: 24.02.2020)].
• Kościelniak Cezary: Publiczne role współczesnego uniwersytetu: między zobowiązaniami kulturowymi a ekonomicznymi, „Humanities and Social Sciencies” 18 (2013), nr 20, s. 47-62.
• Lent Bogdan: Rola wartości humanizmu integralnego w prowadzeniu projektów, „Współczesne Zarządzanie” 2012, nr 2, s. 42-50.
• Merecki Jarosław: Interdyscyplinarność teologii, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 26 (2018), nr 2, s. 165-175.
• Prado Flores H. Jose: Ewangelizować z mocą, Poznań: Wydawnictwo Świętego Wojciecha 2016.
• Rynkiewicz Tadeusz: Rola uniwersytetu w kulturze _ Jan Paweł II (cytaty), „Człowiek w Kulturze” 21 (2009/2010), s. 161-178.
• Rzecznik KEP: Nauczanie Jana Pawła II jest cały czas aktualne. Warto z niego czerpać, https: //www.rmf24.pl/ [dostęp: 2.04.2018].
• Rzepecki Arnold: Funkcjonowanie prawa kanonicznego w polskim porządku prawnym – zarys tematu, [w:] Acta Erasmiana, red. M. Sadowski, Wrocław: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 2013, s. 163-184.
• Sajdak-Burska Anna: Paradygmat humanistyczny w dydaktyce akademickiej – utopia, konieczność, szansa?, „Pedagogika Szkoły Wyższej” 2 (2017), s. 13-26.
• Skrzypczak Robert: Osoba i misja. Podstawy eklezjologii misyjnej w świetle personalizmu papieża Jana Pawła II, Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek 2005.
• Szymańska Maria, Uczeń jako podmiot i przedmiot działalności nauczyciela, „Edukacja Elementarna w Teorii i w Praktyce” 16 (2016), nr 2, s. 57-70.
• Suchodolski Bogdan, Wojnar Irena: Humanizm i edukacja humanistyczna. Wybór tekstów, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1988.
• Ślipko Tadeusz: Konstytucja Apostolska, Ex Corde Ecclesiae a aktualny status uniwersytetu katolickiego, „Studia Philosophiae Christianae” 36 (2000), nr 2, s. 283-298.
• Zabielski Józef: Personalizm jako imperatyw wartościowania człowieka, „Rocznik Teologii Katolickiej” 13 (2014), nr 1, s. 125-137.
• Zalewski Sylwester: ABC chrześcijanina. Mały słownik, Warszawa: Verbinum 1999, s. 12.
• Zonik Aleksandra: Nauczanie religii w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. i polskim konkordacie z 1993 r., „Kościół i Prawo” 1 (14) 2012, s. 167-177.

Identifiers

DOI

10.18290/rnp20304-12