The Autonomous Rights in the Canonical Legal Order, Central to Carrying out the rights of Minors. The Dilemma Appertaining to the Clause “With Exception to Cases Which, on the Basis of Divine or Canon Law, Exempt the Minor from Parental or Guardian Authority” (can. 98 § 2 CIC/83)

• Authors: Ginter Dzierżon

Title variants

PL

Autonomiczne prawa do wykonywania uprawnień małoletnich w kanonicznym porządku prawnym. Dylematy na kanwie klauzuli „z wyjątkiem spraw, w których małoletni na podstawie prawa Bożego lub kanonicznego są wyjęci spod władzy rodziców lub opiekunów” (kan. 98 § 2 KPK)

Abstracts

PL

W zaprezentowanym opracowaniu Autor ukazał dylematy jakie powstały w wyniku jego namysłu nad klauzulą „z wyjątkiem spraw, w których małoletni na podstawie prawa Bożego lub kanonicznego są wyjęci spod władzy rodziców lub opiekunów” ujętą w kan. 98 § 2 KPK w kontekście problematyki autonomicznych praw do wykonywania uprawnień małoletnich w kanonicznym porządku prawnym. Nie podważając zasadności wprowadzenia klauzuli wykazał, iż występujące w niej odniesienie do prawa Bożego generuje poważne trudności interpretacyjne wynikające z faktu, iż autonomiczne sprawy małoletnich w wyniku procesu pozytywizacji w kanonicznym porządku prawnym nie zostały precyzyjnie wyartykułowane. Wskazał, iż bardzo trudno jest wyznaczyć jasne, precyzyjne granice pomiędzy prawem Bożym a prawem pozytywnym. Wyraził pogląd, iż autonomiczność uprawnień małoletnich nie jest absolutna w odniesieniu do spraw związanych z prawem Bożym, optując za możliwością korekty postaw przez rodziców lub opiekunów. Ze względu na obecny znikomy stan dorobku kanonistyki w tej kwestii, który w zasadzie sprowadza się do egzemplarycznego wymienienia uprawnień przez komentatorów kan. 98 § 2 KPK (kan. 89 CIC/17) Autor postuluje, sugerując prowadzenie bardziej rzetelnych badań w nad tym interesującym zagadnieniem.

EN

In the study presented, the author points out the dilemmas which arose as a result of his reflection on the clause “except in cases in which minors, on the basis of divine law or canon law, are excluded from the authority of their parents or guardians,” included in can. 98 § 2 of the Code of Canon Law, in the context of the problem of autonomous rights to exercise the powers of minors in the canonical legal order. Without questioning the legitimacy of the introduction of the clause, he showed that the reference in it to Divine law generates serious difficulties of interpretation due to the fact that the autonomous matters of minors that result from the positivisation process in the canonical legal order, have not been precisely articulated. He pointed out that it is very difficult to draw clear, precise boundaries between divine law and positive law. He expressed the view that the autonomy of the powers of minors is not absolute in relation to matters of divine law, opting for the possibility for parents or guardians to correct attitudes. In view of the current scant state of the canonical heritage on this issue, which basically boils down to an exemplary enumeration of powers by the commentators of can. 98 § 2 of the Code of Canon Law (can. 89 CIC/17), the author postulates, suggesting more reliable research on this interesting issue.

Keywords

EN

canon law; minors; parents; guardians; autonomous rights

PL

prawo kanoniczne; małoletni; rodzice; opiekunowie; autonomiczne uprawnienia

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2023
• Volume: 33
• Issue: 2
• Pages: 43-57

Dates

published

2023

Contributors

author

Ginter Dzierżon

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

• https://orcid.org/000000025116959X

References

• Aymans Winfried, Mörsdorf Klaus, Kanonisches Recht, vol. 1, Padeborn–München–Wien–Zürich: F. Schöningh 1991.
• Bender Ludovicus, Normae generales de personis. Commentarius in canones 87-106, Roma–Parigi–New York–Tournai: Descleé & C.–Editori Pontifici 1957.
• Bonnet Piero A., I diritti-doveri fondamentali del fedele non formalizzati nella positività canonica umana, [in:] Diritti fondamentali del fedele, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2004, pp. 115-173.
• Bunge Alejandro, Las claves del Código. El libro I del Código de Derecho Canonico, Buenos Aires: San Benito 2006.
• Castillo Lara Rosalio L., La condizione e lo statuto giuridico del minore nell’ordinamento giuridico della Chiesa, “Salesianum” 52 (1990), pp. 257-273.
• Chiappetta Luigi, ll Codice di Diritto Canonico. Commento giuridico – pastorale, vol. 1, Roma: Edizioni Dehoniane Bologna 1996.
• Conte a Coronata M., Compendium iuris canonici a usus scholarum, vol. 1, 5. ed., Taurini–Roma: Marietti 1950.
• Degiorgi Giorgio, I minori nella legislazione della Chiesa, Venezia: Marcianum Press 2015.
• De Paolis Valesio, Montan Agostino, Libro I del Codice: Norme generali (can. 1-203), [in:] Il diritto nel mistero della Chiesa, reds. Gruppo Italiano Docenti di Diritto canonico, Roma: Pontificia Università Lateranense 1998, pp. 219-434.
• Dzierżon Ginter, Funkcjonowanie kanonicznego porządku prawnego. Prawo Boże, prawo ludzkie, prawo czysto kościelne w prawie kanonicznym, “Kościół i Prawo” 10 (2021), no. 1, pp. 45-55.
• Gałkowski Tomasz, Prawo Boże w kanonistyce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW 2023.
• Jimènez Urresti Theodoro I., Comento al can. 98 CIC, [in:] Código de Derecho Canónico. Edición bilingüe comentada, ed. Lamberto De Echeveria, Madrid: Biblioteca de Autores Cristianos 1985.
• Jiménez Urresti Theodoro I., De la teología a la canonística, Salamanca: Universidad Pontificia de Salamanca 1993.
• Jone Heribertus, Commentarium in Codicem Iuris Canonici, vol. 1, Padeborn: Oficina libraria F. Schoningh 1950.
• Kistner Peter, Das göttliche Recht und die Kirchenverfassung. Der Freiraum für eine Reform, Berlin: LIT 2009.
• Michiels Gommarus, Principia generalia de personis in Ecclesia, Parisiis–Tornaci–Romae: Typis Societatis Joannis Evangelistae Desclée et Socii S. Sedis Apostolicae et S. Rituum Congregationis Typographi 1955.
• Navarro Luis, Persone e soggetti nel diritto della Chiesa, Roma: Apollinare studi 2000.
• Papale Claudio, I processi. Commento ai canoni 1400-1670 del Codice di Diritto Canonico, Roma: Urbaniana University Press 2016.
• Pinto Pio V., De normis generalibus, [in:] Commento al Codice di Diritto Canonico, ed. Pio V. Pinto, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2001, pp. 1-109.
• Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Liber I-De personis physicis et iuridicis-Sessio VIII, 4-8.10.1971, “Communicationes” 22 (1990), pp. 36-73.
• Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Liber II-De Populo Dei (Sessio Altera)-Sessio I, 15-20.10.1979, “Communicationes” 12 (1980), pp. 48-92.
• Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Liber I-De personis physicis et iuridicis-Sessio XI, 13-17.1972, “Communicationes” 22 (1990), pp. 118-165.
• Pree Helmut, Allgemeine Normen, [in:] Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, ed. K. Lüdicke, vol. 1, Essen: Ludgerus Verlag 1983, ad 89.
• Regatillo Eduardo, Institutiones iuris canonici, vol. 1, 6 ed., Santander: Editorial «Sal Terrae» 1961.
• Sobański Remigiusz, Komentarz do kan. 98 KPK, [in:] J. Krukowski, R. Sobański, Komentarz do Kodeksu prawa kanonicznego, vol. 1, Poznań: Pallottinum 2003, pp. 167-169.
• Vermeersch Arthur, Creusen Joseph, Epitome iuris canonici, vol. 2, Mechline–Romae: H. Dessain 1937.
• Wernz Franciscus, Vidal Petrus, Ius canonicum ad Codicis normam exactum, vol. 2, Romae: Apud Aedes Universitatis Gregorianae 1923.

Identifiers

DOI

10.18290/rnp23332.3

Biblioteka Nauki

29551827