Justice Dilemmas in Law: on the Sense of Analysing Biblical Texts in Modern Jurisprudence

• Authors: Artur Kokoszkiewicz

Title variants

PL

Dylematy sprawiedliwości w prawie – o zasadności analizy tekstów biblijnych na potrzeby współczesnego prawoznawstwa

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy problemów badawczych związanych z problematyką sprawiedliwości i prawa. Jest to temat stary jak świat, który z jednej strony zyskał obszerną literaturę, z drugiej jednak współcześnie jest jakby nieco zapomniany. Sprawiedliwość w prawie została odłożona na półkę z wartościami, które są oczywiste – są swego rodzaju dogmatem. Dzieje się to zupełnie niesłusznie, bowiem kiedy stawiamy pytania o to, co oznacza taka sprawiedliwość w prawie i na co wpływa, nie otrzymujemy prostych i zadowalających odpowiedzi. Staram się więc wykazać, że szerokie, wieloaspektowe podejście do tego tematu może okazać się wartościowe. W tym celu rozsądne i wartościowe wydaje się wykorzystanie wszelkich dostępnych badań i źródeł. Szczególnie interesujące mogą okazać się niektóre teksty biblijne, jak na przykład przypowieść o właścicielu winnicy, którą wybrałem do analizy, bowiem ujawnia wiele interesujących zagadnień. Są one nadal aktualne i dotyczą problemów stojących przed współczesnymi systemami prawnymi. Sądzę, że teksty te mogą być wartościowe dla rozwoju prawoznawstwa. Pozwalają także na integrację nauk o państwie i prawie; czy to o charakterze wewnętrznym (np. z dogmatyką prawniczą, pozwalającą na tworzenie sprawiedliwego prawa), czy zewnętrznym (z naukami innymi niż prawo). Tezą artykułu będzie stwierdzenie, że teksty biblijne, mimo że nie należą bezpośrednio do dziedziny nauk prawnych, posiadają cechy pozwalające na ich wykorzystanie we współczesnym prawoznawstwie. Wycinkiem badawczym i jedynym omawianym tutaj tekstem biblijnym będzie tekst ewangelisty Mateusza.

EN

This article deals with research problems related to justice and law. This is a perennial topic that has been widely discussed in literature but is somewhat forgotten today. Justice in law has been put aside along with values that are self-evident as a kind of dogma, which is utterly wrong. When we ask what such justice in law means, however, and what it affects, we do not get simple and satisfactory answers. Therefore I try to prove that a broad, multi-faceted approach can prove valuable. To this end, in my view, it is reasonable and valuable to use all available research and sources. Some biblical texts, such as the parable of the owner of a vineyard, which I have chosen for analysis, may prove particularly interesting. The parable reveals a great many interesting issues. They are still relevant today and deal with the problems faced by modern legal systems. I believe the texts can be beneficial for the development of jurisprudence. They also enable the integration of the science of state and law, either internally (e.g., with legal dogmatics, which permits the creation of just law) or externally (with sciences other than law). The claim here is that biblical texts, despite the fact that they do not belong directly with legal science, have qualities that enable their use in modern jurisprudence. The researched excerpt and the only biblical text discussed here will be that of Apostle Matthew.

Keywords

EN

theory and philosophy of law; justice; just law; history of law; Bible; jurisprudence; state and law

PL

teoria i filozofia prawa; sprawiedliwość; sprawiedliwe prawo; historia prawa; Biblia; jurysprudencja; państwo i prawo

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2023
• Volume: 33
• Issue: 3
• Pages: 7-21

Dates

published

2023

Contributors

author

Artur Kokoszkiewicz

• University College of Enterprise and Administration in Lublin (WSPA)

• https://orcid.org/0000000189141835

References

• Aletti Jean Noël, God’s Justice in Romans: Keys for Interpretating the Epistle to the Romans, Rome: Gregorian & Biblical Press, 2010.
• Arndt Wojciech, Bober Sergius, Sprawiedliwość społeczna w Konstytucji RP, Kraków: Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM, 2016.
• Bovati, Pietro, Re-Establishing Justice: Legal Terms, Concepts and Procedures in the Hebrew Bible, Sheffield: JSOT Press, 1994.
• Ciechanowicz-McLean Janina, Environmental Justice jako rodzaj sprawiedliwości, “Gdańskie Studia Prawnicze” 35 (2016), no. 1, pp. 119-130.
• Dworkin Ronald, Law’s Empire, Cambridge, MA: Belknapp Press, 1986.
• Gebhardt J. H., Pacta Sunt Servanda, “The Modern Law Review” 2 (1947), no. 2, pp. 159-170.
• Hiers Richard H., Justice and Compassion in Biblical Law, New York: T&T Clark, 2009.
• Kokoszkiewicz Artur, Sprawiedliwy proces administracyjny jako zadanie państwa. Studium teoretycznoprawne. Just administrative process as a task of the state theoretical and legal study, Warszawa: C.H. Beck, 2022.
• Kołakowski Leszek, Mini-wykłady o maxi-sprawach: Seria trzecia i ostatnia, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2000.
• Korporowicz Ł., Pacta sunt servanda w prawie kanonicznym in Pacta sunt servanda – nierealny projekt czy gwarancja ładu społecznego i prawnego?, ed. E. Kozerska, P. Sadowski, A. Szymański, Kraków: AT Wydawnictwo, 2015, pp. 113-125.
• Leszczyński Leszek, Zasady prawa – założenia podstawowe, “Studia Iuridica Lublinensia” 25 (2016) no. 1, pp. 11-16.
• Malarewicz Agnieszka, Pacta sunt servanda a prawo konsumenta do odstąpienia od umowy sprzedaży in Wokół zasad prawa cywilnego, ed. T. Mróz, S. Prutis, Białystok: Uniwersytet w Białymstoku, 2008, pp. 75-86.
• Mikołajewicz Jarosław, Wybór formuły czy teoria sprawiedliwości, “Etyka” 25 (1990), pp. 333-337.
• Montesquieu, Charles-Louis de Secondat, Myśli, trans. Leopold Gluck, Warszawa: PIW, 1985.
• Sadurski Wojciech, Teoria sprawiedliwości: podstawowe zagadnienia, Warszawa: PWN, 1988.
• Weinfeld Moshe, ‘Justice and Righteousness’-משפט וצדקה-The Expression and Its Meaning, in Justice and Righteousness: Biblical Themes and their Influence, ed. H. Reventlow, Y. Hoffman, Sheffield: Sheffield Academic Press, 1992, pp. 228-246.
• Ziembiński Z., Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996.

Identifiers

DOI

10.18290/rnp23333.1

Biblioteka Nauki

29551825