Posługa uniwersytetu. Akademia Platońska i współczesny uniwersytet

• Authors: Anna Śliz , Marek S. Szczepański

Title variants

EN

University Service. Plato’s Academy and the Modern University

Abstracts

EN

In the history of the university, it is possible to indicate life events and words like those of Kazimierz Twardowski about dignity and job of the university. These words are also important in the context of modernity, as the university, the primitive sources of which we can find in Ancient Greece, was coming through various times until it became an iconic institution of the postmodern society. The university is a place of forming and multiplying the capital and archiving knowledge. The article is an attempt to recreate dynamics of academic life from the Greek academy to the 21st century university.

PL

W dziejach uniwersytetu wskazać można przełomowe wydarzenia i słowa, jak te prof. Kazimierza Twardowskiego o dostojeństwie i powinnościach uczelni. To słowa również ważne w kontekście współczesności, gdyż uniwersytet, którego praźródła odnajdujemy w starożytnej Grecji, przechodził różne losy, aż stał się ikoniczną instytucją społeczeństwa ponowoczesnego. Uniwersytet to miejsce kształtowania i pomnażania kapitałów oraz archiwizowania wiedzy. Artykuł jest próbą odtworzenia dynamiki życia uniwersyteckiego od greckiej akademii do uniwersytetu XXI wieku.

Keywords

EN

university; academic culture; higher education; knowledge

PL

uniwersytet; kultura akademicka; szkolnictwo wyższe; wiedza

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2023
• Volume: 51
• Issue: 1
• Pages: 23-39

Dates

published

2023

Contributors

author

Anna Śliz

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW

• https://orcid.org/0000000191123409

author

Marek S. Szczepański

• University of Silesia in Katowice

• https://orcid.org/0000000210848211

References

• Bell D. (1998), Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, tłum. S. Amsterdamski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Benedykt XVI (2006), [Przemówienie na Uniwersytecie w Ratyzbonie] Vorlesung in der Aula Magna der Universität Regensburg, 12 września.
• Biblia to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, (Ewangelia św. Jana, 21,15-16) (1975), Warszawa: Komisja Przekładu Pisma Świętego, Brytyjskie Zagraniczne Towarzystwo Biblijne.
• Bloom A. (1997), Umysł zamknięty, tłum. T. Bieroń, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Brzeziński J.M. (2017), O psychologii, nauce i uniwersytecie. Wybór tekstów Jerzego M. Brzezińskiego, E. Hornowska i M. Urbański (red.), Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, s. 33-43.
• Budzanowska A. i Dańda A. (2022), Ustawa 2.0 – paradygmat partycypacyjny w politykach publicznych na przykładzie reformy systemu nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce, Nauka, t. 2, s. 71-92.
• Frysztacki K. (2014), Spoglądając na amerykańskie uczelnie, [w:] A. Śliz i M.S. Szczepański (red.), Dostojny uniwersytet, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 156-167.
• Grocholewski Z. (2013), Uniwersytety wobec współczesnych wyzwań, Warszawa: Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego w Warszawie.
• Guri-Rosenblit S. (2006), Wiele idei „uniwersytetu” i ich różnorodne przejawy, http://docplayer.pl/ 10898041-Wiele-idei-uniwersytetu-i-ich-różnorodne-przejawy.html [dostęp: 17.05.2020].
• Historia Procesu bolońskiego, http://www.procesbolonski.uw.edu.pl/index.php?option=com_ content&riew=article&id=50&Itemid=56 [dostęp: 18.01.2014].
• Houellebecq M. (2021), Niepogodzony. Antologia osobista 1991-2013, tłum. M. Froński i Sz. Żuchowski, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
• https://unigreen-alliance.eu/aboutus.html [dostęp: 24.11.2022].
• Kant I. (1966), Co to jest Oświecenie?, [w:] T. Kroński, Kant, Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Kleiber M. (2022), Jak stawić czoła globalnym wyzwaniom, czyli uniwersytet na wagę złota, Nauka, t. 1, s. 37-50.
• Kołakowski L. (2009), Po co uniwersytet?, [w:] L. Kołakowski, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy?, Kraków: Instytut Wydawniczy Znak, s. 259-267.
• Kwiatek A. (2014), Wokół lwowskiego wykładu profesora Kazimierza Twardowskiego z 1932 roku „O dostojeństwie Uniwersytetu”, [w:] A. Śliz i M.S. Szczepański (red.), Dostojny uniwersytet?, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 35-55.
• Polskie uczelnie w światowym rankingu (data opublikowania 17 sierpnia 2021), https://uczelnie. info.pl/polskie-uczelnie-w-swiatowym-rankingu [dostęp: 24.11. 2022].
• Ritzer G. (1999), Makdonaldyzacja społeczeństwa: wydanie na nowy wiek, tłum. L. Stawowy, Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
• Szacki J. (2002), Historia myśli socjologicznej, wydanie nowe, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sztompka P. (2014), Uniwersytet współczesny; zderzenie dwóch kultur, Nauka, t. 1, s. 7-18.
• Sztuki wyzwolone, http://www.sjp.pwn.pl/slowniki [dostęp: 14.01.2019].
• Śliz A. i Szczepański M.S. (2014), Od Akademii do Uniwersytetu XXI wieku, [w:] A. Śliz i M.S. Szczepański (red.), Dostojny uniwersytet?, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 16-34.
• Tatarkiewicz W. (1998), Historia filozofii, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• The Open University of Israel, http://www.openu.ac.il/en/pages/default.aspx [dostęp: 17.05.2020].
• Twardowski K. (1932), ‘O dostojeństwie Uniwersytetu’. Tekst napisany z okazji otrzymania przez Kazimierza Twardowskiego doktoratu ‘honoris causa’ Uniwersytetu Poznańskiego (uchwała Senatu z 31 maja 1930 roku) i wygłoszony w Auli Uniwersytetu Lwowskiego 21 listopada 1932 roku.

Identifiers

DOI

10.18290/rns2023.0004

Biblioteka Nauki

30147046