Dlaczego potrzebujemy socjologii (nie)wiedzy?

• Authors: Rafał Drozdowski

Title variants

EN

Why Do We Need the Sociology of (Non)Knowledge?

Abstracts

EN

The first part of the paper is a synthetic presentation of the most important assumptions of the sociology of non-knowledge. The sociology of non-knowledge is presented both as a scientific project that aims to track the social determinants of non-knowledge and as a scientific project that aims to understand the social need for non-knowledge and the functions that non-knowledge performs in society. The second part of the paper is an attempt to indicate the most important research tasks facing the sociology of non-knowledge today.

PL

Pierwsza część artykułu jest syntetyczną prezentacją najważniejszych założeń socjologii niewiedzy. Socjologia niewiedzy jest w niej zaprezentowana zarówno jako projekt naukowy, który ma tropić społeczne uwarunkowania niewiedzy, jak i jako projekt naukowy, który ma starać się zrozumieć społeczną potrzebę niewiedzy i funkcje, jakie niewiedza pełni w społeczeństwie. Druga część artykułu jest próbą wskazania najważniejszych zadań badawczych stojących dzisiaj przed socjologią niewiedzy.

Keywords

EN

sociology of non-knowledge; sociology of ignorance; right to non-knowledge; knowledge society; education

PL

socjologia niewiedzy; socjologia ignorancji; prawo do niewiedzy; społeczeństwo wiedzy; edukacja

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2023
• Volume: 51
• Issue: 1
• Pages: 69-80

Dates

published

2023

Contributors

author

Rafał Drozdowski

• Adam Mickiewicz University in Poznań

• https://orcid.org/000000017830896X

References

• Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Berger P. i Luckmann T. (1983), Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Bilewicz M. i Stefaniuk A. (2012), Myślenie spiskowe i poparcie dla polityki dyskryminacyjnej – czyli czy w Polsce istnieje potencjał dla partii skrajnie prawicowych?, Warszawa: Centrum Badań nad Uprzedzeniami.
• Czyżewski M. (2015), Społeczeństwo niewiedzy i socjologia niewiedzy, [w:] A. Jabłoński, J. Szymczyk i M. Zemło (red.), Kreowanie społeczeństwa niewiedzy, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Drozdowski R. i Szlendak T. (2013), Socjologia wobec złożoności współczesnego świata, Studia Socjologiczne, nr 4 (211), s. 7-17.
• Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. »Ja« i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Goffman E. (2008), Człowiek w teatrze życia codziennego, tłum. P. Śpiewak i H. Datner, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Jabłoński A., Szymczyk J. i Zemło M. (red.) (2015), Kreowanie społeczeństwa niewiedzy, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Judis J.B. (2016), The Populist Explosion: How the Great Recession Transformed American and European Politics, Nowy Jork: Columbia Global Reports.
• Krajewski M. (2022), Cancel culture. Unieważniejąc unieważnianie, Przegląd Socjologiczny, t. 69, nr 1.
• Krajewski M. (2013), Przeciwzłożoność. Polityki prostoty, Studia Socjologiczne, nr 4(211), s. 37-50.
• Krajewski M. (2003), Kultury kultury popularnej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Kreft J. (2009), Media a ekonomia uwagi, Studia Medioznawcze, nr 3(38), s. 142-152.
• Mannheim K. (2008), Ideologia i utopia, przeł. P. Miziński, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Maaz H.-J. (2019), Zator uczuć. Psychogram pewnego społeczeństwa, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Mica A., Horolets A., Pawlak M. i Kubicki P. (2020), Ignorance and Change: Anticipatory Knowledge and the European Refugee Crisis, New York: Abingdon.
• Mica A. (2018), Sociology as Analysis of the Unintended: From the Problem of Ignorance to the Theory of the Possible, New York: Abingdon.
• Merton R. (1982), Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przeł. E. Morawska i J. Wertenstein-Żuławski, wstęp i red. J.J. Wiatr, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Mouffe Ch. (2020), W obronie lewicowego populizmu, tłum. B. Szelewa, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Mudde C. i Kaltwasser C.R. (2017), Populism: A Very Short Introduction, Oxford: Oxford University Press.
• Putnam R. (2005), Społeczny kapitał a sukces instytucji, [w:] P. Sztompka i M. Kucia (red.), Socjologia. Lektury, Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Reich R. (1996), Praca narodów. Przygotowanie się do gospodarki XXI wieku, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Shapiro R. i Page B. (1992), The Rational Public. Fifty Years of Trends in Americans’ Policy Preferences, Chicago: University of Chicago Press.
• Schatzki T. (2012), A primer on practices: Theory and research, [w:] J. Higgs, R. Barnett, S. Billett, M. Hutchings i F. Trede (red.), Practice-Based Education. Perspectives and Strategies, Rotterdam: Sense Publishers.
• Scheler M. (1990), Problemy socjologii wiedzy, przekład zbior., Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Schütz A. (2008), O wielości światów. Szkice z socjologii fenomenologicznej, tłum. B. Jabłońska, Kraków: NOMOS.
• Szahaj A. (2014), Kapitalizm kognitywny jako ideologia, Etyka, nr 48, s. 16-25.
• Tarkowska E. (2016), Kultura i niepewność, Kultura i Społeczeństwo, t. 60, nr 4, s. 43-53.
• Zuboff S. (2022), Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Zybertowicz A., Gurtowski M., Tamborska K., Trawiński M. i Waszewski J. (2015), Samobójstwo Oświecenia? Jak neuronauka i nowe technologie pustoszą ludzki świat, Kraków: Wydawnictwo Kasper.
• Zybertowicz A. (2012), Dynamika nieformalnych grup interesów ‒ perspektywa teorii wyboru publicznego, [w:] K. Pietrowicz i P. Stankiewicz (red.), Za kulisami. Szkice o władzy, interesach i bezpieczeństwie, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Zybertowicz A. i Łoś M. (2000), Privatizing the police-state: the case of Poland, New York: St. Martin’s Press.

Identifiers

DOI

10.18290/rns2023.0008

Biblioteka Nauki

30147027