Rola edukacji w zakresie zagrożeń biologicznych w kształtowaniu środowiska bezpieczeństwa

• Authors: Żaneta Mrożek

Title variants

EN

The Role of Biohazard Education in Shaping the Security Environment

Abstracts

EN

The main purpose of this article is to show the essence of biological threats and to draw attention to and point out the importance of education in this area for the formation of the security environment. The purpose is also to show that at the moment the use of the biological agent in terrorist attacks is a real threat to state security. The article uses an analytical and descriptive method using available domestic and foreign sources and statistical data, which made it possible to identify areas in need of change and propose solutions for improving the functioning of society in the area of biosecurity, pointing to multi-sectoral cooperation and education.

PL

Głównym celem artykułu jest ukazanie istoty zagrożeń biologicznych oraz zwrócenie uwagi na ważność edukacji w tym zakresie dla kształtowania środowiska bezpieczeństwa. Obecnie wykorzystanie czynnika biologicznego w atakach terrorystycznych stanowi realne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa. W artykule zastosowano metodę analityczno-opisową, wykorzystując dostępne źródła krajowe i zagraniczne oraz dane statystyczne, co umożliwiło wytypowanie obszarów wymagających zmian i przedstawienie propozycji rozwiązań dla usprawnienia funkcjonowania społeczeństwa w obszarze bezpieczeństwa biologicznego, wskazując na wielosektorową współpracę oraz edukację.

Keywords

EN

pathogen; security; biological weapons; health; education

PL

patogen; bezpieczeństwo; broń biologiczna; zdrowie; edukacja

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2023
• Volume: 51
• Issue: 2
• Pages: 63-76

Dates

published

2023

Contributors

author

Żaneta Mrożek

• Pedagogical University of Kraków

• https://orcid.org/0000000329262920

References

• CDC, Bioterrorism Agents/Diseases (2018), https://emergency.cdc.gov/agent/agentlist-category.asp [dostęp: 10.12.2022].
• Chomiczewski K. (2003a), Patogeny zwierzęce jako broń biologiczna, Przegląd Epidemiologiczny, nr 57, s. 355-361.
• Chomiczewski K. (2003b), Zagrożenie bioterroryzmem, Przegląd Epidemiologiczny, nr 57, s. 349-353.
• Coronavirus disease (COVID-19) (2022), https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019 [dostęp: 1.10.2022].
• Dzierżanowska-Fangrat K., Pawińska A. i Semczuk K. (2010), Higiena rąk i otoczenia Polaków. Przerwij łańcuch infekcji, Raport marki Dettol i Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa.
• Ebola Virus Disease (2021), https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ebola-virus-disease [dostęp: 10.10.2022].
• Koblentz G.D. (2010), Biosecurity Reconsidered: Calibrating Biological Threats and Responses, International Security, nr 34(4), s. 96-132.
• Kopeć R. (2014), Zastosowanie broni biologicznej w konfliktach zbrojnych i atakach terrorystycznych, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Securitate et Educatione Civili IV, nr 166, s. 49-71.
• Korzeniewski K. (2016), Medycyna podróży. Kompendium, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Krzewniak D. (2016), Kultura bezpieczeństwa zdrowotnego, Kultura Bezpieczeństwa, nr 5, s. 47-64.
• Małajowicz J. i Kuśmirek S. (2019), Struktura i właściwości biologiczne rycyny – toksycznego białka rącznika pospolitego, Postępy Biochemii, t. 65, nr 2, s. 103-108.
• Michailiuk B. (2016), Broń biologiczna i bioterroryzm, Zeszyty Naukowe AON, nr 1(102), s. 17-27.
• Moore P. (2009), Tajemnicze choroby współczesnego świata. Nowe zagrożenia wirusy, bakterie, zarazki, Warszawa: Bellona.
• Mróz E. i Dworniczek E. (2010), Zagrożenia biologiczne, [w:] J. Jakubaszko (red.), Ratownik medyczny, Wrocław: Górnicki Wydawnictwo Medyczne, s. 131-139.
• Narayanan N., Lacy C.R., Cruz J.E., Nahass M., Karp J., Barone J.A. i Hermes-DeSantis E.R. (2018), Disaster Preparedness: Biological Threats and Treatment Options, Pharmacotherapy, nr 38(2), s. 217-234.
• New International Expert Panel to Address the Emergence and Spread of Zoonotic Diseases (2021), https://www.who.int/news/item/20-05-2021-new-international-expert-panel-to-address-the-emergence-and-spread-of-zoonotic-diseases [dostęp: 13.11.2022].
• Niemieckie służby bezpieczeństwa ostrzegają: terroryści testują różne scenariusze (2018), https://p.dw.com/p/2zzXQ [dostęp: 20.11.2022].
• Nowakiewicz A., Zięba P., Gnat S., Trościańczyk A., Osińska M., Łagowski D., Gondek M., Knysz P. i Szysiak N. (2021), Lekooporność drobnoustrojów: przyczyny, konsekwencje oraz wyzwania diagnostyczne i terapeutyczne we współczesnej medycynie, Medycyna Weterynaryjna, t. 77, nr 12, s. 575-582.
• Okoń W. (2004), Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” Teresa i Józef Śniecińscy.
• Prusakowski M. (2001), Bioterror. Jak nie dać się zabić, Gdańsk: Tower Press.
• The Top 10 Causes of Death (2020), https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death [dostęp: 20.11.2022].
• Weiner M. i Tarasiuk K. (2017), Uwarunkowania prawne współczesnego bioterroryzmu, Rozprawy Społeczne, t. 11, nr 3, s. 22-29.
• Weiner M. i Tarasiuk K. (2018), Społeczne i historyczne uwarunkowania wojen biologicznych i epidemii, Rozprawy Społeczne, t. 12, nr 3, s. 20-28.
• WHO (2020a), Ending the Neglect to Attain the Sustainable Development Goals: a Road Map for Neglected Tropical Diseases 2021-2030, https://www.who.int/publications/i/item/9789240010352 [dostęp: 20.11.2022].
• WHO (2020b), Guidelines for the Management of Pregnant and Breastfeeding Women in the Context of Ebola Virus Disease, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/330851/9789240001381-eng.pdf?ua=1 [dostęp: 20.11.2022].
• WHO (2021), World Health Statistics 2021: Monitoring Health for the SDGs, Sustainable Development Goals, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/342703/9789240027053-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 20.10.2022].
• Wolska A. (2020), Masowe zakażenie brucelozą. Chiny ujawniają informację o wycieku z zakładów farmaceutycznych, https://www.euractiv.pl/section/bezpieczenstwo-i-obrona/news/masowe-zakazenie-bruceloza-chiny-ujawniaja-informacje-o-wycieku-z-zakladow-farmaceutycznych/ [dostęp: 20.11.2022].
• Żuber M. (2015), Broń masowego rażenia w działalności terrorystycznej, Warszawa: Difin.

Identifiers

DOI

10.18290/rns2023.0021

Biblioteka Nauki

30147082