Pitfalls of the Pseudo-Biblical Films

• Authors: Marek Lis

Title variants

PL

Pułapki pseudobiblijnych filmów

Abstracts

PL

Pierwsze dwudziestolecie XXI wieku przyniosło już ponad 70 filmów fabularnych realizowanych w różnych kontekstach kulturowych i religijnych, których pierwszoplanową postacią jest Jezus z Nazaretu; wśród niech znajduje się ambitny i nowatorski projekt realizowanego od 2019 roku serialu The Chosen, zaplanowanego na 7 sezonów. Twórców inspiruje zarówno Ewangelia, jak i pozostałe księgi Pisma Świętego jednak wiele z tych utworów, bezkrytycznie przyjmowanych m.in. przez katechetów, okazuje się filmami odchodzącymi od treści i znaczenia ksiąg biblijnych (np. Chata, Noe). Czy w ten sposób atrakcyjne utwory audiowizualnej kultury popularnej, powstające poza kontekstem wiary Kościoła, reintepretujące nieraz głęboko treści Ewangelii, nie stają się nowymi loci theologici, wiodącymi jednak widza na manowce?

EN

In the first decades of the 21st century, more than 70 feature films have already been produced in various cultural and religious contexts, with Jesus of Nazareth as the central figure; among them there is the ambitious and innovative project of the series The Chosen, scheduled for seven seasons. The creators are inspired by the Gospels and other books of the Bible, but many of these works, uncritically adopted by some catechists, turn out to be films that depart from the content and meaning of the biblical books (e.g. The Shack, Noah). In this way, do attractive works of audiovisual popular culture, produced outside the context of the Church’s faith, reinterpreting profoundly the content of the Gospels, not become new loci theologici, however, leading the viewer into theological pitfalls?

Keywords

EN

apocrypha; film; Gospel; Jesus Christ

PL

apokryfy; Ewangelia; film; Jezus Chrystus

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2023
• Volume: 51
• Issue: 4
• Pages: 31-39

Dates

published

2023

Contributors

author

Marek Lis

• University of Opole

• https://orcid.org/0000000163872621

References

• Bakker F.L. (2009), Challenge of the Silver Screen: An Analysis of the Cinematic Portraits of Jesus, Rama, Buddha and Muhammad, Leiden–Boston: Brill.
• Bakker F.L. (2013), Islamic Views of Jesus and Mary: Two Iranian Films, [in:] M. Lis (ed.), Cinematic Transformations of the Gospel, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, pp. 55-74.
• Baugh L. (1997), Imaging the Divine. Jesus and Christ-Figures in Film, Kansas City: Sheed&Ward.
• Bedouelle G. (1985), Du spirituel dans le cinema, Paris: Le Cerf/Corlet.
• Burnette-Bletsch R. (ed.) (2016), Bible in Motion. A Handbook of the Bible and Its Reception in Film, Part 1, Berlin–Boston: De Gruyter.
• Dopartowa M. (2004), Czy kino może nawrócić? Wokół „Pasji” Mela Gibsona, Kraków: Arcana.
• Flesher P. & Torry R. (2004), Filming Jesus: Between Authority and Heresy, Journal of Religion & Film, [online] 8(1). Available at: https://digitalcommons.unomaha.edu/jrf/vol8/iss1/14 [Accessed: 21 Sep. 2023].
• Godawa B. & Winter R. (2009), Hollywood worldviews. Watching films with wisdom and discernment, Downers Grove: Intervarsity Press.
• John Paul II. (1999), Letter to Artists, [online]. Available at: https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/letters/1999/documents/hf_jp-ii_let_23041999_artists.html [Accessed: 21 Sep. 2023].
• Kawecki W., et al. (2013), Miejsca teologiczne w kulturze wizualnej, Kraków–Warszawa: Scriptum.
• Kempna-Pieniążek M. (2013), Formuły duchowości w kinie najnowszym, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Leitch T. (2004), Słowo filmem się stało – o dylematach ekranizacji Biblii, Studia Filmoznawcze, no. 25, pp. 197–209.
• Lis M. & Garbicz A. (ed.) (2007), Światowa encyklopedia filmu religijnego, Kraków: Biały Kruk.
• Lis M. (2019), To nie jest Jezus. Filmowe apokryfy XXI wieku, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
• Malone P. (1990), Movie Christs and Antichrists, New York: Crossroad.
• Malone P. (2012), Screen Jesus. Portrayals of Christ in Television and Film, Lanham–Toronto–Plymouth: The Scarecrow Press.
• Marczak M. (2000), Poetyka filmu religijnego, Kraków: Arcana.
• Pelikan J. (1999), Jesus through the Centuries. His Place in the History of Culture, New Haven: Yale University Press.
• Reinhartz A. (2007), Jesus of Hollywood, Oxford–New York: Oxford University Press.
• Schmidt-Rost R. (2018), Massenmedium Evangelium – Das ‘andere’ Programm, [in:] R. Rosenstock & I. Sura (eds.), Mediatisierung und religiöse Kommunikation. Herausforderungen für Theologie und Kirche, Hamburg: Kreuz Verlag, pp. 79–98.
• Viganò D.E. (2005), Gesù e la macchina da presa. Dizionario ragionato del cinema cristologico, Roma: Lateran University Press.
• Walsh R. (2003), Reading the Gospels in the Dark: Portrayals of Jesus in Film, Harrisburg: Trinity Press International.

Identifiers

DOI

10.18290/rns2023.0038

Biblioteka Nauki

30147130