Wielodomenowe środowisko operacji a zagrożenia ludności

• Authors: Agnieszka Szczygielska

Title variants

EN

Multi-Domain Operations Environment Versus Population Threats

Abstracts

EN

Multi-domain actions currently being developed in the theoretical layer, especially in normative regulations, are an extension of the concept of combined actions. The subject of cognition is the essence of the environment of multi-domain operations, which generates a number of challenges and threats to civilians who remain both inside and outside the theater of warfare. This, in turn, generates specific types of threats to the population in the zone of direct hostilities. The aim of the study is, therefore, to present the essence of multi-domain operations and, as a consequence, a differently perceived environment of military operations in terms of threats to the civilian population resulting from military operations in five domains.

PL

Działania wielodomenowe rozwijane obecnie w warstwie teoretycznej, szczególnie w uregulowaniach normatywnych, stanowią rozwinięcie koncepcji działań połączonych. Przedmiotem poznania jest istota środowiska operacji wielodomenowych, które generuje szereg wyzwań i zagrożeń dla ludności cywilnej pozostającej zarówno na teatrze działań wojennych, jak i będącej poza jego granicami. To z kolei generuje konkretne typy zagrożeń dla ludności znajdującej się w strefie bezpośrednich działań wojennych. Celem opracowania jest, w związku z powyższym, zaprezentowanie istoty działań wielodomenowych oraz w konsekwencji tego, inaczej postrzeganego środowiska operacji militarnych w aspekcie zagrożeń dla ludności cywilnej, wynikających z prowadzonych działań zbrojnych w pięciu domenach: powietrznej, lądowej, morskiej, cyberprzestrzeni i kosmosie.

Keywords

EN

multi-domain operations; domains; threats; population; hybrid conflict

PL

operacje wielodomenowe; domeny; zagrożenia; ludność; informacja; konflikt hybrydowy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2024
• Volume: 52
• Issue: 1
• Pages: 45-60

Dates

published

2024

Contributors

author

Agnieszka Szczygielska

• Akademia Sztuki Wojennej, Wydział Zarządzania i Dowodzenia

• https://orcid.org/0000000287539484

References

• Atak hakerów na ukraińską elektrownię sygnałem dla Polski. (2016), https://www.cire.pl/ artykuly/serwis-informacyjny-cire-24/108650-atak-hakerow-na-ukrainska-elektrownie-sygnalem-dla-polski [dostęp: 10.06.2023].
• Borek A. (2023), Imigranci w Szwecji będą musieli zdać egzamin ze „szwedzkich wartości”, aby otrzymać zasiłki, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/9351568,imigranci-w-szwecji-beda-musieli-zdac-egzamin-ze-szwedzkich-wartosci.html [dostęp: 30.11.2023].
• Bruszewski M. (2023), To nie była jedyna bestialska egzekucja. Więcej filmów z ciałami Ukraińców pozbawionych głowy, https://defence24.pl/geopolityka/to-nie-byla-jedyna-bestialska-egzekucja- wiecej-filmow-z-cialami-ukraincow-pozbawionych-glowy [dostęp: 27.06.2023].
• CBOS (2022), Młodzież 2021, Opinie i Diagnozy, nr 49, https://www.cbos.pl/PL/publikacje/diagnozy.php [dostęp: 10.12.2023].
• Cole B. (2023), Naćpani rosyjscy żołnierze, dilerzy dowożą do okopów. Najpopularniejszy narkotyk to „zombie”, https://www.newsweek.pl/swiat/nacpani-rosyjscy-zolnierze-dilerzy-dowoza-do-okopow-najpopularniejszy-jest-zombie/tqcwpj8 [dostęp: 30.11.2023].
• Dela P. (2020), Teoria walki w cyberprzestrzeni, Warszawa: Akademia Sztuki Wojennej.
• Field Manual No. 3-0 Operations. (2022), Headquarters, Department of the Army Washington, D.C., https://armypubs.army.mil/epubs/DR_pubs/DR_a/ARN36290-FM_3-0-000-WEB-2.pdf [dostęp: 20.07.2023].
• Głodowska K. (2023), Rosyjski medyk o „żołnierzach zombie”. Boi się ich powrotu, https://wydarzenia. interia.pl/raport-ukraina-rosja/news-rosyjski-medyk-o-zolnierzach-zombie-boi-sie-ich-powrotu, nId,6933734 [dostęp: 30.11.2023].
• Jawor A. (2022), Umysł polem bitwy. Zrozumieć wroga i wygrać bez broni, https://infosecurity24.pl/bezpieczenstwo-wewnetrzne/umysl-polem-bitwy-zrozumiec-wroga-i-wygrac-bez-broni [dostęp: 10.11.2023].
• Litwin P. (2023), Wybory w USA. Czy Rosja wpłynęła na wybór Trumpa?, https://demagog.org.pl/ analizy_i_raporty/wybory-w-usa-czy-rosja-wplynela-na-wybor-trumpa/ [dostęp: 12.02.2023].
• Maciejewski K. (2023), Nielegalna imigracja wśród największych obaw dręczących Chorwatów [SONDAŻ], https://forsal.pl/swiat/unia-europejska/artykuly/9374163,nielegalna-imigracja-wsrod- najwiekszych-obaw-dreczacych-chorwatow-son.html [dostęp: 07.12.2023].
• Mattis J.N. (2005), Future Warfare: The Rise of Hybrid Wars, United States Naval Institute 132, nr 11, s. 18-19, http://milnewstbay.pbworks.com/f/MattisFourBlockWarUSNINov2005.pdf [dostęp: 25.07.2023].
• Olszyk S. (2019), Metody i techniki działań sieciocentrycznych. Wojna sieciocentryczna, Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego 13, nr 2. https://doi.org/10.34862/rbm.2019.2.10
• Pokruszyński W. i Piwowarski J. (2019), Bezpieczeństwo – nauka i praktyka, Kraków: Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego Indywidualnego „Apeiron”.
• Prostytutki na kartę kredytową US Army. (2002), https://www.rmf24.pl/fakty/news-prostytutki-na-karte-kredytowa-us-army,nId,148478#crp_state=1 [dostęp; 23.11.2023].
• Radykalizacja – bunt w skrajnej formie. (2023), Polska Platforma Bezpieczeństwa Wewnętrznego, https://ppbw.pl/pl/radykalizacja-bunt-skrajnej-formie/ [dostęp: 30.07.2023].
• Reynolds J. (2022), Multi-Domain Operations (MDO) – Adapting Beyond Joint Doctrine, The Three Swords, nr 38, s. 25-29.
• Scheffs W. (2018), Walka elektroniczna w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Kalisz: Zakład Usług Poligraficznych „Dangraf”.
• Skrabacz A. (2012), Bezpieczeństwo społeczne. Podstawy teoretyczne i praktyczne. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Szczygielska A. (2020), Zarządzanie wiedzą w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Stan obecny i perspektywy. Warszawa: Akademia Sztuki Wojennej.
• Szczygielska A. (2023), Konflikt hybrydowy - analiza porównawcza źródeł wiedzy o zjawisku, Roczniki Nauk Społecznych 15(51), nr 2, s. 31-48. https://doi.org/10.18290/rns2023.0022
• Szczygielska A. (2024), Operacje wielodomenowe – ujęcie teoretyczne, Przegląd Sił Zbrojnych, nr 1, s. 87-94.
• Sztumski J. (2005), Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
• The U.S. Army in Multi-Domain Operations 2028. (2018), https://www.army.mil/article/243754/the _u_s_army_in_multi_domain_operations_2028 [dostęp: 23.07.2023].
• Work R.O. (2015), Przemówienie, Army War College Strategy Conference, Carlisle, PA, 8 kwietnia 2015, https://www.defense.gov/News/Speeches/Speech/Article/606661/army-war-college-strategy-conference/ [dostęp: 23.07.2023].
• Wrzosek M. (2015), Wybuch rewolucji w Egipcie w 2011 roku, a teoria modernizacji, [w:] A. Czupryński, M. El-Ghamari, A. Polak, Efekty przemian politycznych w państwach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej na początku drugiej dekady XXI wieku, Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
• Wrzosek M. (red.) (2022), Rosyjska dominacja informacja w teorii i praktyce. Warszawa: Akademia Sztuki Wojennej.
• Wrzosek M. i Szczygielska A. (2023), Operacje wielodomenowe w XXI wieku – ewolucja amerykańskich operacji połączonych, [w:] Sz. Markiewicz, W. Materak (red.), Organizacja systemu rozpoznania zagrożeń państwa – zagrożenia militarne w wielodomenowych operacjach w przyszłych konfliktach zbrojnych, Warszawa Akademia Sztuki Wojennej [w druku].
• Zyśk D. (2023), Przestępczość i wzrost bezrobocia – Szwedzi nie popierają już masowego przyjmowania imigrantów, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1590551%2Cprzestepczosc-i-wzrost-bezrobocia-szwedzi-nie-popieraja-juz-masowego [dostęp: 23.07.2023].

Identifiers

DOI

10.18290/rns2024.0006

Biblioteka Nauki

30147136