Zbrojna napaść Rosji na Ukrainę a kwestia odpowiedzialności karnej jednostki

• Authors: Katarzyna Czeszejko-Sochacka

Title variants

EN

Criminal Liability of an Individual From the Perspective of the Russian-Ukrainian Military Conflict

Abstracts

EN

Russia’s armed attack on Ukraine has sparked a discussion on the possibility of prosecuting on the possibility of prosecuting those responsible for international crimes committed in this war. The subject of the article is an analysis of the provisions of the Rome Statute of the ICC in terms of their possible prosecution. The presented considerations answer the question what actions could be attributed to the Russian soldiers taking part in the invasion of Ukraine. The possibility of prosecuting the president of the Russian Federation was also presented and it was pointed out that performing the function of the head of state does not exclude his individual liability. By the way, it was noticed that the actions of the Russian troops in Ukraine are very similar to the methods used by Serbian soldiers during the war in Bosnia and Herzegovina.

PL

Zbrojna napaść Rosji na Ukrainę zapoczątkowała dyskusję o możliwości postawienia w stan oskarżenia osób odpowiedzialnych za popełnienie zbrodni międzynarodowych w tym konflikcie. Celem artykułu jest analiza przepisów Rzymskiego Statutu MTK pod kątem ewentualnego ich oskarżenia. W rozważaniach udzielono odpowiedzi na pytanie, jakie czyny mogłyby zostać przypisane żołnierzom rosyjskim biorącym udział w inwazji na Ukrainę. Przedstawiono także możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej prezydenta Federacji Rosyjskiej i zwrócono uwagę, że pełnienie funkcji głowy państwa nie wyłącza jego indywidualnej odpowiedzialności. Zauważono też, że działania wojsk rosyjskich w Ukrainie są bardzo zbliżone do metod, jakimi posługiwali się serbscy żołnierze w czasie wojny w Bośni i Hercegowinie.

Keywords

EN

International Criminal Court; Vladimir Putin; war in Ukraine; individual responsibility

PL

Międzynarodowy Trybunał Karny; Władimir Putin; wojna w Ukrainie; odpowiedzialność jednostki

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2023
• Volume: 51
• Issue: 2
• Pages: 147-167

Dates

published

2023

Contributors

author

Katarzyna Czeszejko-Sochacka

• University of Rzeszów

• https://orcid.org/0000000179781687

References

• Brammertz S. (2021), The ICTY is really a source of immense hope for a better, more peaceful, more just future for us all, [w:] One Side of Humanity, red. A. Hafizović-Hadžimešić, Sarajevo: Association Pokret Majke enklava Srebenica i Žepa, s. 39-42.
• Cassese A. (2009), Affirmation of the principles of international law recognized by the charter of the Nürnberg Tribunal, https://legal.un.org/avl/pdf/ha/ga_95-I/ga_95-I_e.pdf [dostęp: 24.11.2022].
• Cyprian T., Sawicki J. (1948), Prawo norymberskie. Bilans i perspektywy, Warszawa: Wydawnictwo: E. Kuthan.
• Duszczyk M., Kaczmarczyk P. (2022), The war in Ukraine and Migration to Poland: Outlook and Challenges, Intereconomics, 57, nr 3, s. 140-174.
• Embassy of Ukraine No. 61219/35-673-384 (2014), International Criminal Court [online], https://www.icc-cpi.int/itemsDocuments/997/declarationRecognitionJuristiction09-04-2014.pdf [dostęp: 14.03.2022].
• Gardocki L. (1985), Zarys prawa karnego międzynarodowego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Grzebyk P. (2014), Aneksja Krymu przez Rosję w świetle prawa międzynarodowego, Sprawy Międzynarodowe, nr 1, s. 19-37.
• Gutowski M., Kardas P. (2022), Wojna a prawo. Czy Rosjanie mogą odpowiedzieć przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym?, https://serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia/artykuly/8368446, wojna-w-ukrainie-rosjanie-odpowiedzialnosc-przed-miedzynarodowym-trybunalem-karnym.html [dostęp: 15.10.2022].
• Hofmański P., Kuczyńska H. (2020), Międzynarodowe prawo karne, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• International Criminal Court for Prosecution of Persons Responsible for Serious Violations of International Humanitarian Law Committed in the Territory of the Former Yugoslavia since 1991(1991), Prosecutor v. Zejnil Delalić Zdravko Mucić also known as “Pavo” Hazim DeliĆ Esad Landzo also known as “Zenga”, Case No. IT-96-21-T, https://www.icty.org/x/cases/mucic/tjug/en/981116 _judg_en.pdf [dostęp: 28.11.2022].
• International Criminal Court for Rwanda (1999), The Prosecutor v. Clement Kayishema and Obed Ruzindana, Case No. ICTR-95-1-T, https://ucr.irmct.org/LegalRef/CMSDocStore/Public/English/ Judgement/NotIndexable/ICTR-95-01/MSC16634R0000621564.PDF [dostęp: 01.09.2022].
• International Criminal Court (2009), The Prosecutor v. Omar Hassan Ahmad Al Bashir, Case No. ICC-02/05-01/09, https://www.icc-cpi.int/darfur/albashir [dostęp: 28.11.2022].
• International Criminal Court (2014), Ukraine accepts ICC jurisdiction over alleged crimes committed between 21 November 2013 and 22 February 2014, https://www.icc-cpi.int/Pages/item.aspx? name=pr997 [dostęp: 07.03.2022].
• International Criminal Court (2014a), Ukraine accepts ICC jurisdiction over alleged crimes committed since 20 February 2014 https://www.icc-cpi.int/Pages/item.aspx?name=pr1146 [dostęp: 07.03.2022].
• International Criminal Court (2022), Situation on Ukraine, https://www.icc-cpi.int/sites/default/ files/CourtRecords/CR2022_01686.PDF [dostęp: 25.11.2022].
• International Criminal Law & Practice Training Materials (2018), Crimes against humanity, https://iici.global/0.5.1/wp-content/uploads/2018/03/icls-training-materials-sec-7-cah1.pdf [dostęp: 02.03.2022].
• International Criminal Law & Practice Training Materials (2018a), War crimes, https://iici.global/ 0.5.1/wp-content/uploads/2018/03/icls-training-materials-sec-8-war-crimes.pdf [dostęp: 25.02.2022].
• International Military Tribunal (Nuremberg) Judgment of 1 October 1946, https://crimeofaggression. info/documents/6/1946_Nuremberg_Judgement.pdf [dostęp: 24.11.2022].
• International Criminal Tribunal for the Former of Yugoslavia, Slobodan Milošević “Kosovo, Croatia and Bosnia” (IT-02-54), https://www.icty.org/x/cases/slobodan_milosevic/cis/en/cis_milosevic_ slobodan_en.pdf [dostęp: 24.11.2022].
• Jakubowski A. (2016), Społeczno-gospodarcze skutki współczesnych konfliktów zbrojnych, [w:] Bezpieczeństwo Europy. Bezpieczeństwo Polski, t. 1, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 71-89.
• Kaczmarczyk J. (2022). Zakazane bomby kasetowe przeciwko Ukraińcom. ONZ: Są wiarygodne informacje, https://wydarzenia.interia.pl/raporty/raport-ukraina-rosja/aktualnosci/news-zakazane-bomby-kasetowe-przeciwko-ukraincom-onz-mamy-wiarygo,nId,5886295 [dostęp: 15.10.2022].
• Karović S. (2012), Odnos između genocida i zločina protiv čovječnosti, Civitas: Journal for Social Research, 2, nr 3, s. 88-99.
• Królikowski M. (2011), Odpowiedzialność karna jednostki za sprawstwo zbrodni międzynarodowej, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Krzan B. (2011), Immunitet głowy państwa a bezkarność za popełnienie zbrodni międzynarodowych – uwagi na tle sprawy al Bashira przed MTK, [w:] Aksjologia współczesnego prawa międzynarodowego, red. A. Wnukiewicz-Kozłowska, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 61-90.
• Kuczyńska H. (2022), Odpowiedzialność przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym za zbrodnie Prawa Międzynarodowego popełnione w czasie konfliktu w Ukrainie, Palestra 4, s. 7-30.
• Kwiecień R. (2022), Niełatwo o odpowiedzialność karną za zbrodnię agresji, https://www.rp.pl/opinie-prawne/art35820211-roman-kwiecien-nielatwo-o-odpowiedzialnosc-karna-za-zbrodnie-agresji [dostęp: 24.11.2022].
• Nowakowska-Małusecka J. (2000), Odpowiedzialność karna jednostek za zbrodnie popełnione w byłej Jugosławii i Rwandzie, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Observer editorial (2022), The Observer view on Russia’s crimes against humanity in Ukraine, https://www.theguardian.com/commentisfree/2022/mar/13/observer-view-russian-war-crimes-against- humanity-ukraine [dostęp: 15.10.2022].
• Outreach Programme on the Rwanda Genocide and United Nations (2014), Sexual Violence: a Toll of War, https://www.un.org/en/preventgenocide/rwanda/assets/pdf/Backgrounder%20Sexual%20 Violence%202014.pdf [dostęp: 21.03.2022].
• PAP (2022), Główny prokurator MTK: Ukraina będzie mogła dokonać ekstradycji do Hago Rosjan podejrzanych o zbrodnie wojenne, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1452114%2 Cglowny-prokurator-mtk-ukraina-bedzie-mogla-dokonac-ekstradycji-do-hagi [dostęp: 25.11.2022].
• Parulski K. (2017), Prawo okupacji na Półwyspie Krymskim, Międzynarodowe Prawo Humanitarne, t. VIII: Wymogi humanitaryzmu, s. 61-109.
• Płachta M. (2004), Międzynarodowy Trybunał Karny, Kraków: Wydawnictwo Zakamycze.
• Report of the Comission on the Responsibility of the Authors of the [First WORLD] War and on Enforcement of penalties, 29 March 1919, Document No. 43, https://digital-commons.usnwc. edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1917&context=ils
• RMF24 (2022), Rosjanie użyli pocisków fosforowych. Są zabronione przez konwencję genewską, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wojna-z-rosja/news-rosjanie-uzyli-pociskow-fosforowych- sa-zabronione-przez-konw,nId,5890140#crp_state=1 [dostęp: 03.03.2022].
• Salzmann T.A. (1998), Rape Camps as a Means of Ethnic Cleansing: Religious, Cultural, and Ethical Responses to Rape Victims In the Former Yugoslavia, Human Rights Quaterly, nr 20, s. 348-378.
• Shaw E.J. (2012), The Rwandan Genocide: A Case Study, https://www.researchgate.net/ publication/264154954_The_Rwandan_Genocide_A_Case_Study [dostęp: 19.03.2022].
• Statement of the Prosecutor (2020), Statement of the Prosecutor, Fatou Bensouda, on the conclusion of the preliminary examination in the situation on Ukraine, https://www.icc-cpi.int/news/statement-prosecutor-fatou-bensouda-conclusion-preliminary-examination-situation-ukraine [dostęp: 25.11.2022].
• Statement of ICC Prosecutor (2022), Karim A.A. Khan QC, on the Situation in Ukraine: “I have decided to proceed with opening an investigation”, https://www.icc-cpi.int/news/statement-icc-prosecutor-karim-aa-khan-qc-situation-ukraine-i-have-decided-proceed-opening [dostęp: 15.10.2022].
• Świętochowska E. (2022), Ludobójstwo w Ukrainie? Hinton: Nie skupiajmy się tylko na zabójstwach, Rosjanie robią też inne rzeczy, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/8406027, wojna-w-ukrainie-ludobojstwo-rosyjskie-wojska-zbrodnie-putin.html [dostęp: 15.10.2022].
• TVN24 (2016), „Nieefektywny i jednostronny”. Rosja wycofuje się z międzynarodowego trybunału, https://tvn24.pl/swiat/nieefektywny-i-jednostronny-rosja-wycofuje-sie-z-miedzynarodowego-trybunalu-ra692494 [dostęp: 01.09.2022].
• TVN24BIS (2022), Rada miasta Mariupol: Wyczerpują się ostatnie rezerwy żywności i wody. Na miasto zrzucono ponad sto bomb, https://tvn24.pl/swiat/ukraina-mariupol-oblezony-rada-miasta-wyczerpuja-sie-ostatnie-rezerwy-zywnosci-i-wody-5633624 [dostęp: 14.03.2022].
• Urbaniak M. (2014), Wojna jako jeden z aspektów wpływających na popełnienie przestępstw przeciwko bezpieczeństwu publicznemu, [w:] Społeczeństwo a wojna: wojna – kryzys – bunty mas, red. M. Bodziany i in., Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. Generała Tadeusza Kościuszki, s. 83-102.
• Wierczyńska K. (2010), Pojęcie ludobójstwa w kontekście orzecznictwa międzynarodowych trybunałów karnych ad hoc, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wierczyńska K. (2014), Immunitet urzędującej głowy państwa – kilka uwag na marginesie spraw toczących się przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym, [w:] Ewolucja immunitetów mających swoje źródło w prawie międzynarodowym, red. I. Skomerska-Muchowska, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 189-206.
• Wierczyńska K. (2016), Hierarchia zbrodni w prawie międzynarodowym, Państwo i Prawo, 71, nr 1, s. 58-72.
• Wierczyńska K. (2016a), Przesłanki dopuszczalności wykonywania jurysdykcji przez Międzynarodowy Trybunał Karny. Studium międzynarodowoprawne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Identifiers

DOI

10.18290/rns23511.1

Biblioteka Nauki

30147055