Zespół Aspergera u osoby w okresie późnej dorosłości. Analiza przypadku

• Authors: Anna Gutowska

Title variants

EN

Asperger’s Syndrome in a Person in Late Adulthood. Case Study

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W tekście opisano, na podstawie badań własnych, przypadek 65-letniej kobiety z zespołem Aspergera. Głównym celem badań było uzyskanie odpowiedzi na pytanie: jaka jest starość badanej kobiety z zespołem Aspergera? Artykuł rozpoczyna się od wprowadzenia teoretycznego w poruszaną problematykę, gdzie przedstawiono najważniejsze zagadnienia dotyczące zespołu Aspergera oraz starości i starzenia się z zaakcentowaniem teorii ciągłości. Następnie uwzględniono charakterystykę badanej kobiety w kontekście jej sytuacji rodzinnej, bytowej, edukacyjno-zawodowej, zdrowotnej, relacji międzyludzkich. Artykuł kończą wnioski i podsumowanie. Należy przy tym podkreślić, że opisany przypadek, może być traktowany jedynie jako badanie pilotażowe i przygotowanie gruntu dla kolejnych eksploracji o szerszym zakresie.

EN

The text describes, based on own research, the case of a 65-year-old woman with Asperger’s syndrome. The main aim of the research was to answer the question: what is the age of the examined woman with Asperger’s syndrome? The article begins with a theoretical introduction to the discussed issues, where the most important issues concerning Asperger’s syndrome and old age and aging are presented with emphasis on continuity theory. Next, the characteristics of the examined woman in the context of her family, living, educational and professional situation, health and interpersonal relations were taken into account. The article concludes with conclusions and a summary. It should be stressed that the described case can only be treated as a pilot study and preparation of the ground for further explorations of a wider scope.

Keywords

PL

zespół Aspergera; przypadek; starość; teoria ciągłości; zespół Aspergera; przypadek; starość; teoria ciągłości

EN

Asperger’s syndrome; chance; old age; continuity theory

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2020
• Volume: 12(48)
• Issue: 3
• Pages: 191-208

Dates

published

2020-12-28

Contributors

author

Anna Gutowska

• University of Lodz, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-5258-8772

References

• Atchley, R.C. (1989). A Continuity Theory of normal aging. The Gerontologist, 29(2), 183-190.
• Attwood, T. (2013). Zespół Aspergera. Kompletny przewodnik. Gdańsk: Harmonia.
• Attwood, T. (2006). Zespół Aspergera. Poznań: Zysk i S-ka.
• Delacato, C.H. (1995). Dziwne, niepojęte. Autystyczne dziecko. Warszawa: Fundacja Synapsis.
• DSM V, American Psychiatric Assotiation, Washington (tłumaczenie fragmentu).
• Frith, U. (2008). Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwa Psychologiczne.
• Grzywacz, K. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Fifth Edition).
• Halik, J. (2002). Zdrowotne skutki starzenia się społeczeństwa polskiego. W: J. Halik (red.), Starzy ludzie w Polsce: społeczne i zdrowotne skutki starzenia się społeczeństwa. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Hendrickx, S. (2018). Kobiety i dziewczyny ze spektrum autyzmu. Od wczesnego dzieciństwa do późnej starości. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Hill, R.D. (2015). Pozytywne starzenie się. Młodzi duchem w jesień życia. Warszawa: Laurum.
• Kanner, L. (1968). Autistic disturbances of affective contact. Acta Paedopsychiatrica, 35(4), 100-136.
• Kozdroń, A. (2015). Zespół Aspergera. Zrozumieć, aby pomóc. Warszawa: Difin.
• Maciarz, A., Biadasiewicz, M. (2005). Dziecko autystyczne z zespołem Aspergera. Kraków: Impuls.
• Muszyński, M. (2017). Teoria ciągłości. W: Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności (s. 50-53). Katowice : Stowarzyszenie Thesaurus Silesiae – Skarb Śląski.
• Pisula, E. (2012). Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej. Gdańsk: GWP.
• Rembowski, J. (1984). Psychologiczne problemy starzenia się człowieka. Warszawa: PWN.
• Rimland, B. (1994). Intensive early behavioral intervention: a letter of support. Autism Research Review International, 8,3, http://www.autism.com/ari/editorial/support.html (dostęp: 20.02.2020).
• Rynkiewicz, A. (2009). Zespół Aspergera. Inny mózg, inny umysł. Gdańsk: Harmonia.
• Rynkiewicz, A., Kulik, M. (2013). Wystandaryzowane, interaktywne narzędzia do diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu a nowe kryteria diagnostyczne DSM-5. Psychiatria, 10(2), 41-48.
• Sławińska, A. (2014). Zespół Aspergera u osób dorosłych – zbieżność z innymi zaburzeniami, zaburzenia współistniejące i problemy towarzyszące. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 14(4), 304-307.
• Sokołowska, E. (2014). Osobowość seniora – dylematy ciągłości w świecie ponowoczesnym. Rocznik Andragogiczny, 21, 251-258.
• Stefańska-Klar, R. (2002). Charakterystyka zespołu Aspergera na tle innych zaburzeń autystycznego spektrum. Psychologia i Rzeczywistość, 4.
• Steuden, S. (2011). Psychologia starzenia się i starości. Warszawa: PWN.
• Szatmari, P. (2007). Uwięziony umysł. Kraków: Znak.
• Zając, L. (2002). Psychologiczna sytuacja człowieka starszego oraz jej determinanty. W: K. Obuchowski (red.), Starość i osobowość (s. 53-112). Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Identifiers

DOI

10.18290/rped20123-10