Budzenie osoby w rodzinie w kontekście rozwoju rozumowania moralnego

• Authors: Urszula Gruca-Miąsik

Title variants

EN

Waking Up a Person in the Family in the Context of the Development of Moral Reasoning

Abstracts

EN

Catholic personalism, which recognizes man, in the spirit of classical anthropology, as a body-spiritual and rational-volitional being which, through education, reaches his personal maturity, opens up a broad perspective for the theory of the development of moral reasoning as one of the factors constituting a person's potential. Moral reasoning remains a specific mental activity, it is a specific ability that allows us to consider and evaluate moral arguments, and in their light to evaluate our moral obligations, attitudes and judgments. To reason means to have a kind of dialogue with yourself, to hear yourself from within. Moral reasoning can be identified with a conceptual grid, with something like an individually specific moral “esse”, which not so much guarantees the transition to “fieri” but definitely favors it. The more such a moral conceptual base is formed, the easier a person builds new moral judgments, and based on them, he/she undertakes actions in the area of morality. Constructing a network of moral concepts in young people, “awakening” in them a mature personal identity, defined by the stages of moral reasoning, is the family's educational task, which may imply building more morally mature individuals and societies.

PL

Personalizm katolicki, uznający człowieka, w duchu klasycznej antropologii, za byt cielesno-duchowy oraz racjonalno-wolitywny, który poprzez wychowanie osiąga swoją dojrzałość osobową, otwiera szeroką perspektywę dla teorii rozwoju rozumowania moralnego, jako jednego z czynników konstytuujących potencjał osoby. Rozumowanie moralne pozostaje swoistą czynnością umysłową, to specyficzna zdolność, która pozwala nam rozważać i oceniać argumenty moralne, a w ich świetle oceniać nasze moralne zobowiązania, postawy i osądy. Rozumować znaczy prowadzić swoisty dialog z samym sobą, słyszeć siebie od wewnątrz. Rozumowanie moralne utożsamić można z siatką pojęciową, z czymś w rodzaju indywidualnie specyficznego moralnego esse, które nie tyle gwarantuje przejście w fieri, ile mu zdecydowanie sprzyja. Im więcej bowiem takiej ukształtowanej moralnej bazy pojęciowej, tym łatwiej człowiek buduje kolejne moralne sądy, a w oparciu o nie podejmuje działania w obszarze moralności. Konstruowanie siatki pojęć moralnych u młodych, „budzenie” w nich dojrzałej osobowej tożsamości, określanej przez stadia rozumowania moralnego, to zadanie wychowawcze rodziny, które implikować może budowaniem dojrzalszych moralnie jednostek i społeczeństw.

Keywords

PL

osoba; budzenie osoby; personalizm; wychowanie; rodzina; rozwój; rozumowanie moralne

EN

person; awakening a person; personalism; upbringing; family; development; moral reasoning

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2022
• Volume: 14
• Issue: 4
• Pages: 39-50

Dates

published

2022

Contributors

author

Urszula Gruca-Miąsik

• University of Rzeszów, Poland

• https://orcid.org/0000000237978489

References

• Chrobak, S. (2018). Pedagogika skoncentrowana na osobie Janusza Tarnowskiego koncepcja wychowania integralnego. W: Pedagogika Społeczna, 1(67), 27-38.
• Chrost, S. (2013). Homo capax Dei jako ideał wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Chrost, S. (2020). Antropologia pedagogiczna w perspektywie personalizmu teistycznego. Warszawa: Difin.
• Debesse, M. (1996). Etapy wychowania. Tłum. Irena Wojnar. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Doboszyńska, A. (2007). Zagrożenia zdrowia i życia rodziny. W: M. Ryś, M. Jankowska, T. Cwalina (red.). W trosce o rodzinę. W poszukiwaniu prawdy, dobra i piękna (s. 263-270). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Gogacz, M. (1993). Podstawy wychowania. Niepokalanów: Wydawnictwo Ojców Franciszkanów.
• Gruca-Miąsik, U. (2018). Rozumowanie moralne – osoba, rozwój, wychowanie. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Jan Paweł II (1997). List apostolski do młodych całego świata z okazji Międzynarodowego Roku Młodzieży. W: Listy pasterskie Ojca Świętego Jana Pawła II (s. 110-157). Kraków: Znak.
• Jan Pawel II (1987). Młodzież polska pragnie świata lepszego – przemówienie Gdańsk 12 czerwca, https://muzeum1939.pl/jan-pawel-ii-na-westerplatte/timeline/222.html [dostęp: 30.06.2022]
• Nowak, M. (2019). Pedagogika personalistyczna. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki (487-508).Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Pawełek, K. (2019). Kształcenie charakteru - brakujące ogniwo wychowania. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Segiet, K. (2016). Interwencja pedagogiczna w pracy z dzieckiem i rodziną. Kontekst środowiskowy. W: T. Sosnowski, W. Danilewicz, M. Sobecki (red.). Pedagog jako animator w przestrzeni życia społecznego (s. 467-479). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Wojtyła, K. (1976). Osoba: podmiot i wspólnota. Roczniki Filozoficzne, 24(2), 5-35.
• Zwoliński, A. (2008). Zanik współczesnej rodziny. W: B. Muchacka (red.). Rodzina w kontekście współczesnych problemów wychowania (s.11-31). Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Identifiers

DOI

10.18290/rped22144.4

Biblioteka Nauki

21151164