Dedičstvo sv. Cyrila a Metoda v spojení s Rádom svätého Benedikta

• Authors: Gabriel Ragan

Title variants

EN

The Legacy of Sts. Cyryl and Method in Connection with Work of St. Benedict

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dziedzictwo świętych Cyryla i Metodego w powiązaniu z dziełem św. Benedykta Artykuł ukazuje stan badań dotyczących słowiańskich apostołów św. Cyryla i Metodego na Słowacji w tym czasie. Autor wskazuje na badania benedyktyńskich stanowisk Josepha Kútnika-Šmálova na Słowacji, które nie znalazły jeszcze odpowiedniego miejsca w badaniach archeologicznych. Ponadto autor opisuje trwałość dzieł Apostołów Słowian w ludach południowosłowiańskich – Słoweńców i Chorwatów, a także wkład biskupa, słowackiego pochodzenia, Andrzeja Grutki, który w 1963 r. na Soborze Watykańskim II przyczynił się do pomyślnego wprowadzenia żywych języków narodowych do Liturgii rzymskej. W artykule zostały przedstawione także mało znane Pamiątki z Freisingu (Monumenta Frisingensia) – jako przykład rejestracji tekstów słowiańskich w pismie łacińskim. Na koniec zauważono, że podczas gdy na Słowacji skutkiem działań wojsk husyckich było zniszczenie zakonu benedyktyńskiego, w Czechach nadal istniał benedyktyński klasztor słowiański. Po upadku socjalizmu benedyktyni osiedlili się z powrotem (przez Polskę) na Słowacji. V príspevku je predstavený stav úcty slovanských apoštolov sv. Cyrila a Metoda na Slovensku v tomto čase. Poukazujeme na výskumy Jozefa Kútnika-Šmálova benediktínskych lokalít na Slovensku, ktoré zatiaľ nenašli potrebnú odozvu v archeologickom výskume. Ďalej poukazujeme na pretrvanie diela slovanských apoštolov u južných slovanských národov Slovincov a Chorvátov a tiež na príspevok biskupa slovenského pôvodu Andreja Grutku, ktorým v r. 1963 na II. vatikánskom koncile prispel k zdarnému zavedeniu živých národných jazykov do rímskej liturgie. Predstavujeme aj málo známe pamiatky z Freisingu – zápis staroslovienskych textov latinkou. Napokon konštatujeme, že kým na Slovensku účinkovaním husitských bratríckych vojsk došlo k zničeniu benediktínskej rehole, v Čechách benediktíni pôsobili ďalej a napokon po zániku socializmu sa benediktíni cez Poľsko naspäť usídlili aj na Slovensku. Napokon konštatujeme, že je potrebné vzbudiť prípravu systematickej práce na výskumoch, ktoré odhalia nepoznané súvislosti nášho národného i náboženského vývoja.

EN

The paper introduced the status of respect Slavic Apostles Sts. Cyril and Method in Slovakia at this time. We point to research of Joseph Kútnik-Šmálov Benedictine sites in Slovakia, which have not yet found the necessary response in archaeological research. Further notes the persistence works Apostles of the Slavs in the South Slav peoples Slovenes and Croats, as well as the contribution of Bishop Andrew Grutka Slovak origin, which in the year 1963 to II Vatican Council contributed to a successful introduction of live national languages into the Roman liturgy. We introduce the little-known Monuments of Freising – Slavonic texts registration in Latin. Finally, we note that, while in Slovakia, performing with of Hussite troops was the destruction of the Benedictine religious, order in Bohemia Benedictines worked on. Finally after the demise of socialism Benedictines settled back through Poland and Slovakia. Finally, we note that it is necessary to arouse the preparation of systematic work on research that reveals the unknown context of our national and religious development.

Keywords

PL

św. Cyryl; św Metody; Wielkie Morawy; Słowacja; naród słowacki; rocznica 1150; pamiątki; św. Cyryl; św Metody; Wielkie Morawy; Słowacja; naród słowacki; rocznica 1150; pamiątki

EN

s. Cyril; s. Method; Great Moravia; Slovakia; Slovak nation; 1150th anniversary; monuments

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2020
• Volume: 67
• Issue: 8
• Pages: 93-110

Dates

published

2020-08-31

Contributors

author

Gabriel Ragan

• Catholic University in Ružomberok

References

• Čižmár, M. Jubileum sv. Cyrila a Metoda, in: Infoliste 2013, 24, www.presov.rimkat.sk/download/ category/1-infolist-2013_24pdf.html (01.08.2013).
• X Jan Korzonkiewicz. Życie i działalność, red. M. Kordel, Kraków 1934.
• Koperek, S., Ks. Michał Kordel w kontekście polskiego ruchu liturgicznego, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 41(1988), nr 2.
• Kudorfer, D., Die historische und literarische Bedeutung der Handschrift mit den »Freisinger Denkmälern«, http://fiz1.fh-potsdam.de/volltext/bfb/06089.pdf (01.08.2013).
• Kútnik, J. Benedictine Missionaries in Slovakia in the 9th–11th Centuries, „Slovak Studies” 22(1982), 79-131.
• Nadolski, B. Liturgika, Poznań 1989.
• Pokorný, L., Z dějin liturgie u nás, Praha 1969.
• Polc, J.V. Posvátná liturgie, Křesťanská akademie: Řím 1981.
• Rusnáková, Ľ., Tajomstvo šoldovského kríža, www.lesytanap.sk/08-archiv/downloads/2010-05 b.doc‎ (01.08.2013).
• Ruttkay, A., Slivka, M., Cirkevné inštitúcie a ich úloha v sídliskovom a hospodárskom vývoji Slovenska v stredoveku, in: „Archaeologia historica” 10(1985), s. 333-356.

Identifiers

DOI

10.18290/rt20678-6