Neutralność etyczna państwa – ideał czy fikcja?

• Authors: Tadeusz Zadykowicz

Title variants

EN

Ethical Neutrality of the State – Ideal or Fiction?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Między dążeniami do stworzenia państwa wyznaniowego a postawami walki z wszelkimi przejawami religijności w życiu społecznym pojawia się niekiedy propozycja neutralności w kwestiach światopoglądowych, w tym w odniesieniu do zasad i norm moralnych, jakimi kierują się obywatele. Czy państwo i jego instytucje mogą rzeczywiście taką neutralność zachować? Jaki jest stosunek Kościoła do takich propozycji? Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na te pytania na podstawie analizy samego fenomenu neutralności, jej form oraz prawdziwych intencji zwolenników. Analizy te dowodzą, że neutralność jest postawą ambiwalentną i jej akceptacja przez Kościół jest uzależniona od wielu warunków.

EN

Between the aspirations to create a religious state and the attitudes of combating all manifestations of religiosity in social life, there is sometimes a proposition of neutrality in worldview issues, including moral norms. Can the state and its institutions really maintain such neutrality? What is the Church's attitude to such proposals? The article is an attempt to answer these questions. It is based on the analysis of the phenomenon of neutrality itself, its forms and the true intentions of its supporters. These analyzes prove that neutrality is an ambivalent phenomenon and its acceptance by the Church depends on many conditions.

Keywords

PL

neutralność etyczna; relacje państwo–Kościół; moralność społeczna; neutralność etyczna; relacje państwo–Kościół; moralność społeczna

EN

ethical neutrality; state-Church relations; social morality

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2021
• Volume: 68
• Issue: 3
• Pages: 115-126

Dates

published

2021-07-12

Contributors

author

Tadeusz Zadykowicz

• The John Paul II Catholic University of Lublin, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-1687-8286

References

• Benedykt XVI. Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 2011 r. Wolność religijna drogą do pokoju.
• Biesaga, Tadeusz. „Zagrożenia sumienia lekarza”. Medycyna Praktyczna 7-8(2005): 18-21.
• Borowik, Irena. „Pluralizm jako cecha przemian religijnych w kontekście transformacji w Polsce”. W Pluralizm religijny i moralny w Polsce. Raport z badań, red. Irena Borowik, Tadeusz Doktór. Kraków: Nomos, 2001.
• Chrzanowski, Wiesław. „Państwo demokratyczne a neutralne światopoglądowo”. W Neutralność światopoglądowa państwa, red. Ewa Nowicka-Włodarczyk, 9-18. Kraków: Fundacja Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji, 1995.
• Chyłka, Bartłomiej. „Granice zasady bezstronności światopoglądowej władz publicznych (Art. 25, ust. 2 Konstytucji RP”. Studia Ełckie 19, nr 3 (2017): 295-311.
• Cogiel, Marceli. „Wychowanie przez katechezę szkolną w dobie transformacji”. Ateneum Kapłańskie 133(1999). Dostęp 30.12.2020. http://web.diecezja.wloclawek.pl/Ateneum/cogiel_542.html.
• Jan Paweł II. Encyklika Veritatis splendor (6.08.1993). AAS 85(1993): 1133-1228.
• Jan Paweł II. Homilia podczas Mszy św. (Lubaczów, 3.06.1991).
• Jan Paweł II. Przemówienie do korpusu dyplomatycznego (Warszawa, 8.06.1991).
• Jan Paweł II. Przemówienie w Parlamencie RP (11.06.1999).
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (2.04.1997).
• Legutko, Ryszard. „Liberalizm i moralna neutralność”. Znak 12(1997): 85-91.
• Lewandowski, Jan. „Czy może istnieć państwo neutralne światopoglądowo?”. Dostęp 30.01. 2021. https://opoka.org.pl/biblioteka/F/FS/jl_neutralnosc.html.
• Mariański, Janusz i Zbigniew Narecki. „Indyferentyzm”. W Encyklopedia Katolicka, t. 7, red. Jerzy Duchniewski i in., 150-2. Lublin: TN KUL, 1997.
• Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.
• Stępniak, Marek. Religia w państwie laickim. Negacja – tolerancja – dialog. Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 2009.
• Szymanek, Jarosław. „Przepisy wyznaniowe w Konstytucji RP (uwagi porządkujące)”. Studia z Prawa Wyznaniowego 14(2011): 5-23.
• Zabielski, Józef. Współczesny indyferentyzm religijny. Studium teologicznomoralne. Białystok: Kuria Metropolitalna Białostocka, Wydział Duszpasterstwa, 1999.

Identifiers

DOI

10.18290/rt.21683-6