Spotkania poetów w przestrzeni i w słowie – o wierszach Norwida do Józefa Bohdana Zaleskiego

• Authors: Grażyna Halkiewicz-Sojak

Title variants

EN

Poets meeting in space and word. On Norwid’s poems addressed to Józef Bohdan Zaleski

Abstracts

EN

This article offers an interpretation of two poems by Cyprian Norwid, which are addressed toJózef Bohdan Zaleski: “Do Józefa Bohdana Zaleskiego w Rzymie 1847-o” [To Józef Bohdan Zalski in Rome, in the year 1847] and “Na przyjazd Teofila Lenartowicza do Fontainbleau” [On the Arrival of Teofil Lenartowicz in Fontainbleau] The latter is a poetic letter that recommends to Lenartowicz that he should pay a visit to the Zaleski family. These poems allow us a glimpse into the relationship between three nineteenth-century poets. The article elaborates on certain biographical elements but primarily reveals how the Norwid regarded the differences between his own imagination and poetic stance on the one hand and the works of his two friends on the other. Further, it shows how the awareness of this opposition led the poet to recognize aspects of his own place on the map of Polish poetry. Microanalysis of selected themes also facilitates indicating certain features they all share.

PL

Tematem artykułu jest interpretacja dwóch wierszy Cypriana Norwida, których adresatem był Józef Bohdan Zaleski: Do Józefa Bohdana Zaleskiego w Rzymie 1847-o oraz Na przyjazd Teofila Lenartowicza do Fontainbleau. Ten drugi utwór ma charakter poetyckiego listu rekomendującego wizytę Lenartowicza u Zaleskich. Wiersze pozwalają na wgląd w relacje łączące trzech dziewiętnastowiecznych poetów. Artykuł wydobywa aspekty biograficzne, ale przede wszystkim odsłania, w jaki sposób autor wierszy postrzegał różnice między swoją wyobraźnią i postawą poetycką a poezją obu przyjaciół, i jak świadomość tej opozycji prowadziła do rozpoznawania cech własnej sytuacji na mapie polskiej poezji. Mikroanaliza wybranych motywów pozwala również wskazać pewne miejsca wspólne.

Keywords

PL

Norwid – Zaleski – Lenartowicz; dialogi poetów; liryka romantyczna; listy poetyckie

EN

Cyprian Norwid; Józef Bohdan Zaleski; Teofil Lenartowicz; dialogues between poets; Romantic lyricism; poetic letters

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Norwidiana
• Year: 2021
• Volume: 39
• Pages: 163-177

Dates

published

2021

Contributors

author

Grażyna Halkiewicz-Sojak

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000346227529

References

• Adamiec M., Oni i Norwid, Wrocław 1991.
• Fert J. F., Norwid – poeta dialogu, Wrocław 1982.
• Goszczyński S., Nowa epoka poezji polskiej, „Powszechny Pamiętnik Nauk i Umiejętności” Kraków 1835 (artykuł ogłoszony anonimowo).
• Halkiewicz-Sojak G., Liryczność a poznawcze aspiracje podmiotu. Przyczynek do romantycznego kontekstu zagadnienia, w: Liryczność, red. B. Kuczera-Chachulska, E. Skalińska, Warszawa 2013, s. 61-72.
• Krysowski O., Motywy bizantyjsko-chrześcijańskie w poezji Józefa Bohdana Zaleskiego, w: „Szkoła ukraińska” w romantyzmie polskim, red. St. Makowski, U. Makowska, M. Nesteruk, Warszawa 2012, s. 81-94,
• Lenartowicz T., Umarli żywi, atg Bibl. PA U w Krakowie, sygn. 2029.
• Lenartowicz T., Wspomnienie o Bohdanie Zaleskim, „Kłosy” 1886, nr 1091.
• Nowicka E., Cyprian Norwid i Józef Bohdan Zaleski, czyli to, co wspólne między pokoleniami, w: O Norwidzie komparatystycznie, red. M. Siwiec, Kraków 2019, s. 179-206.
• Przesmycki Z. (Miriam), Wstęp, w: Reszta wierszy do dziś odszukanych, Warszawa 1933.
• Pszczołowska L., O wierszu „słowika ukraińskiego”, w: „Szkoła ukraińska” w romantyzmie polskim, w: „Szkoła ukraińska” w romantyzmie polskim, red. St. Makowski, U. Makowska, M. Nesteruk, Warszawa 2012, s. 35-52.
• Sawicki S., Wstęp w: C. Norwid, Promethidion, Kraków 1997, „Biblioteka Polska”.
• Szmydtowa Z., Norwid i Lenartowicz, „Przegląd Humanistyczny” 1973, nr 1.
• Szulakiewicz M., Czas i to, co ludzkie. Szkice z chronozofii kultury, Toruń 2011.
• Zaleski J. B., Wybór poezyj, oprac. B. Stelmaszczyk-Świątek, Wrocław-Łódź 1985, BN I, nr 30.

Identifiers

DOI

10.18290/sn2139.9

Biblioteka Nauki

17938731